Umowa o pracę - zadbaj o pewny grunt na drodze zawodowej
Rodzaje umów o pracę
Umowa o pracę to dokument, którego podpisanie powoduje nawiązanie stosunku pracy. Powstaje w ten sposób szczególna zależność pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, na mocy której pracownik zobowiązuje się do wykonywania określonej pracy w miejscu i czasie, które będą ustalone przez pracodawcę, zaś pracodawca wypłaci wynagrodzenie za taką pracę. Dlatego też w skrócie można powiedzieć, że umowa o pracę jest podstawowym dokumentem regulującym stosunki pomiędzy pracodawcą i pracownikiem. Nie należy przy tym zapominać, że istnieje kilka rodzajów takich umów, które mają odmienne podstawy prawne, a dodatkowo różnią się gwarantowanymi przywilejami, nakładanymi obowiązkami oraz czasem ich trwania. W związku z tym warto pamiętać, że sporządzenie umowy o pracę opiera się na konkretnych przepisach prawa, zawartych w Kodeksie Pracy lub Kodeksie Cywilnym, a co za tym idzie:
- na podstawie Kodeksu Pracy zawierane są umowy:
a. na okres próbny – poprzedzające bardzo często zawarcie pozostałych (długoterminowych) umów, zaś czas trwania umowy na okres próbny nie może przekroczyć 3 miesięcy,
b. na czas określony (np. w celu zastępstwa pracownika) – zawierane na wyznaczony czas, który nie może przekraczać 33 miesięcy. Warto jednak pamiętać, że zawarcie tego typu umowy na okres dłuższy niż 33 miesiące lub gdy łączna ich liczba przekroczy 3 kolejne umowy, sprawia że umowy na czas określony traktowane będą jak umowy na czas nieokreślony, od dnia następnego po dniu ich zawarcia,
c. na czas nieokreślony – umowa najbardziej korzystna z punktu widzenia pracownika, gdyż gwarantuje stałość zatrudnienia, nie określając jego końcowej daty. Rozwiązanie tego typu współpracy następuje zazwyczaj w następstwie oświadczeń woli obu stron (porozumienie) lub jednej z nich (wypowiedzenie), - na podstawie Kodeksu Cywilnego zawierane są umowy cywilnoprawne:
a. o dzieło - dotyczy jednorazowego wykonania dzieła, będącego osiągnięciem określonego z góry rezultatu, np. wykonanie projektu architektonicznego,
b. zlecenie - na podstawie której zatrudniający zleca wykonanie określonych czynności. Umowa zlecenie nie ma na celu stworzenia stałej więzi pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, dlatego też istnieje możliwość wypowiedzenia jej w każdym momencie.
Co powinna zawierać umowa o pracę
Przygotowanie umowy o pracę to niezwykle istotna kwestia, rzutująca na sposób i jakość współpracy pracownika oraz pracodawcy. Warto przy tym wspomnieć, że dokumentację tego typu może opracować wewnętrzny dział kadr lub, na zlecenie pracodawcy, zewnętrzna firma świadcząca usługi księgowo-kadrowe, np. Beccus Biuro Rachunkowe.
Umowa o pracę powinna mieć formę pisemną i musi ona zawierać szereg niezbędnych zapisów, takich jak:
- określenie stron umowy,
- datę zawarcia umowy,
- rodzaj umowy o pracę
- termin rozpoczęcia pracy (który nie musi być tożsamy z datą zawarcia umowy),
- rodzaj wykonywanej pracy oraz miejsce jej wykonywania,
- wymiar czasu pracy,
- wysokość wynagrodzenia oraz jego składniki,
- podpisy pracownika i pracodawcy.
Jeśli umowa nie została zawarta na piśmie, pracodawca, jeszcze przed dopuszczeniem pracownika do pracy, musi wręczyć mu pisemne potwierdzenie ustaleń związanych z zawarciem umowy o pracę.
Podpisanie odpowiednio skonstruowanej umowy o pracę to podstawa prawidłowej relacji pracownik – pracodawca, a co za tym idzie, jeszcze przed podpisaniem dokumentów należy zwrócić szczególną uwagę na rodzaj umowy, jej treść oraz warunki w niej określone, co pozwoli uniknąć nieporozumień w czasie wykonywania obowiązków zawodowych.