Umowa o dożywocie okiem adwokat Jagody Zamirskiej
W Polsce, wśród emerytów coraz częściej słyszy się o umowach o dożywocie, które z wielu względów są bardziej opłacalne dla seniorów od darowizn przekazywanych na swoich bliskich. Umowy dożywotnie zabezpieczają bowiem finanse osób starszych, gwarantując im godne życie na emeryturze. Czym zatem są umowy o dożywocie, kto je może zawierać i czy wymagają one sporządzenia aktu notarialnego? Na te pytania odpowiada adwokat Jagoda Zamirska, która prowadzi swoją kancelarię adwokacką w Katowicach.
Przedmiot umowy o dożywocie
Jak tłumaczy adwokat Jagoda Zamirska, przedmiotem umowy o dożywocie jest przeniesienie praw własności do nieruchomości z podmiotu zwanego dożywotnikiem na inny podmiot – nabywcę – w zamian za obowiązek dożywotniego utrzymania. Ustawa przewiduje, że elementami wchodzącymi w skład tegoż utrzymania są:
- zapewnienie dachu nad głową,
- zagwarantowanie posiłków,
- zagwarantowanie odzieży,
- opieka i pielęgnacja w chorobie,
- godny pochówek po śmierci.
Jeśli chodzi zaś o możliwe do przekazania w ramach umów o dożywocie nieruchomości, adwokat Jagoda Zamirska wyjaśnia, że mogą to być zarówno gruntu rolne oraz działki budowlane, jak i domy jednorodzinne, mieszkania, całe kamienice czy też obiekty gospodarcze. Warto też wiedzieć, że dożywotnikiem umowy o dożywocie może być tylko i wyłącznie osoba fizyczna. Ma ona jednak prawo przekazać prawo własności do nieruchomości na każdy inny podmiot, czy to członka rodziny, czy to fundację lub agencję zajmująca się takimi sprawami.
Umowy o dożywocie tylko w formie aktu notarialnego
Bardzo ważna zasada dotycząca zawierania umów o dożywocie stanowi, iż są one ważne prawnie tylko w przypadku sporządzenia dla nich aktów notarialnych. Inne formy porozumienia nie są zatem wiążące. Adwokat Jagoda Zamirska podkreśla także, że umów o dożywocie nie można rozwiązać, ani nie można zmienić jej zapisów umownych. W przypadku spraw spornych rozstrzygnięcie jest możliwe tylko drogą sądową.
Sąd może się przychylić do wniosku o zmianę funkcji alimentacyjnej umowy o dożywocie, zasądzając, iż wcześniejszy obowiązek dożywotniego utrzymania przekształcony zostanie w dożywotnią rentę. Aby uniknąć jednak spornych sytuacji, ważne jest to, by relacje między stronami były bardzo dobre. Dożywotnik powinien znać nabywcę lub powinien podejmować współpracę ze specjalnymi agencjami czy fundacjami o nienagannej renomie. Adwokat Jagoda Zamirska rekomenduje również, by dokładnie określać w umowie o dożywocie obowiązki nabywcy. W tym celu wato o pomoc zgłosić się do kancelarii prawnych wyspecjalizowanych m.in. w prawie rodzinny czy prawie spadkowym.
Zalety umów o dożywocie
Zalet umów o dożywocie jest bardzo wiele. Największą z perspektywy dożywotnika jest zabezpieczenie jego finansów aż do śmierci. W przypadku darowizn nie ma on gwarancji, iż najbliższa rodzina podejmie się opieki i to w pożądanym standardzie. Kolejną zaletą jest zabezpieczenie finansów np. dzieci, które jeszcze przed śmiercią rodziców (czy też dziadków) mogą uzyskać prawo własności do nieruchomości, co wiąże się z tym, iż mogą takim majątkiem dysponować we własnym zakresie w taki sposób, w jaki chcą (np. wykonywanie remontów).
Niewątpliwą zaletą umów o dożywocie jest także to, iż nieruchomość będąca przedmiotem umowy niezaliczana jest do masy spadkowej, w tym do zachowku. Po śmierci dożywotnika taki majątek nie podlega podziałowi.