Systemy gaszenia - wady i zalety poszczególnych rozwiązań

Obecnie istnieje wiele możliwości w zakresie budowy systemu gaszenia. Wciąż powszechnie wykorzystywane są stałe urządzenia gaśnicze bazujące na wodzie, ale coraz większą popularnością cieszą się również systemy gazowe i alternatywne systemy aerozolowe. Stworzenie ogólnego porównania wymienionych systemów gaszenia i wskazanie na jeden najlepszy wydaje się niemożliwe, dlatego spróbujemy w olbrzymim skrócie przybliżyć ich wady i zalety.

Każdy system gaszenia posiada swoje ograniczenia, dlatego wybór właściwego rozwiązania zawsze musi być uzależniony od miejsca, które ma on obsługiwać – podkreśla nasz rozmówca z uruchomienia.eu sp. z o.o.

Dobór stałych urządzeń gaśniczych oraz projektowanie kompletnego systemu, a także jego późniejsza konserwacja, to zadania, które bezwzględnie należy powierzać specjalistom. Poniżej spróbujemy przyjrzeć się kilku nowszym systemom gaszenia, a dokładnie urządzeniom gazowym i aerozolowym.

Systemy gaszenia gazem

Działanie gazowych systemów gaszenia polega na obniżeniu stężenia tlenu w pomieszczeniu oraz, w mniejszym stopniu, na chłodzeniu płomieni. Efekt gaśniczy uzyskuje się wyłącznie w sytuacji, gdy uda się osiągnąć i odpowiednio długo utrzymać stężenie gaśnicze. Czas retencji uzależniony jest od rodzaju gazu i płonących materiałów, dlatego tak ważny jest wybór odpowiednich środków gaśniczych do konkretnych zastosowań.

Systemy gaszenia gazem obojętnym

Systemy gaszenia oparte na gazach obojętnych są przyjazne środowisku, nie niszczą warstwy ozonowej, a podczas gaszenia nie uwalniają produktów ubocznych. Przykładowym gazem wykorzystywanym w takich urządzeniach gaśniczych jest Inergen, cechujący się bardzo niskim przewodnictwem prądu, co czyni go najlepszym wyborem np. do serwerowni.

Stałe urządzenia gaśnicze oparte na mieszaninach gazów obojętnych redukują stężenie tlenu do poziomu, w którym dalszy proces spalania jest niemożliwy, jednocześnie umożliwiając oddychanie ludziom. Kolejną zaletą takich systemów jest zapobieganie zamgleniu przy wylocie z dysz gaśniczych, dzięki czemu nie dochodzi do ograniczenia widoczności dróg ewakuacyjnych.

Do wad takich systemów możemy zaliczyć konieczność przetrzymywania środka gaśniczego w butlach pod ciśnieniem, co oznacza konieczność wygospodarowania odpowiednio dużej przestrzeni przechowywania. Ponadto, butle nie powinny znajdować się w odległości większej niż 100 m od miejsca wyładowania. Jednak największym wyzwaniem jest wymagany krótki czas wypełnienia pomieszczenia gazem, co skutkuje powstawaniem nadciśnień i koniecznością używania klap odciążających.

Systemy gaszenia chlorowcopochodnymi węglowodorów

Kolejną grupę gazów wykorzystywanych w systemach gaszenia są chlorowcopochodne węglowodorów. Takie urządzenia bardzo szybko uwalniają środek gaśniczy i gwarantują optymalne bezpieczeństwo chronionego sprzętu, nawet pod napięciem. Są stosunkowo bezpieczne dla środowiska, a po ich zastosowaniu nie powstają osady i zabrudzenia.

Do wad takich systemów należy zaliczyć zjawiska towarzyszące wyzwoleniu gazu, a konkretnie podmuch, hałas i zamglenie. Co więcej, czas wyładowania nie może być dłuższy niż 10 sek. W przeciwnym razie istnieje ryzyko powstania szkodliwych substancji rozkładu. Urządzenia gaśnicze tego typu mogą być montowane w pomieszczeniach, gdzie temperatury skrajne nie przekraczają -10oC i +55oC.

Systemy gaszenia aerozolami

W systemach tego typu wykorzystywane są generatory aerozoli gaśniczych wytwarzanych pirotechnicznie. Generator ma postać metalowego pojemnika, wypełnianego substancją, która w wyniku spalania generuje aerozol gaśniczy. Może być on wytwarzany pirotechnicznie lub pneumatycznie.

Zaletą stosowania aerozolowych urządzeń gaśniczych jest z pewnością fakt, że nie obniżają one zawartości tlenu w pomieszczeniu poniżej dopuszczanego minimum i są przyjazne środowisku. Ich stosowanie nie wymaga budowy specjalnych instalacji ani sięgania po dodatkowe urządzenia, jak np. zawory, dysze, klapy odciążające. Jest to jedno z tańszych rozwiązań na potrzeby zabezpieczenia pomieszczeń technicznych, archiwów dokumentów a nawet serwerowni.

Generatory są bardzo łatwe w demontażu, toteż w razie potrzeby można zmieniać ich lokalizację. Transport, przechowywanie i montaż jest bezpieczny, a w porównaniu z innymi urządzeniami gaśniczymi, generatory aerozolu są bardzo lekkie. Co więcej, takie systemy gaszenia nie wymagają zabiegów konserwacyjnych, w szczególności przeprowadzania testów szczelności UDT, toteż ich eksploatacja jest tania.

Niestety, systemy gaszenia aerozolem posiadają też wady. Wykazują one niską skuteczność w gaszeniu pożarów bezpłomieniowych i głęboko posadowionych, a także materiałów żarzących się, tlących lub zwęglających. Nie można ich stosować do gaszenia materiałów wybuchowych i pirotechnicznych, ani ogólnie pożarów typu B.

Podczas gaszenia aerozolem może dojść do uszkodzenia aparatury wrażliwej na zanieczyszczenia lub wysokie pH, a także uszkodzeń termicznych obiektów znajdujących się bezpośrednio pod generatorem.  

W powyższym tekście omówiliśmy pobieżnie zaledwie kilka z dostępnych i stosowanych dziś systemów gaszenia. Skupiając się wyłącznie na najnowocześniejszych rozwiązaniach i pragnąc przybliżyć właśnie ich działanie, pominęliśmy między innymi urządzenia gaśnicze oparte na dwutlenku węgla, mgle wodnej czy też generatory piany.

Jeżeli zastanawiasz się nad wyborem najlepszego systemu ochrony przeciwpożarowej dla konkretnego obiektu, koniecznie skontaktuj się z ekspertem, który dostosuje najlepsze rozwiązania z zakresu urządzeń gaśniczych.