Jarosław Pietryga Notariusz - Czym są akty notarialne i kiedy je się sporządzać?
W przypadku konieczności załatwienia różnych spraw urzędowych pracy zawodowej człowiek napotyka różnego rodzaju akty notarialne. Mogą być one sporządzane – bo tak mówią przepisy prawa bądź też z woli stron. Akty notarialne sporządzane są przez notariuszy, np. w kancelarii Notariusza Jarosława Pietrugi. Dlaczego warto i kiedy sporządzić akt notarialny? Jakie elementy powinien zawierać?
Aktem notarialny to rodzaj dokumentu urzędowego, którego zadaniem jest poświadczenie dokonania określonej czynności prawnej. Aktem notarialnym są tylko te dokumenty, które zostały sporządzone zgodnie z obowiązującym prawem, to jest zawierającym konkretne elementy i zachowaną formę oraz gdy sporządził je notariusz. To on sporządza akt o wskazanej treści. Istotne jest też fakt, że po sporządzeniu musi zostać odczytany, aby strony mogły wnieść ewentualne poprawki w treści, gdy odbiega ona od woli lub nie spełnia oczekiwań osoby, która zleciła sporządzanie aktu.
Kiedy wymagane jest sporządzanie aktu notarialnego?
Formy aktu notarialnego wymagają m.in.:
- umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości i umowa przenosząca własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości (art. 158 kc),
- umowa o przedłużenie wieczystego użytkowania (art. 236 § 3 kc),
- umowa zobowiązująca do przeniesienia prawa wieczystego użytkowania i umowa przenosząca to prawo (art. 237 w zw. z art. 158 kc),
- oświadczenie darczyńcy przy umowie darowizny (art. 890 § 1 kc),
- umowa o dział spadku, w skład którego wchodzi nieruchomość (art. 1037 § 2 kc),
- zrzeczenie się dziedziczenia przez przyszłego spadkobiercę ustawowego i uchylenie tego zrzeczenia (art. 1048 i 1050 kc),
- umowa spółki komandytowej (art. 106 Kodeksu spółek handlowych), statut spółki komandytowo-akcyjnej (art. 131 ksh), umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (art. 157 § 2 ksh), statut spółki akcyjnej (art. 301 § 2 ksh),
- umowa zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.
Co istotne aktu notarialnego nie wymagają testamenty (art. 950 kc) choć nic nie stoi na przeszkodzie, aby sporządzić go w tej formie.
Co powinien zawierać akt notarialny?
Akty notarialne sporządzane są w kancelariach notarialnych jak np. kancelaria Jarosława Pietrygi w Bytomiu. Wymagają one zachowania zasady jedności osób, miejsca i akcji. Zawsze notariusz powinien upewnić się, że osoby, które zleciły sporządzanie aktu notarialnego, rozumieją jego treść i całkowicie go akceptują. Akt notarialny powinien być koniecznie sporządzony w języku polskim i musi zawierać dokładną datę sporządzenia aktu, a niekiedy bywa, że również godzinę i minutę rozpoczęcia i odpisania aktu, miejsce sporządzenia aktu oraz imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza. W sytuacji, kiedy akt sporządził zastępca notariusza, należy zamieścić również imię i nazwisko zastępcy. W akcie notarialnym muszą znaleźć się także imiona, nazwiska, imiona rodziców i miejsce zamieszkania osób fizycznych, nazwę i siedzibę osób prawnych lub innych podmiotów biorących udział w akcie, imiona, nazwiska i miejsce zamieszkania osób działających w imieniu osób prawnych, ich przedstawicieli lub pełnomocników, a także innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu. Ważne jest, aby zamieścić w sporządzanym dokumencie prawnym oświadczenie stron z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie dokumenty, pamiętając o zamieszczeniu stwierdzenia (na żądanie stron) faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu aktu.
Pamiętać należy, że akt notarialny zawsze musi być odczytany przed podpisem. W akcie musi być zatem napisane jasne stwierdzenie, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany. W akcie notarialnym muszą znaleźć się podpisy osób biorących udział w akcie, jak również osób obecnych przy sporządzaniu aktu i podpis notariusza. Oryginały aktów notarialnych są przechowywane w kancelarii, której zostały sporządzone przez okres 10 lat, po tym czasie zostają przekazane na przechowanie do archiwum ksiąg wieczystych właściwego sądu rejonowego ze względu na siedzibę kancelarii.
