Branża automatyki przemysłowej nie należy do najprostszych dziedzin. Jest jedną z gałęzi inżynierii elektrycznej i choćby z samego faktu "ścisłego" charakteru posługuje się całym mnóstwem specjalistycznych terminów oraz określeń. Mikrosterowniki, przekaźnik, przepływomierz, regulator, sterowniki DCS, sygnalizator pomiarowy... to tylko kilka wyrazów, które pojawiają się w eksperckim żargonie na bieżąco.
Jeżeli chcesz lepiej zrozumieć, o czym mówią fachowcy i móc z nimi rozmawiać na partnerskich warunkach, dobrze trafiłeś. Specjalnie z myślą o wszystkich, którzy chcą dokładniej zgłębić tematy związane z branżą automatyki przemysłowej, powstał słownik najważniejszych pojęć branżowych. Skomplikowane terminy, za którymi nierzadko stoją proste wyjaśnienia, tłumaczymy jasno i bez zbędnych komplikacji. Sprawdź już teraz i pozbądź się wątpliwości!
- Automatyka - To dziedzina, która zajmuje się analizą oraz modelowaniem matematycznym w celu wypracowania rozwiązań pozwalających na automatyzację procesu technologicznego i zdalne sterowanie nim.
- CNC - Skrót oznaczający komputerowe sterowanie numeryczne. Wbudowany w urządzenie sterownik CNC pozwala precyzyjnie ustawić wszystkie parametry jego pracy. Mechanizm ten wykorzystywany jest przede wszystkim w urządzeniach służących obróbce materiałów - np. metali czy drewna.
- Czujnik (sensor) - Jest urządzeniem, które służy do detekcji różnorodnych własności fizycznych, stosowanym powszechnie w systemie automatyki przemysłowej. Najczęściej występuje w układach wspólnie z przetwornikiem.
- Enkoder - To inaczej przetwornik impulsowo-obrotowy, którego celem działania jest pomiar kąta obrotu oraz prędkości kątowej.
- Falownik - Często określa się go również jako przetwornicę częstotliwości. Stosuje się go do zasilania elektrycznych silników - w celach związanych z regulacją ich prędkości obrotowej.
- Higrometr - Stosowane w automatyce urządzenie pomiarowe, którego zadaniem jest określanie poziomu wilgotności powietrza. Wyróżnić można m.in. higrometry włosowe, absorpcyjne, kondensacyjne czy też elektrolityczne.
- Hydraulika - Układ połączonych ze sobą części systemu mechanicznego, który działa w celu przekazywania energii bądź też sterowania w układzie zamkniętym dzięki cieczy hydraulicznej pod ciśnieniem.
- Mikrosterownik - Typ stosowanego w automatyce przemysłowej sterownika. Często określa się go mianem przekaźnika programowalnego. Zazwyczaj są wyposażone w kilkanaście wejść/ wyjść cyfrowych i dają niewielkie możliwości rozbudowy. Ich zaletą jest niewielki rozmiar.
- Pneumatyka - Jest działem inżynierii mechanicznej, który koncentruje swoją uwagę na budowie oraz wykorzystywaniu urządzeń, gdzie energia jest przekazywana oraz sterowana za pośrednictwem sprężonego powietrza bądź innego gazu.
- Proces technologiczny - To część procesu produkcyjnego; etap, w którym produkt nabiera pożądanego kształtu i własności fizykochemicznych. Jego usprawnienie jest możliwe z wykorzystaniem rozwiązań oferowanych przez automatykę przemysłową.
- Przekładnia mechaniczna - Jest mechanizmem polegającym na przeniesieniu ruchu z napędu na element bierny. Jego zadaniem może być np. zmiana momentu obrotowego, prędkości obrotowej czy innego parametru pracy urządzenia.
- Przepływomierz - Jest przyrządem pomiarowym, którego zadaniem jest weryfikacja objętości bądź masy substancji. Składa się z przetwornika oraz czujnika. W automatyce stosuje się trzy główne grupy przepływomierzy: mechaniczne, falowe oraz elektromagnetyczne.
- Przetwornik - Mówiąc najprościej, jest urządzeniem, którego zadaniem jest zmiana jednej wartości fizycznej na inną - taką, która jest pożądana dla procesu technologicznego. Wykorzystuje się go często w układach wspólnie z czujnikami. Dzieje się tak np. w przypadku przepływomierza.
- Regulator - Jest elementem składowym układu regulacji. Odczytuje aktualną wartość pomiarową, następnie generuje odpowiedni sygnał sterujący - tak, by maszyna zachowała się w pożądany sposób.
- Rejestrator - Jest urządzeniem, które służy rejestracji i wizualizacji informacji o parametrach procesu technologicznego, który jest kontrolowany. Wyróżnić można zarówno rejestratory papierowe, jak i cyfrowe.
- Robotyka - Jest interdyscyplinarną dziedziną nauki na pograniczu automatyki, elektroniki, informatyki czy też cybernetyki. Najbardziej pragmatyczną spośród wszystkich odmian robotyki jest robotyka mechaniczna.
- Soft - start - Układ łagodnego rozruchu, którego zadaniem, zgodnie z nazwą, jest łagodny rozruch silnika ograniczający udar prądowy. Sprawdza się m.in. w silnikach elektrycznych, lampach halogenowych, prostownikach z kondensatorem czy innych urządzeniach, w których przy uruchomieniu pobierana jest duża ilość prądu.
- Sterownik - Systemy sterowania pracą urządzeń automatyki przemysłowej pozwalające na kontrolę ich działania oraz zmianę parametrów czy też zaprogramowanie procesu technologicznego.
- Sterownik dedykowany - Sterownik tworzony na specjalne zamówienie - dostosowany do specyfiki pracy konkretnej maszyny i/lub konkretnego procesu technologicznego. Pozwala uzyskać najwyższy stopień optymalizacji pracy.
- Sterownik PLC - Jeden z najpopularniejszych typów sterowników automatyki przemysłowej. Obsługuje kilkanaście - kilkaset wejść/ wyjść i jest dostępny zarówno w wersji modułowej (z kasetą, zasilaczem, procesorem oraz kartami I/O w odpowiedniej ilości) bądź też kompaktowej.
- Sterowniki DCS - Są rozproszonym układem sterowników, których zadaniem jest zarówno sterowanie, jak i wizualizacja procesu technologicznego. Wyróżniają się wspólną bazą danych dla wizualizacji oraz systemu sterowania.
- Wskaźnik - Jest urządzeniem, które w automatyce przemysłowej wykorzystuje się w celu prezentacji graficznej najważniejszych wielkości związanych z kontrolowanym procesem technologicznym. Wskaźniki pracują zazwyczaj w układach z przetwornikami.