Tanatokosmetyka – przygotowanie zmarłego do pochówku
Ostatni obraz zmarłego na zawsze pozostaje w pamięci bliskich. Dlatego też szczególnie ważny jest jego wygląd, zwłaszcza jeśli podczas ceremonii pogrzebowych trumna pozostaje otwarta. Usuwaniem pozostałości po chorobach, wypadkach i przygotowaniem osoby zmarłej do ostatniego pożegnania zajmuje się tanatokosmetyka oraz jej dziedziny pokrewne – tanatoplastyka i tanatopraksja.
Kosmetyka pośmiertna – od toalety po makijaż
Tanatokosmetyka to zarówno zawód, jak i misja, której wypełnianie wymaga wiedzy, umiejętności i predyspozycji. Istotą tego zajęcia jest obcowanie ze zmarłym w atmosferze pełnej szacunku i jednoczesne wykorzystanie wyobraźni, zdolności manualnych oraz materiałów i narzędzi, aby przywrócić zmarłemu naturalny wygląd. Większość osób, które opuszczają ten świat, umiera z powodu wyniszczających chorób, wypadków komunikacyjnych czy z powodu starości. Trafiając do zakładu pogrzebowego, zazwyczaj mają wiele śladów po schorzeniach, z którymi się zmagali, i stosowanych kuracjach – od wenflonów, po otarcia naskórka i przebarwienia. Tanatokosmetyka korzysta ze specjalnych materiałów, które pozwalają umyć zmarłego, zabezpieczyć zwłoki i ozdobić je makijażem. Dzięki umiejętności pracowników takich firm jak Dom pogrzebowy Fenix możliwe jest przywrócenie zmarłemu wyglądu, jaki miał za życia. Za pomocą kosmetyków tuszuje się pozostałości po chorobach i plamy opadowe, a także przywraca się koloryt skóry. Na życzenie możliwe jest też malowanie włosów i paznokci u kobiet. Czynności kosmetyczne obejmują bowiem wszystkie odsłonięte części ciała.
Tanatoplastyka i tanatopraksja
Dwie dziedziny, które uzupełniają tradycyjne mycie i pielęgnację zmarłego oraz przywracanie mu naturalnego wyglądu, to kolejny krok w kierunku przygotowania zmarłego do ostatniego pożegnania. Tanatoplastyka jest dziedziną, dzięki której możliwe jest usunięcie zmian ciała, jakie powstają np. w wyniku wypadków czy pożarów. Polega ona na rekonstrukcji tkanek i wypełnianiu pustych przestrzeni, a także na tuszowaniu śladów poparzeń czy zwęglenia tkanki. Dzięki niej zmarły prezentuje się tak jak za życia, a jego wygląd nie przywołuje wspomnień cierpienia, jakie przeżył przed zgonem.
Tanatopraksja z kolei to jedna z najstarszych dziedzin pracy przy zmarłym. Wywodzi się ona ze starożytności i jest metodą balsamowania zwłok. Jest to zaawansowana technika wymiany płynów fizjologicznych i zabezpieczania tkanek przed dalszym rozkładem. Dzięki temu zmarły dłużej zachowuje swój naturalny wygląd.
Kosmetyka pośmiertna – tradycja o długich korzeniach
Obecnie kosmetykę pośmiertną wykorzystuje się głównie po to, aby przywrócić zmarłemu naturalny wygląd i pogodną twarz, którą mają zachować w pamięci bliscy. W przeszłości pielęgnowanie i zdobienie zwłok miało znaczenie religijne i było związane z regionalnymi wierzeniami. Szczególnie o wygląd – zarówno za życia, jak i po śmierci – dbali Egipcjanie. Codziennością było nacieranie się olejkami i nakładanie makijażu. Do legendy przeszły też słynne kąpiele królowej Kleopatry w oślim mleku. Ponoć władczyni w każdą podróż zabierała ze sobą stado 700 oślic, które dostarczały jej mleka do tych kąpieli. Stosowanie maści, kremów i innych produktów z roślin oraz wosków miało zapobiec starzeniu. Ponieważ Egipcjanie wierzyli, że życie trwa również po śmierci, na ostatnią drogę starannie przygotowywali swoich bliskich. Kosmetyki umieszczano również w grobowcach, jako dary grobowe dla kobiet.
