Różnice między śrubą a wkrętem

Wydawać się może, że każdy jest w stanie rozróżnić śrubę i wkręt. Czy jednak różnica między śrubą a wkrętem jest rzeczywiście tak oczywista? Okazuje się, że nawet specjaliści niekiedy mają problem z właściwą klasyfikacją tych dwóch elementów. Istnieje co najmniej kilka podziałów, ale nie wszystkie są precyzyjne. O jakie kryteria chodzi i w jaki sposób dokonać właściwego podziału? Podpowiada nasz ekspert.

Różne kształty łbów

Pierwszym kryterium, na które trzeba zwrócić uwagę, jest kształt łbów. Najprostsze wytłumaczenie różnicy między śrubą a wkrętem jest takie, że śruba to element
z sześciokątnym łbem lub sześciokątnym gniazdem. Jednak rzeczywistość jest nieco bardziej skomplikowana, bo do tej klasyfikacji powinny też wliczać się śruby z łbem kulistym lub grzybkowym, a nawet tzw. śruby oczkowe.

Jak więc rozwiązać ten problem? Jak wyjaśnia ekspert z firmy Torus: „Śrubami nazywa się takie elementy, które mają łeb niewpuszczany w konstrukcję, czyli stanowi odrębną bryłę.
W przypadku wkrętów jest już zupełnie odwrotnie, co oznacza, że w takich artykułach łby są wpuszczane w konstrukcję, natomiast trzpień przechodzi łagodnie w łeb.
W przypadku wkrętów jest już zupełnie odwrotnie, co oznacza, że w takich artykułach łby są wpuszczane w konstrukcję, natomiast trzpień przechodzi łagodnie w łeb.”

Zależnie od materiału

Innym, równie popularnym kryterium różnicującym śruby i wkręty jest to, do łączenia jakich materiałów są przeznaczone. Śruby to innymi słowy łączniki gwintowane do metalu, które wkręca się we wcześniej przygotowane otwory gwintowane. Natomiast wkrętami nazwano by elementy przeznaczone do spajania drewna oraz blachowkręty.

To kryterium – podobnie jak poprzednie – ma jednak swoje wady i bywa zawodne. Przykładowo, trudno jest w ten sposób zakwalifikować na przykład łączniki gwintowe
z tworzyw z gwintem metrycznym, które nie nadają się do metalu.

Sposoby wkręcania śrubek i wkrętów

Kolejny sposób klasyfikacji przedstawia się następująco: wkręt to element mający rowek pod śrubokręt lub gniazdo (Z, H, TORX) pod konkretny wkrętak. Wszystko, co nie spełnia tego kryterium, nazywa się śrubami.

Problem pojawia się jednak przy elemencie ISO 14580, który ma łeb walcowy oraz gniazdo TORX. Nie wiadomo ponadto, jak sklasyfikować bity sześciokątne i klucze nasadowe. Tak więc ten sposób rozróżnienia również nie jest zbyt trafny. Podziału między śrubami
a wkrętami nie należy opierać na narzędziu montażowym.

Śruba a wkręt – co wybrać?

Wybór zależy oczywiście od potrzeb użytkownika, jednak najbardziej miarodajnym rozróżnieniem między śrubą a wkrętem będzie to zaproponowane przez naszego eksperta. Zaprezentowany przez niego podział uwzględnia najważniejsze cechy obu elementów,
a ponadto uwzględnia także opis długości nominalnej łącznika. Należy bowiem pamiętać
o tym, że długość nominalną śruby podaje się, zaczynając pomiar pod bryłą łba.

Nazewnictwo to jedno, ale praktyczne zastosowanie to drugie. W razie wątpliwości dobrym pomysłem będzie skonsultowanie się z fachowcem w specjalistycznym sklepie z wkrętami i śrubami. On pomoże dobrać elementy dopasowane do specyfiki wykonywanych prac.