Ochrona środowiska a obowiązki przedsiębiorcy
Prowadzenie własnej firmy wiąże się z dopełnieniem szeregu obowiązków. O ile jednak płacenie podatków, odprowadzanie składek do ZUS, czy dbanie o sprawy pracownicze, należą do tych kwestii, o których nie zapomina żaden przedsiębiorca, o tyle obowiązki w zakresie ochrony środowiska, są w firmie często marginalizowane. Warto jednak pamiętać o tym, że zdecydowana większość przedsiębiorców ma obowiązek corocznego składnia sprawozdań i wnoszenia opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska.
Kogo dotyczą obowiązki w zakresie ochrony środowiska
Obecna ilość regulacji ekologicznych jest bardzo duża i wbrew pozorom nie jest ich mniej niż podatkowych, jednakże niewielu przedsiębiorców zdaje sobie sprawę, że oni także podlegają wymogom ochrony środowiska. Nawet właściciele niewielkich firm mają do spełnienie szereg obowiązków. Wystarczy posiadać choćby jeden samochód firmowy lub kupować na firmę paliwo, wytwarzać nieco odpadów, sprzedawać produkty w opakowaniach, transportować cudze odpady aby mieć obowiązki wynikające z przepisów ochrony środowiska. Niemniej jednak przez podmiot korzystający ze środowiska rozumie się:
- osobę fizyczną, osobę prawną - wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą, czyli: zarobkową działalność wytwórcza, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły,
- osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
- osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki,
- jednostkę organizacyjną niebędącą przedsiębiorcą (np. fundacje, szkoły, spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, zakłady karne, zakłady gospodarki komunalnej itp.) ,
- osobę fizyczną niebędącą przedsiębiorcą, korzystającą ze środowiska w zakresie,
w jakim korzystanie z niego wymaga pozwolenia, - jednostki i instytucje zarządzające infrastrukturą publiczną, taką jak drogi, przestrzeń, zieleń miejska, wody itp.
- Korzystanie ze środowiska i co z tego wynika
- Zgodnie z obowiązującymi przepisami korzystaniem ze środowiska jest:
- emisja zanieczyszczeń do powietrza (czyli m.in. spalanie paliw w samochodach służbowych),
- między innymi odprowadzanie ścieków, wód opadowych lub roztopowych, wód zasolonych oraz odprowadzanych z obiektów chowu lub hodowli ryb lub innych organizmów wodnych,
- pobór wód z ujęć własnych (wody podziemne, powierzchniowe),
- transport, wytwarzanie i składowanie odpadów (np. tonery od drukarek),
- sprzedaż produktów w opakowaniach lub produkcja opakowań.
Firmy korzystające ze środowiska, zobowiązane są w związku z tą działalnością do składanie szeregu sprawozdań i wnoszenia stosownych opłat. Właściwym organem przyjmującym opłaty od podmiotów z danego województwa jest najczęściej marszałek województwa stojący na czele samorządu. Niestety stopień skomplikowania i różne interpretacje poszczególnych zapisów sprawiają, że wielu przedsiębiorców ma ogromne trudności z prawidłowym wykonaniem tego zadania. Dlatego też w takich przypadkach warto skorzystać z pomocy specjalistów, takich jak Monika Łobień-Pawlas Consulting, pomagających spełnić obowiązki przedsiębiorcy w zakresie ochrony środowiska. Warto jednak pamiętać, że podstawowe wykazy i dokumenty jakie musi sporządzić przedsiębiorca, korzystający ze środowiska to:
- opłata roczna do bazy BDO – do 28 lutego,
- raporty do KOBiZE (Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami) za poprzedni rok - do 28 lutego,
- zestawienie danych o ilości odpadów wytworzonych, zebranych i unieszkodliwionych w poprzednim roku - do 15 marca,
- sprawozdanie dotyczące gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi za poprzedni rok, prowadzonych publicznych kampanii edukacyjnych + opłata produktowa – do 15 marca,
- sprawozdanie w zakresie opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska za poprzedni rok – do 31 marca,
- obowiązek prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych lub uiszczenie opłaty na konto NFOŚiGW – na koniec roku kalendarzowego.
Pamiętajmy że sporządzanie sprawozdań i raportów za korzystanie ze środowiska może być dosyć czasochłonne, jednak warto o nich pamiętać, ponieważ zaniedbanie tych kwestii może wiązać się z dotkliwymi karami.
Na szczęście wzrost świadomości ekologicznej sprawił, że na prowadzenie firmy zgodnie
z zasadami ekologii decyduje się coraz większa liczba przedsiębiorców. I dzieje się tak nie tylko ze względu na przepisy i ryzyko płacenia kar, lecz także wpływa na to fakt, że właściciele firm zdają sobie sprawę, że ich działania, nawet przy niewielkim nakładzie finansowym, mogą mieć realny wpływ na środowisko. Nie bez znaczenia jest też budowanie wizerunku firmy nowoczesnej, przestrzegającej proekologicznych standardów jakości.
