Materiały spawalnicze. Przegląd rozwiązań
Omawiając tak obszerny materiał łatwo, można wyjść poza temat zasadniczy, dlatego też na początek przypomnijmy, czym jest spawanie. To jedna z metod spajania materiałów, do którego zaliczamy także m.in. napawanie, zgrzewanie, lutowanie, klejenie. Samo spawanie natomiast polega na nagrzaniu materiałów (z dodatkiem lub bez spoiwa) do temperatury topnienia w miejscu łączenia, co prowadzi do ich zespolenia.
Jaka metoda taki materiał spawalniczy
We wstępie przedstawiliśmy bardzo ogólną definicję całego procesu spawania, z której wynika jeden zasadniczy pewnik: metoda ta wymaga bardzo wysokiej temperatury (przynajmniej jeśli rzecz dotyczy metali najtrudniej topliwych). W zależności od źródła ciepła, dzięki któremu uzyskujemy takie temperatury, spawanie dzielimy na:
I. Elektryczne
Łukowe
Elektrodą topliwą
1. Elektrodą otuloną
2. Łukiem krytym (pod topnikiem)
3. Drutem proszkowym
4. W osłonie gazowej:
a. W gazach aktywnych (MAG)
b. W gazach obojętnych (MIG)
c. Plazmowe MIG (łukiem zawężonym)
Łukiem wibrującym
Elektrodą nietopliwą
Elektrodą wolframową
a. W gazach obojętnych (TIG)
b. Plazmowe TIG (łukiem zawężonym)
c. Łukowo-wodorowe (atomowe)
Elektrożużlowe
Elektronowe
Laserowe
Plazmowe
II. Gazowe
III. Termitowe
IV. Promieniami świetlnymi
Jak mówią nam specjaliści z firmy GAZELA z Wilkszyna obok Wrocławia: W zależności od obranej metody spawania stosuje się różne materiały. Do spawania w osłonach gazowych niezbędne są gazy obojętne – nie mające wpływu na proces spawalniczy lub aktywne – biorące udział w procesie spawania. Zapewniają one ochronę jeziorka spawalniczego i materiału dodatkowego przed szkodliwym działaniem atmosfery – utlenianiem i negatywnym wpływem azotu. Mogą mieć też pozytywny wpływ na właściwości spoiny – jej odporność, kształt, wtopienie, a także przyśpieszać proces spawania i minimalizować odpryski. Zwykle jako gaz ochronny stosuje się argon lub mieszaninę argonu z helem. Gazy aktywne to np. dwutlenek węgla, mieszanina argonu z dwutlenkiem węgla lub tlenem.
Najpopularniejsze materiały spawalnicze
Ograniczone ramy niniejszego artykułu nie pozwalają nam na szczegółowe opisanie każdego z materiałów, które chcemy tu przedstawić, zatem ograniczymy się jedynie do ich wymienienia. Zacznijmy jednak od oczywistego stwierdzenia, że nie ma formalnego rozgraniczenia pomiędzy tym, co nazywamy materiałami, a narzędziami i akcesoriami spawalniczymi. Wspomnimy zatem w tym miejscu po trosze tak o jednych, jak i o drugich.
Na początek to, co służy do różnych metod spawania elektrycznego:
spawarki elektrodowe, MIG/MAG, TIG, transformatorowe i prostownikowe,
półautomaty spawalnicze MIG/MAG,
urządzenia do spawania łukiem krytym,
urządzenia wieloczynnościowe,
uchwyty do spawania metodami TIG oraz MIG/MAG, cięcia plazmą,
rękojeści i przyłącza różnego rodzaju,
końcówki prądowe i kable spawalnicze,
druty i elektrody spawalnicze.
Materiały i urządzenia stosowane przy spawaniu gazowym:
palniki i zestawy do cięcia, spawania i lutowania gazowego,
reduktory butlowe – tlen, acetylen, argon, azot, CO2, argon/CO2,
zapalniczki,
bezpieczniki przybutlowe i przypalnikowe,
węże spawalnicze,
szybkozłączki,
gazy spawalnicze,
pręty do spawania gazowego.
Rzecz jasna w miejscu tym musimy wspomnieć także o materiałach służących ochronie BHP takich jak:
maski, okulary,
przyłbice, przyłbice samościemniające,
rękawice ochronne, fartuchy, rękawy spawalnicze.
Do wyżej wymienionych materiałów można zaliczyć także wszelkiego rodzaju chemię spawalniczą, jak np. metale w sprayu, środki czyszczące, smarujące, antyodpryskowe itd. Niektóre z podstawowych materiałów spawalniczych (jak np. gazy techniczne czy elektrody) zużywają się już w trakcie spawania, inne mogą służyć przez wiele miesięcy pracy, a niektóre nie zużywają się praktycznie wcale.
