Wyłączniki zwarciowe – budowa i zasada działania
Wyłączniki zwarciowe to elementy instalacji elektrycznej, bez których nie można się obyć. To one odpowiadają za bezpieczeństwo elektryki, a więc też osób przebywających w obiekcie. Dlatego muszą znaleźć się w każdym domu. Czym charakteryzują się wyłączniki zwarciowe i jak są zbudowane? Na jakiej zasadzie działają? Dowiedz się więcej o wyłącznikach instalacyjnych i zwarciowych.
Wyłączniki nadprądowe w naszych domach
W każdym domu wyposażonym w instalację elektryczną znajduje się wyłącznik instalacyjny (a przynajmniej tak powinno być). Jest to mocowana do ściany skrzynka z przełącznikami, które mogą znajdować się w jednej z dwóch pozycji. W większości modeli przełączniki skierowane ku górze oznaczają poprawną pracę układu elektrycznego w domu. Można także zaobserwować, że gdy prądu nagle brakuje, przełączniki zmieniają położenie. Dlaczego tak się dzieje? Funkcję wyłączników zwarciowych przybliży specjalista z firmy Elster:
Rolą wyłączników instalacyjnych jest zapobieganie uszkodzeniu instalacji i domowych sprzętów pod wpływem zbyt dużego natężenia prądu. Są one zbudowane z dwóch rodzajów wyłączników. Są to wyłączniki nadprądowe i zwarciowe. Zbyt wysokie natężenie prądu jest niebezpieczne, ponieważ wytwarza dużą temperaturę. Nagrzane przewody topią izolację i może dojść do zetknięcia prądu fazowego z neutralnym i w rezultacie zwarcia. Aby nie spalić urządzeń podłączonych do prądu, wyłączniki zwarciowe odcinają przepływ energii, gdy natężenie jest wielokrotnie wyższe, niż powinno być.
Rodzaje wyłączników zwarciowych i ich działanie
Ponieważ różne obiekty potrzebują różnego rodzaju instalacji, stosuje się kilka typów wyłączników instalacyjnych. Najczęściej stosuje się typy B, C i D. Różnią się one granicą tolerancji natężenia prądu elektrycznego:
- W wyłącznikach instalacyjnych typu B wyzwalacz zwarciowy wyłącza prąd, którego natężenie wynosi 3‒5-krotność natężenia prądu znamionowego.
- W wyłącznikach instalacyjnych typu C wyzwalacz zwarciowy wyłącza prąd, którego natężenie wynosi 3‒10-krotność natężenia prądu znamionowego.
- W wyłącznikach instalacyjnych typu D wyzwalacz zwarciowy wyłącza prąd, którego natężenie wynosi 10‒20-krotność natężenia prądu znamionowego.
Każdy z tych rodzajów ma inne zastosowania. Typ B służy do zabezpieczania domowych instalacji. Jest wystarczający do ochrony typowych gniazdek elektrycznych. Wyłącznik nadprądowy typu C sprawdza się przy urządzeniach, które potrzebują zwiększonego prądu rozruchowego. Do takich zaliczają się np. lampy wyładowcze albo silniki indukcyjne. Rodzaj D jest odpowiedni do urządzeń o dużym prądzie rozruchowym: silników energooszczędnych i transformatorów.
