Polska gospodarka według Komisji Europejskiej

Komisja Europejska ogłosiła swoje prognozy dotyczące sytuacji polskiej gospodarki. Oceny są pozytywne. Polska będzie jednym z najszybciej rozwijających się krajów Unii Europejskiej. Równocześnie Komisja prognozuje, że deficyt sektora ukształtuje się na poziomie zgodnym z szacunkiem Ministerstwa Finansów.

Prognozy dla Polski

Najnowsza prognoza Komisji Europejskiej (KE) wskazuje, że KE pozytywnie ocenia fundamenty polskiej gospodarki. W 2016 r. Polska będzie jednym z najszybciej rozwijających się krajów UE. Równocześnie KE prognozuje, że deficyt sektora ukształtuje się na poziomie zgodnym z szacunkiem MF, tj. 2,8 proc. PKB. Prognoza KE wskazuje też, że bez odbudowy strumienia dochodów podatkowych i uszczelnienia systemu podatkowego w 2017 r. istnieje ryzyko przekroczenia przez deficyt 3 proc. PKB. Szczegółowe informacje nt. działań po stronie dochodowej i wydatkowej oraz ich przewidywane skutki dla finansów publicznych zostaną przedstawione w aktualizacji Programu konwergencji w kwietniu br.

• Z prognozy KE wynika, że tempo wzrostu gospodarczego w Polsce zarówno w tym, jak i przyszłym roku wyniesie 3,5 proc., wobec 3,5 proc. szacowanych przez KE na 2015 r. (wstępne dane opublikowane przez GUS wskazują, że wzrost PKB w 2015 r. wyniósł 3,6 proc., co oznacza lepszy – niż to przyjęła KE – punkt startowy do prognoz na br.). 
• Zdaniem KE głównym czynnikiem wzrostu PKB w tym okresie będzie popyt krajowy, w szczególności konsumpcja prywatna, ujemny wkład we wzrost będzie miał natomiast eksport netto. W całym horyzoncie prognozy Polska pozostanie jednym z najszybciej rozwijających się krajów UE.

Wysokie tempo wzrostu

W 2015 r. Polska miała jedno z najwyższych temp wzrostu potencjalnego PKB, a z prognoz KE wynika, że również w latach 2016-2017 pozostanie w czołówce wśród krajów UE. Jednym z czynników, który przyczynia się do wysokiego tempa wzrostu potencjału jest szybki wzrost produktywności pracy. Utrzymanie prognoz wzrostu potencjalnego PKB na stabilnym poziomie wskazuje, że KE pozytywnie ocenia fundamenty polskiej gospodarki.

• Prognozy KE na lata 2016-2017 są niższe od dostępnych obecnie prognoz Banku Światowego, ekonomistów ankietowanych przez Reuters oraz MF. 
• Według ostatnich projekcji Banku Światowego (raport Global Economic Prospects, styczeń 2016) tempo wzrostu PKB w Polsce przyspieszy w analizowanym horyzoncie do odpowiednio 3,7 proc. i 3,9 proc., przy czym prognozy tej instytucji są wyższe od tych sprzed roku. 
• Z kolei z prognoz publikowanych przez Reuters (mediana, styczeń 2016 r.) wynika, że wzrost PKB w latach 2016-2017 wyniesie odpowiednio 3,6 proc. - 3,7 proc.

Deficyt sektora finansów publicznych

Mimo stosunkowo ostrożnych prognoz makroekonomicznych KE zakłada utrzymanie deficytu sektora finansów publicznych w 2016 r. poniżej 3 proc. Prognoza KE zakłada, że w 2016 r. ukształtuje się on na poziomie 2,8 proc. PKB, identycznie jak założono w ustawie budżetowej na rok 2016.

• Najnowsza prognoza KE wskazuje na ryzyko przekroczenia wartości referencyjnej w 2017 r., (3,4 proc. PKB) co wynika ze stosowanego przez KE w prognozie zimowej podejścia braku zmian w polityce rządu (ang. no-policy-change scenario). 
• KE uwzględniła w prognozie na 2017 r. przyrost wydatków związanych z całoroczną realizacją programu 500+, brak wpływów z dywidendy cyfrowej oraz obniżkę stawek VAT, przy jednoczesnym braku działań wzmacniających stronę dochodową i priorytetyzacji innych wydatków. 
• Szczegółowe informacje nt. polityki budżetowej w latach 2017-19, w tym aktualne prognozy deficytu i długu publicznego, a także działania po stronie dochodowej i wydatkowej oraz ich przewidywane skutki dla finansów publicznych, zostaną przedstawione w najbliższej aktualizacji Programu konwergencji w kwietniu br.

Czego Komisja nie uwzględniła

Prognoza KE nie uwzględnia podejmowanych przez rząd działań ukierunkowanych na wzmocnienie strony dochodowej poprzez znaczącą odbudowę strumienia dochodów podatkowych i uszczelnienie systemu podatkowego. 

Działania te obejmują:

• wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania (General Anti-Avoidance Rule – GAAR);
• obniżenie limitu na transakcje gotówkowe pomiędzy firmami, z 15 000 EUR na 15 000 PLN;
• reformę administracji podatkowej i celnej – połączenie obu służb umożliwi ich lepszą współpracę;
• wprowadzenie narzędzi informatycznych do wykrywania i zwalczania wyłudzeń podatku VAT.

Przedstawiana przez KE zimowa prognoza wydatków na 2017 r. nie uwzględniła stosowania stabilizującej reguły wydatkowej, od 2015 r. wykorzystywanej w Polsce w sposób wiążący w procesie budżetowym. Reguła ta prawnie determinuje poziom wydatków podmiotów objętych jej zakresem, bezpośrednio określając rozmiar konsolidacji po stronie wydatkowej w przypadku istotnego zmniejszenia wpływów podatkowych lub z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.

Założenia polityki budżetowej

Należy podkreślić, że prowadzona przez rząd w 2016 r. i w kolejnych latach polityka budżetowa będzie w dalszym ciągu zorientowana na utrzymanie stabilności finansów publicznych przy jednoczesnym wspieraniu inkluzywnego wzrostu gospodarczego w ramach ograniczeń wynikających z prawa krajowego i unijnego, w szczególności stabilizującej reguły wydatkowej oraz respektowania 3 proc. PKB dla deficytu budżetowego. Takie podejście do polityki budżetowej Minister Finansów jednoznacznie zadeklarował zarówno w liście do MFW (w związku z niedawnym przeglądem wypełniania przez Polskę kryteriów kwalifikujących do dostępu do Elastycznej Linii Kredytowej (ang. Flexible Credit Line, FCL), jak i KE.

Tekst cytowany za: komunikatem Ministerstwa Finansów (4.02.2016).

O podatkach, czy nowych rynkach zbytu dla polskich firm czytaj na pkt.pl.