Skąd się wzięła pizza – krótka historia ulubionego dania współczesnego świata
Pizza to bez dwóch zdań najchętniej jedzone danie na świecie. Znana na każdym kontynencie, doczekała się wielu wariacji na swój temat – i nic dziwnego, w końcu bazowa kombinacja ciasto + sos zachęca do eksperymentowania. Uważa się, że pizza to typowo włoskie danie, jednak gdyby nie splot wielu wydarzeń, świat mógłby nigdy nie poznać wspaniałego smaku włoskiego wypieku.
Europejskie początki
Pizza potrzebowała sporo czasu, aby przybrać swoją obecną formę, którą wszyscy tak bardzo kochają. Początek tego smacznego wypieku upatruje się w tyglu kulturowym, jakim był Neapol. Jest to o tyle ważne, że ów miasto zostało założone przez Greków, którzy zajadali się swego czasu foccacią z oliwą i ziołami. Przenikanie się różnych kultur w portowym mieście z pewnością dało podwaliny dla powstania włoskiej pizzy neapolitańskiej, która stała się symbolem miasta, a z biegiem lat uznano ją za dziedzictwo narodowe! Koncept spożywania płaskiego chleba z różnymi dodatkami nie jest wcale aż tak odkrywczy, jakby mogło się wydawać. Tego typu wypieki pojawiają się w historii kulinariów w różnych częściach świata – Gruzini mieli swój lawasz, mieszkańcy Mezoameryki raczyli się tortillami, a Słowianie robili podpłomyki.
Wszystkie te placki z założenia są podobne, jednak dopiero w XVI wieku, ktoś wpadł na pyszny pomysł, aby zapiec placek z pomidorami, serem i ziołami. Pizza początkowo była jedzeniem stricte dla biedaków, ludzi tak ubogich, że nie mieli nawet własnej kuchni. Pizzę kupowało się na kawałki, a jej koszt uzależniony był od składników. Wiele źródeł podaje, że wśród lepiej sytuowanych mieszkańców, pizza miała złą sławę i uznawano ją za coś obrzydliwego. Nieciekawy wizerunek ociepliła królowa Włoch, Małgorzata Sabaudzka, która przybyła do Neapolu z mężem w 1889 roku. Wtedy to zaserwowano po raz pierwszy Margaritę, która powstała na cześć królowej. Placek zaserwowany wtedy miał przybranie z białej mozzarelli i zielonej bazylii, która wraz z czerwienią sosu pomidorowego reprezentowała barwy narodowe. Mimo sympatii koronowanej głowy do pizzy długo jeszcze nie miała stać się popularnym daniem.
Amerykańska ekspansja
Co by nie mówić, pizzę spopularyzowali dopiero Amerykanie, choć puryści twierdzą, że to co jankesi wyprawiają z narodowym daniem Włochów jest bluźnierstwem. Jednak trzeba Amerykanom oddać, że wyświadczyli wielką przysługę włoskiemu przysmakowi – nie tylko spopularyzowali je na świecie, dzięki czemu możemy zjeść dobrą pizzę w każdym mieście, ale też dodali wiele od siebie, tworząc nowe połączenia smakowe i style. Pizza amerykańska występuje w wersji „na bogato”, króluje grube ciasto i obfitość dodatków, podobnie jak w jej polskich odpowiednikach oferowanych przez pizzerie pokroju Jalapeno. Jednak klasyczna pizza nowojorska, chicagowska (deep dish pizza), a nawet wariant gourmet w stylu kalifornijskim, gdzie pizza odziana jest w płatki złota i jadalne kwiaty, nie powstałaby, gdyby nie włoscy imigranci. Przygotowywali swój narodowy przysmak w domach i lokalnych piekarniach, sprzedając go imigrantom pracującym w fabrykach.
Pierwsza oficjalnie sprzedaną pizzą była ta upieczona przez Genno Lombardiego w 1905 roku w Nowym Jorku, który uznawany jest za ojca amerykańskiej pizzy. Pizzeria prowadzona przez Włocha stała się z czasem centrum gastronomicznym słynnej dzielnicy Little Italy, która jest kolebką amerykańskiej pizzy. Co prawda, pizza stała się popularna wśród Amerykanów dopiero po wojnie, kiedy to żołnierze stacjonujący we Włoszech wrócili do domu i pragnęli znowu skosztować wspaniałego przysmaku, który tak chętnie jedli na obczyźnie. Od tego momentu popularność pizzy była już nie do zatrzymania – szturmem podbiła serca i podniebienia ludzi na kontynencie. Zaczęły powstawać coraz to nowe pizzerie, które serwowały pizze na telefon i dowoziły placki pod drzwi swoich klientów. Dzięki temu fani dobrej pizzy mogą się nią raczyć o każdej porze dnia i nocy.
