Wszystko o dziedziczeniu i zachowku

Zachowek i spadek to często mylone ze sobą terminy. Polskie prawo jednoznacznie je rozdziela, nadając im zupełnie odmienny charakter. Podstawową różnicą jest to, że zachowek nie jest uzależniony od woli zmarłego, a definiują go więzi pokrewieństwa. Jego celem jest zabezpieczenie interesów najbliższej rodziny. Co należy wiedzieć o prawie do dziedziczenia i zachowku? Dowiedz się więcej!

Czym jest prawo dziedziczenia?

Prawo spadkowe to wszystkie zapisy prawa cywilnego, które dotyczą przejścia praw
i obowiązków majątkowych po śmierci osoby. W sytuacji jej śmierci zgromadzony majątek, obowiązki finansowe, długi itp. nie wygasają samoistnie, lecz przechodzą na rzecz innego podmiotu.

Jak wyjaśnia ekspert z Kancelarii adwokackiej Jerzego Rajperta w Żorach: „Sprawy w zakresie prawa spadkowego oznaczają często zawiłe i trudne do rozwiązania niezgodności między osobami, szczególnie tymi, które zostały pominięte w testamencie zmarłego. Krewni, często przytłoczeni odejściem ukochanej osoby, muszą mieć świadomość, że nawet w takich sytuacjach należy im się rekompensata. Taka forma zabezpieczenia ich interesów prawnie nazywana jest zachowkiem”.

Należy nadmienić, że zachowek przysługuje:

• małżonkowi osoby zmarłej,
• zstępnym,
• rodzicom spadkodawcy.

Zachowek w przepisach prawa podlega pod instytucję dziedziczenia ustawowego. Jest to kwestia regulowana prawem spadkowym, przy wyłączeniu zapisów ostatniej woli zmarłego. Obowiązek wypłacenia zachowku w sytuacji, gdy zmarły sporządził testament, spoczywa na wskazanych przez niego spadkobierców. Należy pamiętać jednak, że zachowek ma zawsze formę pieniężną. W ten sposób nie mogą być przekazywane przedmioty czy nieruchomości.

Jaką wartość ma zachowek?

Wartość zachowku wedle prawa powinna wynosić połowę majątku, który dziedziczyłaby osoba według dziedziczenia ustawowego. W sytuacji, gdy uprawnionym do zachowku jest osoba małoletnia lub niezdolna do pracy, jego wysokość może wzrosnąć do dwóch trzecich tego majątku. Aby wyliczyć konkretną należną kwotę zachowku, często konieczne jest skorzystanie z konsultacji lub porad prawnych.

Prawo do zachowku przysługuje uprawnionym osobom w terminie 5 lat od ogłoszenia spadku bądź w przypadku jego braku – od otwarcia procedury spadkowej.

Prawo dziedziczenia, inaczej zwane spadkowym, skutecznie zabezpiecza interesy nie tylko zmarłego i wskazanych przez niego spadkobierców. Również na jego zapisy często powołują się bliscy, którzy z jakiś przyczyn zostają wyłączeni w testamencie, a odczuwają potrzebę rekompensaty z tym związanej.