Lek a wyrób medyczny — dlaczego nie należy mylić tych pojęć?
W aptekach dostępnych jest bardzo wiele produktów i środków farmakologicznych. Wśród nich najważniejszymi są leki. Nie są to jednak jedynie preparaty, które można kupić w aptekach i w aptekach internetowych. Oprócz nich pacjenci mogą także kupować innego rodzaju wyroby medyczne oraz suplementy. Czym różnią się od siebie wszystkie te produkty? Jakie leki są dostępne wyłącznie w aptekach stacjonarnych, a jakie można też bez problemu kupić w aptekach internetowych?
Co to są leki?
Podstawowym rodzajem artykułów i preparatów, które można kupić w każdej aptece, są oczywiście leki. Zgodnie z Ustawą o Prawie farmaceutycznym, lekami można nazywać wyłącznie substancje i mieszaniny substancji, których działanie powoduje leczenie lub zapobieganie powstawania różnego typu chorób i schorzeń u ludzi i zwierząt. Lekami nazywane są także preparaty, które są stosowane w celu postawienia diagnozy zaobserwowanych u pacjenta problemów oraz w celu modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu.
Jak tłumaczy nasz rozmówca, farmaceuta z apteki internetowej Miro:
Leki to dwa rodzaje środków farmakologicznych. Występują jako leki RX, czyli takie, które są sprzedawane wyłącznie na receptę, oraz jako leki OTC, czyli takie, które pacjent może kupić bez recepty. W aptekach online dostępne są wyłącznie leki dostępne bez recepty. Istnieje jednak także możliwość zamówienia przez Internet leków na receptę i ich osobistego odebrania po okazaniu recepty z apteki stacjonarnej. Każda apteka internetowa musi bowiem działać także stacjonarnie, dzięki czemu nie ma ryzyka, że lek na receptę, nieistotne czy refundowany, czy nie, zostanie wydany pacjentowi, który nie powinien mieć do niego dostępu.
Każdy lek, zanim zostanie dopuszczony do sprzedaży, musi najpierw przejść dokładne badania i testy. Zatwierdzaniem leków do sprzedaży zajmuje się Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Wszystkie dostępne w aptekach leki są też na bieżąco monitorowane przez państwową Inspekcję Farmaceutyczną, która w razie stwierdzenia jakichś nieprawidłowości może wycofać lek ze sprzedaży. Na opakowaniu każdego leku znajduje się napis „Produkt leczniczy” i numer pozwolenia na dopuszczenie go do sprzedaży. W każdym opakowaniu leku musi się znajdować ulotka, w której dokładnie opisane są działanie leku, możliwe skutki uboczne jego stosowania oraz zalecany sposób stosowania i dawkowania. Co bardzo ważne według obowiązującego prawa leki na receptę nie mogą być reklamowane. W telewizji czy w gazetach mogą być umieszczane jedynie reklamy leków OTC, czyli dostępnych bez recepty.
Co to są suplementy diety?
Najbliżej definicji leków nie są wcale wyroby medyczne, tylko suplementy diety. Tego rodzaju produkty posiadają w składach mieszanki substancji odżywczych, które mogą służyć jako uzupełnienie stosowanej diety. Suplementy diety są więc mieszanką witamin, minerałów i składników odżywczych, które powinno się stosować w przypadku stwierdzenia np. w wyniku morfologii braków w organizmie konkretnych składników. Pomimo iż suplementy nie są traktowane tak samo jak leki, nie zaleca się ich stosowania bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem lub z farmaceutą. W przypadku niektórych składników zbyt duża ich ilość w organizmie może mieć bowiem negatywny wpływ nie tylko na nasze samopoczucie, ale także na zdrowie. Co bardzo ważne, celem stosowania suplementów diety nigdy nie jest leczenie chorób, dlatego też nie zaleca się ich stosowania osobom, które zmagają się z jakimiś niepokojącymi objawami. Ich stosowanie może jednak pomóc w zapobieganiu ich powstawania.
Co to są wyroby medyczne?
Nieco innym rodzajem produktów, które są dostępne w aptekach, są wyroby medyczne. Definicja wyrobów medycznych jest bardzo szeroka. Co najważniejsze jednak terminem tym raczej nie określa się wyrobów farmakologicznych spożywanych przez pacjentów, tylko raczej narzędzia, przyrządy, urządzenia medyczne i materiały, które stosuje się w celu diagnozowania, monitorowania, badania, leczenia lub łagodzenia skutków urazów, chorób i schorzeń. Wśród wyrobów medycznych znajdują się więc m.in. diagnostyczne urządzenia i narzędzia medyczne, takie jak ciśnieniomierze czy pulsoksymetry, środki opatrunkowe czy testy diagnostyczne. Tak naprawdę więc wyrobami medycznymi nazywane są wszystkie dostępne w aptekach artykuły i produkty, które nie są lekami lub suplementami diety. Według obwiązujących przepisów na każdym wyrobie medycznym musi się znajdować znak CE (Conformité Européenne).
