Zasady zakładania i prowadzenia upraw paulowni
Paulownia to gatunek drzewa liściastego, które oryginalnie pochodzi z Azji, a ściślej z południowo-wschodnich Chin. W Europie, a w tym i w naszym kraju, istnieją specjalne plantacje paulowni, gdyż drzewa te posiadają wiele cennych właściwości i mogą być wykorzystywane w różnych gałęziach przemysłu. Jak wygląda taka plantacja? Jakie są zasady jej zakładania i prowadzenia?
Paulownia – drzewo przyszłości
Paulownia nazywana jest drzewem przyszłości z uwagi na to, że posiadane przez nią właściwości są niezwykle cenne zarówno w przemyśle energetycznym, jak i drzewnym. Ponadto wyróżnia się ona cechami, których także nie w sposób przecenić, myśląc o ekologii. Otóż jest ona w stanie rosnąć tam, gdzie inne gatunki drzew nie mają możliwości. A zatem świetnie sprawdzi się jako drzewo do zalesień terenów nowych inwestycji czy tworzenia ochronnych pasów zieleni, np. w okolicach przedsiębiorstw.
Paulownia produkuje także znacznie więcej tlenu niż inne drzewa liściaste. Jej sadzonki zaś są bardzo wytrzymałe – dobrze znoszą niskie temperatury oraz są odporne na choroby pasożytnicze i owady. Dodatkowo dzięki bardzo silnemu systemowi korzeniowemu, odrastają po pierwszym ścięciu, umożliwiając tym samym zbiory w kolejnych 4 bądź 5 cyklach.
Bardzo lekka i wytrzymała paulownia idealnie nadaje się do produkcji mebli, akcesoriów i elementów dekoracyjnych. Stanowi doskonały surowiec także z uwagi na to, że niemal 70% objętości drzewa stanowi pień, który może zostać w całości wykorzystany w przemyśle drzewnym. Drewno paulowni nie wypacza się i jest gładkie, gdyż nie występują w nim ani sęki, ani żywica.
Pozostałych 30% drzewa stanowią gałęzie, liście i kwiaty, które z kolei mogą zostać przetworzone na biomasę. Dodatkowo liście paulowni, z uwagi na wysoką zawartość białka i azotu, z powodzeniem mogą być podawane zwierzętom oraz stosowane jako naturalny nawóz.
Zakładanie uprawy paulowni – metody
Uprawę paulowni można rozpocząć od zasadzenia drzew z karp korzeniowych lub sadzonek zielnych. Która z metod jest bardziej korzystna?
Zapytaliśmy o to eksperta, naszego rozmówcę z firmy Biomass Energy Project S.A., która specjalizuje się w sadzonkach roślin energetycznych: Sadzenie paulowni z karp korzeniowych wiąże się z mniejszym ryzykiem niż sadzenie sadzonek zielnych, wyprodukowanych metodami in vitro w laboratorium.
Dlaczego?
W naturalnych warunkach sadzonki podejmują bowiem wegetację i wykształcają pędy. Sadzonki z karp korzeniowych to sadzonki jednoroczne, standaryzowane, które należy posadzić na plantacji tak wcześnie, jak tylko pozwolą na to warunki glebowe. Co istotne – nie wymagają one przycinania po przezimowaniu. W przypadku sadzonek zielnych zaś jest inaczej. Ich sadzenie należy przeprowadzić tak, aby nie narazić ich na przymrozki, co bywa trudne i w praktyce często niemożliwe. Zazwyczaj jakaś część sadzonek nie przyjmuje się ze względu na zmieniające się warunki glebowo-pogodowe oraz krótszy sezon wegetacyjny. Okres wegetacji zdrewniałych sadzonek zaś jest dłuższy, a co za tym idzie możliwe są większe przyrosty.
A jak plasują się ich koszty?
Koszt obu rodzajów sadzonek jest zbliżony, zatem wybierając sadzenie paulowni z karp korzeniowych zyskujemy rok i oszczędzamy na kosztach pielęgnacji plantacji – tłumaczy nasz rozmówca.
Uprawa paulowni w praktyce
Zakładając uprawę paulowni należy odpowiednio zadbać o ziemię, w której będą rosły małe drzewka. Po przeprowadzeniu upraw agrotechnicznych (orka, głęboszowanie, agregowanie, wapnowanie oraz nawożenie gleby) przygotowywane są stanowiska pod wysadzanie drzewek. Aby uprawa przyniosła jak najlepsze plony, przeprowadzane są wiercenia glebowe, a następnie następuje częściowa wymiana gruntu, polegająca na zastąpieniu go specjalnie przygotowanymi podłożami.
Poza okresowymi opryskami i ewentualnym dodatkowym nawadnianiem paulownia nie wymaga dodatkowych zabiegów agrotechnicznych. Wystarczą zabiegi pielęgnacyjne, przeprowadzane w początkowym okresie, a polegające na usuwaniu bocznych pędów i zbędnych liści w celu uniknięcia wzrostu gałęzi oraz powstawania korony drzew. Goły pęd paulowni odmiany hybrydowej bez trudu przetrwa zimę, gdyż jest mrozoodporny i nie wymaga w żaden sposób dodatkowej ochrony ani osłon.
Jak widać najwięcej pracy uprawa paulowni wymaga w momencie zakładania plantacji. W późniejszym okresie pozostaje już tylko niewielka ilości koniecznych do wykonania zabiegów. Dzięki temu plantacja paulowni jest bardzo korzystna – przy niskich kosztach, ponoszonych w kolejnych okresach, uprawiamy roślinę, która stanowi bardzo dobry produkt inwestycyjny.
