Psychotechnika – co warto o niej wiedzieć?
Pojęcie psychotechniki często pojawia się podczas zapisu kandydatów na kursy specjalistyczne obwarowane warunkiem dostarczenia zaświadczeń lekarskich, potwierdzających spełnienie wymogów psychologicznych. Czym jest psychotechnika, na czym polega i do kogo jest skierowana?
Jaki cel mają badania psychotechniczne?
Psychotechnika to nic innego, jak badania psychologiczne, które przeprowadza się między innymi w oparciu o specjalne testy komputerowe, stąd dodatek „technika” do nazwy. Podstawowym zadaniem takich badań przeprowadzanych w specjalnych pracowniach psychologicznych funkcjonujących w ramach medycyny pracy jest ocena cech psychofizycznych pod kątem ich przydatności w wykonywaniu konkretnego zawodu lub realizowaniu określonych zadań. Na psychotechnikę składa się badanie cech osobowości, test sprawności intelektualnej oraz test sprawności psychofizycznej, a także specjalistyczne badanie wzroku na stereometrze. Rodzaj stosowanych testów jest różny, zależy od tego, jakie uprawnienia posiada sam psycholog. Liczba dostępnych narzędzi badawczych jest spora, ale do ich wykorzystania lekarz zobowiązany jest ukończyć odpowiednie szkolenie i zdobyć świadectwo gwarantujące poprawność testu. Wszystkie badania wykonywane są w oparciu o zatwierdzoną przez ministerstwo metodykę.
Jak przebiegają badania psychotechniczne?
Nowe badania, do których wiele osób przystępuje po raz pierwszy, zazwyczaj budzą niepokój i duży stres związany z niewiedzą, dlatego warto w przybliżeniu dowiedzieć się, czego można się spodziewać za drzwiami pracowni. Przebieg badań szczegółowo uzależniony jest od tego, jakimi narzędziami posługuje się lekarz. Wstęp zazwyczaj stanowi wywiad psychologa z kandydatem, który pozwala dokonać różnych wstępnych ustaleń. Na pierwszym etapie wykonywane są testy papierowe dobierane przez lekarza zależnie od tego, do jakiego kursu przystępuje kandydat lub też jaki będzie wykonywał zawód. Określają one cechy osobowości takie, jak dojrzałość społeczna czy zachowanie w różnych sytuacjach. Badania na tym etapie obejmują też sprawdzanie sprawności intelektualnej i procesów poznawczych. Drugi etap badań to testy aparaturowe badające sprawność psychomotoryczną, szybkość i adekwatność reakcji, koordynację wzrokowo-ruchową, zdolność podejmowania decyzji, badania reakcji na olśnienie oraz widzenie zmierzchowe.
Kto powinien wykonać badania psychotechniczne?
Badanie psychologiczne czy też psychotechniczne skierowane jest przede wszystkim do tych osób, które w przyszłości będą wykonywały pracę wymagającą szczególnych predyspozycji w tym zakresie i wysokiej sprawności intelektualno-ruchowej. Głównymi adresatami są oczywiście zawodowi kierowcy, do których kierowane są między innymi oferty badań, jakie wykonuje Pracownia Test. Przyszli kierowcy często kierowani są przez szkoły jazdy do wybranych przez nie, zaprzyjaźnionych placówek, dzięki czemu nie trzeba już poszukiwać odpowiedniego lekarza z kwalifikacjami. Poza kierowcami badania psychotechniczne wykonują również osoby pracujące w ochronie, policji lub innych służbach, starające się o pozwolenie na broń, a także kandydaci na motorniczych i kierowców autobusów, na instruktorów i egzaminatorów nauki jazdy, operatorzy sprzętu budowlanego, wózków widłowych i akumulatorowych, maszyn i urządzeń, osoby pracujące na wysokości ponad 3 m, a także kierowcy skierowani na takie badania przez policję.
