Zamek do drzwi – istotny element bezpieczeństwa
Zamek drzwiowy od bardzo już dawna towarzyszy człowiekowi, chroniąc jego prywatność i zabezpieczając dostęp do osobistych przedmiotów. W zamki wyposażano nie tylko drzwi wejściowe, ale i biurka, sekretarzyki, szafeczki chroniące cenną zawartość. Współczesne zamki wchodzą już w nową erę cyfrową.
Zamki mechaniczne i ich odmiany
Współczesny człowiek żyjący w wielkim mieście w znacznym stopniu już uzależnił się od elektroniki, a im bardziej rozwinięty kraj, tym bardziej unowocześnione systemy ochrony. Tradycyjne zamki na duży metalowy klucz spotykane są jeszcze w starszych budynkach, w kamienicach miejskich i mieszkaniach w blokach, ale w tych ostatnie są to już znacznie mniejsze wersje i bardziej skomplikowane układy zamków. Ciekawostką jest, że klasyczny zamek posiada swoją własną normę PN-EN 12209:2005/AC:2006, zgodnie z którą jest on „urządzeniem utwierdzającym i zabezpieczającym ruchomy element w otworze, w położeniu zamkniętym i które jest uruchamiane kluczem lub innym środkiem”. Norma ta nie definiuje jednak typów zamków.
W praktyce używa się ich jeszcze wielu, a rodzaj bywa uzależniony od konstrukcji i sposobu działania. Zamki mogą być wpuszczane w strukturę drzwi, dzięki czemu pozostają niewidoczne, zaznaczając swoją obecność jedynie przez niewielki otwór do umieszczenia klucza. Zależnie od budowy wśród zamków wpuszczanych wyróżnia się model zastawkowy, zapadkowy, bębenkowy, zapadkowo-zasuwkowy, rolkowy, bezkluczowy, hakowy. Zamki zapadkowe to te, które stanowią element wyposażenia każdych drzwi w połączeniu z klamką. Konkurencją dla modeli wpuszczanych są zamki wierzchnie, montowane na powierzchni płyty drzwiowej. Podział i budowa wewnętrzna są w nich podobne do zamków wpuszczanych.
Cechy użytkowe i parametry zamków
Zamek jest niezbędnym elementem każdych drzwi, jednak wybór tego odpowiedniego zawsze pozostaje pod znakiem zapytania. Najistotniejsze dla jego użytkownika jest zachowanie bezpieczeństwa, a więc i odporności na potencjalnych włamywaczy. Produkowane obecnie zamki opisywane są różnymi kategoriami uwzględnionymi w normach produkcyjnych. Kategorie te, a często także klasy, wskazują na takie cechy, jak kategoria użytkowania, dotycząca sposobu posługiwania się kluczem przez użytkownika, trwałość wyrażona aż 12 klasami odnoszącymi się do obciążenia zapadki, masa drzwi i siła zamykająca, przydatność do zastosowania w drzwiach przeciwpożarowych, bezpieczeństwo wyrażone tylko jedną klasą „0”, odporność na korozję i temperatury, zabezpieczenie i odporność na wiercenie oraz kilka kategorii dotyczących samego funkcjonowania zamków.
Zamki mechaniczne coraz częściej też są zastępowane przez różne systemy elektroniczne, które wymagają wpisania specjalnego kodu z klawiatury lub użycia karty elektronicznej, odblokowującej mechanizm. Takie rozwiązania są jednak jeszcze wyjątkiem stosowanym w obiektach specjalnych, luksusowych hotelach czy miejscach wymagających szczególnej ochrony. Montaż zamków, ich naprawa czy dorabianie zgubionych kluczy nadal pozostają usługami na czasie, a specjaliści tacy jak np. Pogotowie zamkowe Cezar są w stanie zarówno dobrać i zamontować odpowiednie urządzenie, jak i poradzić sobie z jego nieprawidłowym funkcjonowaniem. Dotyczy to również zamków w samochodach, szafkach czy sejfach.
