Mobbing – jak dochodzić swoich praw przed sądem?
Pojęcie mobbingu wprowadzono do polskiego Kodeksu pracy stosunkowo niedawno. Nie oznacza to jednak, że w kraju nie ma pracowników, którzy dochodzili już swoich praw przed sądem, powołując się właśnie na te przepisy. Jak to wygląda w praktyce?
Osoby odchodzące z firmy z uwagi na mobbing, którego dopuszczali się w stosunku do nich współpracownicy lub przełożeni, najczęściej nie myślą o tym, aby dochodzić swoich praw. Tymczasem należy się im odszkodowanie. Gdy emocje już opadną i do głosu dochodzi racjonalne myślenie, to udowodnienie swoich racji przed sądem nie zawsze jest możliwe. Dlaczego? Mowa oczywiście o problemach z dowodami. Żaden sąd nie orzeknie na rzecz pracownika odszkodowania, jeżeli ten nie uwiarygodni swojej wersji wydarzeń, czyli nie przedstawi dowodów na doświadczony mobbing.
Co kryje się pod terminem „mobbing”?
Definicję mobbingu można znaleźć w Kodeksie pracy (art. 943 § 2). Polski ustawodawca za mobbing uważa zarówno działania, jak i zachowania skierowane przeciwko pracownikowi, których celem jest jego nękanie lub zastraszanie. W efekcie takich zachowań lub działań, pracownik ma obniżoną samoocenę przydatności zawodowej, czuje się poniżony lub ośmieszony.
Mobbing może stosować nie tylko pracodawca i osoby kierujące firmą, lecz także współpracownicy. Z tego względu obowiązkiem każdego przedsiębiorcy zatrudniającego pracowników jest przeciwdziałanie zachowaniom, które można zakwalifikować jako mobbing.
Zadbaj o dowody
Jeżeli uważasz się za osobę pokrzywdzoną i doświadczającą w miejscu pracy mobbingu, to – mimo wszystko – nie powinieneś od razu rezygnować z posady. Złożenie wypowiedzenia pozwoli ci złapać oddech, ale nie sprawi, że wygrasz przed sądem. Dlaczego? Z uwagi na brak dowodów. Twoje słowo przeciwko słowu przełożonego nie pozwoli sądowi stwierdzić, czy racja jest po twojej stronie. Jak możesz zadbać o dowody?
Osoby specjalizujące się w prawie pracy podkreślają, że zbieranie dowodów z myślą o przyszłej sprawie sądowej o stosowanie mobbingu sprowadza się do robienia notatek z każdego zajścia. Jeżeli w firmie zostały zamontowane kamery, to pracownik powinien zadbać również o zabezpieczenie ich nagrań (jeżeli jest to możliwe). Pomóc może także rozmowa ze współpracownikami, gdyż mogą oni brać udział w rozprawie jako świadkowie. Niestety, o czym trzeba pamiętać, osoby zatrudnione zazwyczaj nie chcą zeznawać przeciwko swojemu pracodawcy w obawie przed utratą pracy.
Dowodami mogą być również wizyty u psychologa lub psychiatry, gdy pracownik doznający mobbingu szukał u takich specjalistów pomocy. Również oni mogą być świadkami w procesie, zeznając, jak wyglądały wizyty i na co uskarżał się ich pacjent.
Czy potrzebna będzie pomoc radcy prawnego?
Skorzystanie z pomocy specjalisty pozwoli sformułować poprawny formalnie pozew przeciwko współpracownikowi lub przełożonemu. Dodatkowym plusem usług eksperta jest to, że może on reprezentować swojego klienta w sądzie. Z punktu widzenia osób pozywających, które na sali sądowej musiałyby spotkać się z byłym współpracownikiem lub szefem to duży komfort. Nie oznacza to jednak, że pracownik chcący dochodzić odszkodowania na drodze sądowej musi być reprezentowany przez radcę prawnego. Jeżeli ma wiedzę na temat postępowania przed sądem, to może sam bronić swoich praw.
