O rzeźbach nagrobnych opowiadają kamieniarze z zakładu kamieniarskiego SYPNIEWSCY
Każdy z nas przyzwyczajony jest do widoku cmentarzy, na których wszystkie nagrobki tylko nieznacznie się od siebie różnią. Niektóre są większe i solidniejsze od innych, a zazwyczaj odmienny wygląd zasadza się na różnorodności kolorystycznej oraz zdobniczej. Rzadko można spotkać zatem prawdziwe dzieła sztuki kamieniarskiej, które nie tylko upamiętniają życia zmarłych, ale wywołują swoją formą emocje u obserwatora. Takie wyjątkowe nagrobki nie są jednak rzadkością na warszawskich cmentarzach, w tym na Powązkach Wojskowych. Potwierdzają to kamieniarze z zakładu kamieniarskiego SYPNIEWSCY, który od 1910 roku przygotowuje niepowtarzalne rzeźby nagrobne. Jakie mają one charakter i czym się wyróżniają?
Czym cechują się rzeźby nagrobne?
Jak tłumaczą kamieniarze z zakładu kamieniarskiego SYPNIEWSCY, rzeźby nagrobne to zarówno nagrobki z rzeźbą, jak i płaskorzeźby nagrobkowe. Najczęściej termin „rzeźba nagrobna” oznacza jednak większych rozmiarów figurę lub posąg, a niekiedy rzeźbioną kolumnę lub kapliczkę. Jeśli chodzi o artystyczne kamieniarstwo funeralne, tego typu dzieła przedstawiają na ogół postacie świętych, a także wizerunki osób zmarłych np. z charakterystycznymi dla ich życia przedmiotami. Często zatem rzeźby nagrobne tworzone są jako część nagrobka osoby znanej. Nie oznacza to jednak tego, że wyjątkowe projekty są tylko wybierane przez rodziny zmarłych o szczególnych osiągnięciach czy popularności. Mniejsze popiersia czy rzeźby o cechach historycznych lub sakralnych są coraz częściej zamawiane.
Kamieniarze z zakładu SYPNIEWSCY dodają, że rzeźby nagrobne łączące się z płytami nagrobnymi mogą być wykonywane również w motywach roślinnych czy symbolicznych. Zamawiający proszą wielokrotnie o rzeźbione róże, otwarte księgi z kamienia, a także o kamienne serca czy rozpostarte anielskie skrzydła.
Jak powstają rzeźby nagrobne?
Tworzenie rzeźb nagrobnych zalicza się do sztuki kamieniarskiej, co oznacza, iż kamieniarze realizują takie zamówienia ze szczególnym zaangażowaniem. Ostateczny kształt danej konstrukcji nagrobka jest zaś wypadkową oczekiwań zamawiających, ich możliwości finansowych, wizji artysty, a także warunków panujących na cmentarzu. Kamieniarze zakładu SYPNIEWSCY zawsze tworzą zatem wraz z klientem wierny projekt rzeźby nagrobnej, dobierając też właściwy materiał – marmur, granit, piaskowce czy inny kamień naturalny. Jak zaś dodaje Andrzej Sypniewski w wywiadzie dla gazety „Życie Warszawy”:
Artyzm pomników to nie tylko rzeźby. Może to być prosty, elegancko wykończony nagrobek z dobrego materiału. Taki mówi sam za siebie. Nie potrzebuje dodatkowych ozdób. W naszym zakładzie przedstawiamy też gotowy katalog rzeźb i pomników, z którego klienci mogą wybrać dla zmarłego. Te prace to często efekt różnych rozmów z artystami, ale też spacerów po Powązkach, wsłuchiwania się nie tylko w potrzeby żywych, ale też w ducha zmarłych.
Warto zatem podkreślić, że tworzenie rzeźb nagrobnych to nie masowa obróbka kamienia, ale metafizyczna podróż, która kończy się przygotowaniem dzieła sztuki – swoistego uhonorowania życia zmarłego.
