Środki ochrony indywidualnej na terenie budowy
Przepisy prawa restrykcyjnie regulują zasady bezpieczeństwa obowiązujące pracowników na terenie prowadzenia prac budowlanych lub remontowych. Place budowy charakteryzuje duża liczba wypadków w trakcie ich trwania i jest to tendencja obserwowana we wszystkich krajach europejskich, nie wyłączając Polski. Obowiązkiem pracodawcy/inwestora jest zapewnienie odzieży roboczej lub ochronnej, a obowiązkiem pracownika jest właściwe jej użytkowanie
Określenie ryzyka na stanowisku pracy
Omówione w artykule środki ochrony indywidualnej ograniczają się do odzieży ochronnej i nie wyczerpują tego rozległego tematu ściśle zależnego od charakteru prac budowlanych. Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom i osobom przebywającym na terenie prowadzenia prac budowlanych na wszystkich etapach jej prowadzenia, od projektowania, przez rozpoczęcie prac i ich trwanie, aż po zakończenie i zdanie inwestycji do użytku prywatnego bądź publicznego. Należy na wstępie rozróżnić odzież roboczą, przeznaczoną do ochrony odzieży prywatnej przed zabrudzeniem i zniszczeniem, od odzieży ochronnej, mającej na celu zapewnienie bezpieczeństwa pracy na danym stanowisku.
Obowiązkowe wyposażenie pracownika
Generalną zasadą obowiązującą na terenach prac budowlanych jest posiadanie kamizelki odblaskowej, także na inwestycjach liniowych, z jedynym odstępstwem dotyczącym pracy wewnątrz budynków, ale tylko w określonych warunkach. Nieodzownym wyposażeniem jest również kask ochronny, niezbędny zwłaszcza w warunkach prowadzenia prac wysokościowych zwiększających ryzyko urazów głowy spowodowanych spadającymi obiektami. Pracownicy budowlani powinni również posiadać buty ze stalową ochroną na czubkach, niedopuszczalne jest obuwie z odkrytymi palcami. Do podstawowych elementów ochrony indywidualnej przedstawiciel firmy Kempipar, zajmującej się zaopatrzeniem firm i osób prywatnych w odzież i wyposażenie ochronne, zalicza również rękawice robocze lub ochronne, okulary ochronne oraz słuchawki lub zatyczki w przypadku ponadnormatywnego poziomu hałasu na miejscu pracy. Pracownicy operujący na wysokościach, bez stabilnego podłoża i z ryzykiem upadku, muszą posiadać szelki bezpieczeństwa, liny zabezpieczające lub specjalistyczne uprzęże. Przy występowaniu pylenia na stanowisku zatrudniony powinien mieć założoną maskę całotwarzową lub półmaskę połączoną z okularami. Jeżeli praca jest wykonywana w pozycji klęczącej, należy ją wykonywać w ochraniaczach kolanowych, a w przypadku ciasnych pomieszczeń także w ochraniaczach łokciowych. Wprawdzie wyposażenia pracownika w pas biodrowy jest nieobowiązkowe, ale jest to wskazane w przypadku powtarzalnych czynności uwzględniających podnoszenie lub przenoszenie ciężkich obiektów, przydatne mogą również być opaski uciskowe na przeguby. Wiele przedsiębiorstw budowlanych stosuje także bluzy i spodnie wykonane z trudnościeralnych i termicznych materiałów, co pozwala zabezpieczyć się przed otarciami i wychłodzeniem organizmu, aczkolwiek nie jest to obowiązkowe. Wprawdzie to powinnością pracodawcy jest zapewnienie stroju ochronnego lub wypłacenie ekwiwalentu pieniężnego w przypadku jego zakupu przez pracownika, ale obowiązkiem tego ostatniego jest noszenie ubrania ochronnego podczas wykonywania pracy pod groźbą nagany, kary finansowe,j a nawet zwolnienia dyscyplinarnego.