Problemy spadkowe w praktyce
Spadek to pojęcie, które w każdym wywołuje wiele emocji, bowiem w praktyce zazwyczaj oznacza spore korzyści majątkowe albo trudny i długotrwały spór prawny z najbliższymi. Problemy bywają często na tyle skomplikowane, że wymagają pomocy prawnej adwokata i poszukiwania rozwiązań na drodze sądowej.
Spadek na podstawie testamentu
Nie ma zapewne takiej osoby, która nie słyszałaby o testamencie. Ten szczególny dokument, jeżeli spełnia wymagane przepisami prawa warunki, jest jedyną dopuszczalną w polskim prawie formą rozdysponowania swojego majątku na wypadek śmierci. Dziś testament nie jest może tak powszechny jak to bywało dawniej, kiedy sporządzenie tego doniosłego w skutkach prawnych dokumentu stawało się wręcz obowiązkiem każdego, a szczególnie tych osób, które dysponowały dużym majątkiem. Współcześnie nie wszyscy sporządzają testamenty, co często skutkuje wieloletnimi sporami sądowymi, zwłaszcza o dział spadku, a jeśli taki dokument powstaje, dotyczy głównie tych sytuacji, w których właściciel majątku nie chce przekazywać go spadkobiercom narzuconym przez reguły dziedziczenia ustawowego. Często w takich przypadkach dochodzi do wydziedziczenia w testamencie, jeśli np. umierający ojciec lub matka nie chcą, aby posiadany przez nich majątek trafił w ręce zaniedbującego ich potomka, lecz do osoby, którą sami ustanowią swoim spadkobiercą. Czasami zdarzają się również przypadki przekazywania majątku na rzecz różnych organizacji charytatywnych. Nowe realia gospodarcze, sprzyjające tworzeniu się ogromnych fortun, z pewnością przyczyniają się do zwiększenia popularności testamentu jako prawnej instytucji rozporządzania majątkiem na wypadek śmierci. Najczęściej spotykanymi testamentami w praktyce są testamenty własnoręczne, w których spadkodawca samodzielnie spisuje w całości swoją ostatnią wolę na wypadek śmierci, a następnie podpisuje własnoręcznie sporządzony dokument i opatruje go datą, co jest wymaganym prawnie warunkiem ważności takiego testamentu. Drugą powszechnie spotykaną formą jest testament notarialny, który ze względu na udział notariusza przy jego sporządzeniu, daje największą pewność i zabezpiecza przed bezpodstawnymi próbami podważenia go przez pominiętego spadkobiercę. Najrzadziej obecnie spotykany jest testament alograficzny sporządzany przed wójtem gminy lub burmistrzem, który ze względu na dużą liczbę trudnych do spełnienia wymogów formalnych często bywał podważany w postępowaniu spadkowym.
Prawo dziedziczenia i zachowek
Brak testamentu, który w ostatnich dziesięcioleciach sporadycznie pojawiał się w roli podstawy spadkowej, wymaga kierowania się przepisami kodeksu, które regulują zasady dziedziczenia ustawowego i ściśle wyznaczają krąg spadkobierców powoływanych do spadku. Nie zawsze jednak sytuacja bywa wystarczająco oczywista. Problemy pojawiają się wówczas, gdy osoba zmarła nie posiada potomstwa, a liczni krewni zgłaszają roszczenia do części pieniędzy czy innych dóbr materialnych. W niektórych sytuacjach pojawiają się też różnego rodzaju dokumenty, jak odręcznie pisane listy czy inne notatki wskazujące na ostatnią wolę zmarłego, wtedy powstaje często kwestia zachowania wymogów formalnych testamentu. Nierzadko zdarza się również, że potencjalny spadkobierca nie przeprowadził postępowania spadkowego i roszczenie przeszło na kolejne pokolenie. Jeśli zainteresowani nie są skłonni uregulować kwestii spadkobrania w sposób ugodowy, sprawa trafia wtedy do sądu, co często wymaga rozstrzygnięcia bardzo trudnych i zawiłych kwestii.
Z testamentem wiąże się często spotykany w praktyce problem zachowku. Pominięty bowiem w testamencie spadkobierca ustawowy należący do kręgu najbliższych spadkodawcy, a więc jego małżonek, dzieci, dalsi zstępni lub rodzice, jeżeli nie zostali wydziedziczeni w testamencie z przewidzianych prawem przyczyn, mogą wystąpić do spadkobiercy testamentowego z roszczeniem pieniężnym o zapłatę wartości co do zasady połowy udziału spadkowego, który przypadałby przy dziedziczeniu ustawowym. W określonych przypadkach roszczenie o zachowek może być również skierowane przeciwko obdarowanemu z tytułu otrzymanej za życia od spadkodawcy darowizny, doliczanej do spadku. Sprawy o zachowek, w razie braku możliwości ich polubownego uregulowania, należą do kategorii skomplikowanych prawnie, wymagających przeprowadzenia w postępowaniu sądowym szeregu dowodów, w tym opinii biegłych w celu prawidłowego obliczenia wysokości zachowku.
Pomoc prawna w sprawach spadkowych
Kiedy powstaje przed nami perspektywa otrzymania spadku po rodzicach, wujku, cioci, czy innych krewnych, sporadycznie zdarza się, że z nich rezygnujemy, nie chcąc przechodzić przez uciążliwe postępowania spadkowe, wymagające spełnienia szeregu formalności i gromadzenia dokumentów. W takich sytuacjach często pojawia się też wiele pytań i wątpliwości, jak sporządzić pismo procesowe inicjujące postępowanie, czy mamy prawo do spadku i jakie dokumenty powinniśmy zgromadzić. Rozwiązaniem są porady prawne i zastępstwo procesowe specjalizującej się w takich sprawach kancelarii, jak np. Kancelaria Adwokacka, adwokat Piotr Panek z Warszawy. Wykwalifikowany i doświadczony adwokat nie tylko udzieli nam stosownych informacji, ale też znajdzie najkorzystniejsze rozwiązanie, a jeśli powierzymy mu pełnomocnictwo – będzie nas reprezentować w sądzie, oszczędzając nasz czas i eliminując wiele problemów.
