Toczenie i frezowanie, czyli najpopularniejsze rodzaje obróbki metali
Wyróżnia się kilka metod obróbki skrawaniem, wśród których do najpowszechniej stosowanych zaliczają się frezowanie i toczenie. Odpowiednio przeprowadza się je z wykorzystaniem frezarki oraz tokarki. Obróbka metali umożliwia m.in. tworzenie rozmaitych części maszyn. Zobacz, czym dokładnie jest toczenie i frezowanie, a także, jakie są ich rodzaje.
Toczenie – czym jest i jakie rodzaje tej obróbki się wyróżnia?
Jedną z podstawowych metod obróbki metali jest toczenie, które zaliczane jest do kategorii obróbki wiórowej. Polega ono na usuwaniu nadmiaru materiału, a mówiąc bardziej szczegółowo, na oddzieleniu warstwy materiału za pomocą noża tokarskiego, co w efekcie umożliwia powstanie zaprojektowanego kształtu przedmiotu. Toczenie, które przeprowadza się na tokarce, najczęściej wykorzystuje się do obrabiania powierzchni wewnętrznych oraz zewnętrznych przedmiotów, które mają kształt obrotowych brył. W dzisiejszych czasach najpopularniejsze jest toczenie CNC, którym zajmuje się m.in. przedsiębiorstwo Raco ze Stojadłeł w województwie mazowieckim. Dzięki niemu można tworzyć przedmioty szybciej i z większą wydajnością. Poza tym wszystkie elementy są taki same, dlatego znalazło ono zastosowanie w produkcji masowej.
Toczenie dzieli się na cztery podstawowe rodzaje, które różnią się od siebie kierunkiem ruchu posuwowego noża odnośnie do osi obrotu toczonego przedmiotu. Zatem wyróżniamy:
- toczenie wzdłużne,
- toczenie poprzeczne,
- toczenie kopiowe,
- toczenie kształtowe.
W przypadku toczenia wzdłużnego kierunek posuwu noża do osi obrotu przedmiotu jest równoległy. Zazwyczaj przeprowadza się je w dwóch przejściach noża. Pierwsze przejście określa się jako toczenie zgrubne, a drugie dokładne. Toczenie poprzeczne charakteryzuje się tym, że kierunek posuwu noża względem osi obrotu przedmiotu jest prostopadły. Zwykle stosuje się je w obróbce czołowych powierzchni. Toczenie kopiowe przeprowadza się zgodnie ze wzornikiem sterującym ruchem posuwowym noża po różnych liniach. Natomiast toczenie kształtowe polega na skrawaniu krótkich obrotowych brył, które mają niecylindryczną budowę. W tym przypadku stosuje się noże o ostrzach, których kształt jest taki, jak obrabiany przedmiot.
Jakie są rodzaje frezowania?
Inną równie popularną metodą obróbki skrawaniem jest frezowanie. Ten proces można podzielić na kilka rodzajów, w zależności od przyjętego kryterium. Jeśli pod uwagę weźmiemy aspekty technologiczne, wówczas mamy do czynienia z frezowaniem walcowym, czołowym oraz skośnym. Frezowanie walcowe, nazywane inaczej obwodowym, polega na tym, że oś obrotu frezu względem obrabianego przedmiotu jest równoległa. Frezowanie czołowe charakteryzuje się tym, że oś obrotu frezu do obrabianej powierzchni jest prostopadła, a w przypadku frezowanie skośnego oś obrotu może być pod kątem innym niż 0 i 90 stopni.
Jeśli pod uwagę weźmiemy kryterium konstrukcyjne, wtedy spotyka się frezowanie pełne, gdzie obróbce poddawane są 3 powierzchnie jednocześnie, niepełne (obróbka dwóch powierzchni) oraz swobodne, które polega na obrabianiu jednej powierzchni. Ponadto frezowanie można podzielić ze względu na czynniki kinematyczne. Pod tym względem wyróżnia się frezowanie przeciwbieżne i współbieżne.
