Zasiedzenie to jeden ze sposobów nabycia własności. W jego wyniku posiadacz nieuprawniony nabywa prawo na skutek upływu czasu oraz nieprzerwanego posiadania samoistnego. Dotyczy to przede wszystkim nieruchomości, ale obejmuje też rzeczy ruchome, na przykład samochody. Sprawdźmy, na czym polega zasiedzenie w dobrej i złej wierze oraz jak przebiega postępowanie sądowe.
Zasiedzenie nieruchomości
Aby zostało stwierdzone zasiedzenie nieruchomości, trzeba spełnić trzy podstawowe warunki. Osoba, która posiada nieruchomość, lecz nie jest jej właścicielem, nabywa prawo własności po upływie konkretnego okresu czasu. W przypadku posiadacza w dobrej wierze – jest to 20 lat. Natomiast osoba, która uzyskała posiadanie w złej wierze nabywa własność nieruchomości po upływie 30 lat. Kolejna kwestia dotyczy ciągłości posiadania – musi to być posiadanie nieprzerwane. Ponadto osoba, która chce nabyć własność nieruchomości, powinna być posiadaczem samoistnym, a więc faktycznie władać daną rzeczą. Nie dotyczy to jednak posiadania zależnego – czyli na przykład najmu.
Zasiedzenie w dobrej i złej wierze
Prawo wyróżnia kategorie posiadacza w dobrej wierze i posiadacza w złej wierze. Wbrew pozorom pierwszy przypadek nie dotyczy jednak osób, które dbają o nieruchomość. Odnosi się do posiadaczy, którzy żyją w uzasadnionym okolicznościami przeświadczeniu, że mają prawo własności. Nie są więc świadome, że użytkują rzecz należącą do innego człowieka. Natomiast posiadacz w złej wierze to osoba, która ma świadomość, że nie jest właścicielem nieruchomości lub nie robi niczego w celu dowiedzenia się, do kogo należy nieruchomość. Trzeba jednak pamiętać o art. 7 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym domniemywa się istnienie dobrej wiary.
Postępowanie sądowe
Choć w przypadku spełnienia warunków zasiedzenia z dniem upływu określonego terminu nabycie własności odbywa się automatycznie, to prawo przewiduje postępowanie o stwierdzenie zasiedzenia. Wówczas sąd orzeka, czy faktycznie do niego doszło. Umożliwia to rozstrzygnięcie ewentualnych sporów co do tego, kto jest właścicielem nieruchomości. Swoją pomoc w takich sytuacjach oferuje kancelaria adwokacka Jacka Helińskiego. Postępowanie o stwierdzenie zasiedzenie pozwala posiadaczowi samoistnemu uzyskać dokument potwierdzający jego tytuł prawny do danej rzeczy. Orzeczenie sądu stanowi też podstawę wpisu do księgi wieczystej. Po stronie nowego właściciela leży obowiązek podatkowy – nabycie własności w drodze zasiedzenia podlega opodatkowaniu w wysokości 7%.
