Tkaniny dziane i tkane – czym się różnią?
Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak powstają różne rodzaje tkanin, które otaczają nas na co dzień? W świecie tekstyliów istnieje wiele technik i procesów, które decydują o wyglądzie, właściwościach oraz zastosowaniu materiałów. Dwie podstawowe metody, jakimi są dzianie i tkanie, odgrywają kluczową rolę w tej różnorodności. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tym dwóm technikom, aby lepiej zrozumieć, czym się różnią i jak wpływają na ostateczny produkt. Zapraszamy do lektury!
Dzianina a tkanina – czym są i jakie jest ich zastosowanie?
Tkanina powstaje wskutek prostopadłego połączenia nitek osnowy i wątku. W przeciwieństwie do dzianiny jest o wiele mniej elastyczna, ale ma bardziej elegancki wygląd. Służy do produkcji okryć wierzchnich (marynarek, płaszczy, żakietów) klasycznych koszul oraz dżinsów.
Dzianina powstaje natomiast z jednej linii uformowanej w oczka i tworzącej prostopadłe rzędy. Ze względu na swoją rozciągliwość i przyjemną strukturę służy do produkcji elastycznych ubrań i dodatków, takich jak skarpety, rękawiczki, czapki, dresy czy koszulki.
O ile niektóre rodzaje odzieży wierzchniej są przyporządkowane do konkretnej kategorii, o tyle sukienki, bluzki czy spodnie mogą być wykonane zarówno z tkanin dzianych, jak i materiałowych.
Co zaliczamy do tkanin?
Tkaniny to materiały, które odgrywają kluczową rolę w naszym codziennym życiu, pełniąc funkcje zarówno praktyczne, jak i estetyczne. Szeroki wachlarz tkanin obejmuje zarówno te naturalne, jak i sztuczne. Do tkanin naturalnych zaliczamy:
bawełnę,
jedwab,
wełnę,
len.
Charakteryzują się doskonałą przewodnością powietrza i wygodą noszenia.
Tkaniny sztuczne, takie jak poliester, nylon czy akryl, są cenione za swoją wytrzymałość i odporność na działanie czynników zewnętrznych.
Warto również wspomnieć o tkaninach mieszanych, które łączą zalety obu rodzajów materiałów, oferując komfort użytkowania oraz trwałość. W związku z tym, wybór odpowiedniej tkaniny zależy od indywidualnych potrzeb i oczekiwań, a także od przeznaczenia danego produktu.
Jakie są rodzaje splotu tkanin i dzianin?
Przemysł tkacki wyróżnia trzy podstawowe rodzaje splotów: płócienny, skośny oraz atłasowy. Każdy z nich posiada wiele kombinacji, cechuje się odmiennymi właściwościami oraz trwałością.
Splot płócienny charakteryzuje się prostotą i wytrzymałością, idealny do codziennego użytku. Splot skośny, znany również jako splot keperowy, cechuje się ukośnymi liniami, które nadają tkaninie elastyczność i trwałość. Splot satynowy (atłasowy) natomiast, wyróżnia się gładką, błyszczącą powierzchnią, co czyni go doskonałym wyborem dla eleganckich kreacji.
W przypadku dzianin wyróżniamy dwa typy splotów – rządkowy i kolumienkowy. Pomimo niewielkich różnic mają jedną wspólną wadę – podatność na wypychanie i odkształcanie. Możemy wyróżnić takie rodzaje jak: dzianina drapana, ściągaczowa, warkoczowa czy ażurowa. Dzianina drapana cechuje się miękkością i ciepłem, dzięki czemu jest doskonała na zimowe swetry. Dzianina ściągaczowa jest elastyczna i dobrze dopasowuje się do ciała, co sprawia, że świetnie nadaje się na sportowe ubrania. Dzianina warkoczowa charakteryzuje się efektownym wzorem przypominającym warkocze, co dodaje jej elegancji. Z kolei dzianina ażurowa, z delikatnymi przestrzeniami między oczkami, jest lekka i przewiewna, idealna na letnie ubrania.
Skład tkanin i dzianin – włókna sztuczne, naturalne, syntetyczne
W sklepach z materiałami można spotkać tkaniny i dzianiny powstałe z następujących włókien.
Włókna naturalne
Jednym z najważniejszych kryteriów podziału materiałów tkanych i dzianych jest rodzaj włókien, z których zostały wykonane. Wśród włókien naturalnych wyróżniamy roślinne (bawełna oraz len) i zwierzęce (wełna owcza, moher, kaszmir, alpaka, angora i jedwab).
Bawełna i len charakteryzują się dużą przewiewnością i zdolnością do pochłaniania wilgoci. Ich jedyną wadą jest tendencja do gniecenia.
Materiały pochodzenia zwierzęcego cechują się doskonałymi właściwościami termoizolacyjnymi i są zazwyczaj bardziej wymagające w konserwacji i pielęgnacji.
Włókna sztuczne
Włókna sztuczne, produkowane z surowców występujących naturalnie w przyrodzie, są bardzo zróżnicowane pod względem właściwości izolacyjnych i faktury. Dużą popularnością cieszą się wiskoza i pochodne: rayon i modal. Niewątpliwą zaletą tych tkanin jest miękkość i „chłód”, największą wadą – skłonność do gniecenia.
Włókna syntetyczne
Osobną kategorią włókien są włókna syntetyczne wytwarzane z polimerów niewystępujących w przyrodzie. Do najpopularniejszych syntetyków zaliczamy:
poliester
Wytrzymały, łatwy w praniu i prasowaniu, nieprzewiewny.
poliamid
Wytrzymały, nieprzewiewny, łatwy w konserwacji.
elastan/spandex/lycra
Stosowane jako domieszki w celu zwiększenia rozciągliwości, wymagają delikatnej konserwacji.
akryl/anilana
Bardzo miękkie i delikatne w dotyku, nieprzewiewne i niepodatne na rozciąganie.
W przemysłowej produkcji ubrań rzadko kiedy wykorzystuje się jedną tkaninę. Zdecydowana większość ubrań jest produkowana z przeróżnych mieszanek, np. bawełny z domieszką elastanu lub poliestru (dla zwiększenia rozciągliwości) czy wełny z domieszką kaszmiru (lub akrylu – w wariancie niskobudżetowym).
Tkaniny dziane i tkane różnią się zarówno pod względem struktury, jak i właściwości. Tkaniny dziane charakteryzują się większą elastycznością i miękkością, co sprawia, że są idealne do produkcji odzieży sportowej, bielizny czy swetrów.
Z kolei tkaniny tkane cechuje większa wytrzymałość i stabilność, dzięki czemu doskonale sprawdzają się w produkcji odzieży wierzchniej, obiciach meblowych czy zasłonach. Wybór między tymi dwoma rodzajami tkanin zależy więc od indywidualnych potrzeb oraz przeznaczenia finalnego produktu. Warto pamiętać, że obie techniki mają swoje zalety, a odpowiednie zrozumienie ich różnic pozwoli nam świadomie wybrać materiał najlepiej odpowiadający naszym oczekiwaniom.
