Jakie rury osłonowe stosuje się dla kanalizacji kablowej pierwotnej, a jakie dla kanalizacji wtórnej?
Tworzenie złożonej infrastruktury podziemnej kabli teletechnicznych oraz energetycznych wymaga zastosowania dla nich specjalnych rur osłonowych. W zależności od ich parametrów technicznych, w tym gęstości tworzywa sztucznego, z którego są one wytworzone, klasyfikuje się je jako rury do przygotowywania kanalizacji pierwotnych lub wtórnych. Czym się one od siebie różnią i jakie przewody z polietylenu zalicza się do pierwszej, a jakie do drugiej grupy?
Czym jest kanalizacja pierwotna, a czym wtórna?
Tworzenie infrastruktury teletechnicznej i energetycznej w centrach miast, na obszarach przemysłowych czy też na terenie nowych osiedli mieszkalnych, wymaga zastosowania wielokilometrowych kabli o różnym zastosowaniu. Zważywszy na to, iż zakopywane są one pod drogami, torowiskami, a nawet pod budynkami, muszą one przez lata wytrzymywać bez uszkodzenia. By zapobiec awariom, różnego rodzaju przewody umieszczane są w rurach osłonowych. Z nich zaś tworzone są konstrukcje zwane kanalizacjami kablowymi pierwotnymi oraz kanalizacjami kablowymi wtórnymi. Czym się one od siebie różnią?
Za kanalizację pierwotną uznaje się rury osłonowe, do których bezpośrednio wciągane są kable telekomunikacyjne oraz energetyczne. Kanalizacje wtórne to zaś zespół rur zaciąganych do otworów kanalizacji pierwotnej, czyli dodatkowa infrastruktura zabezpieczająca potrzebna m.in. przy układaniu kabli optotelekomunikacyjnych (popularne światłowody).
Kanalizacja pierwotna z rur dwuwarstwowych karbowanych
Kanalizacja pierwotna dla okablowania kiedyś tworzona była głównie z prefabrykatów betonowych oraz rur plastikowych. Obecnie najczęściej inwestorzy wybierają rury dwuwarstwowe karbowane, które wyróżniają się niebywałą wręcz odpornością na obciążenia dynamiczne i statyczne, agresywne warunki glebowe, a także zmienne warunki temperaturowe. Idealne są one do tworzenia kanalizacji pierwotnej dla:
- kabli teletechnicznych,
- okablowania telewizji kablowej,
- kabli energetycznych niskiego i średniego napięcia,
- kabli oświetlenia ulicznego,
- kabli sygnalizacji ulicznej i drogowej,
- kabli układanych pod drogami, torowiskami.
Warto też podkreślić, że rury dwuwarstwowe karbowane wyróżniają się różnymi średnicami, grubościami ścianek oraz długościami odcinków. Dla przykładów producent WORTEX-BIS oferuje rury RHDPEk w czterech rodzajach:
- Ø 50 x 43: o grubości ścianki 3,5 mm i długości odcinków 6, 12 mb lub w kręgach50 mb;
- Ø 75 x 61: o grubości ścianki 7 mm i długości odcinków 6, 12 mb lub w kręgach 50 mb;
- Ø 110 x 95: o grubości ścianki 8 mm i długości odcinków 6, 12 mb lub w kręgach 50 mb;
- Ø 160 x 135: o grubości ścianki 12,6 mm i długości odcinków 6 lub12 mb.
Kanalizacja wtórna z rur jednowarstwowych gładkościennych
Rury jednowarstwowe gładkościenne o dużych średnicach nadają się do wykorzystania przy tworzeniu mniej podatnych na uszkodzenie kanalizacji pierwotnych. Ten sam ich typ, ale o mniejszej średnicy wykorzystany może zaś być do wykonywania tzw. kanalizacji wtórej. Wtedy rury jednowarstwowe gładkościenne muszą mieć średnice zewnętrzne 40 lub 32 mm. Idealnie zmieszczą się one wtedy w przewodach kanalizacji pierwotnej (np. na terenach o intensywnej zabudowie).
Zważywszy na fakt, iż kanalizacja wtórna chronić ma m.in. cenne światłowody czy okablowanie strukturalne biurowców oraz obiektów przemysłowych, należy ją przygotowywać bardzo starannie. Do kilku ważnych zasad zalicza się:
- konieczność unikania krzyżowania się kanalizacji wtórnej z innymi kanalizacjami,
- konieczność utwardzenia i wyrównania dna wykopu pod kanalizację wtórną,
- konieczność umieszczenia taśmy ostrzegawczej nad rurami w połowie ich głębokości (tak, by nie naruszyć ich w przyszłości przy różnych innych pracach ziemnych),
- konieczność zagęszczenie gruntu wykopu,
- konieczność unikania falowania rur w zakresie większym niż 0,3%.
Akcesoria wykorzystywane przy budowie kanalizacji kablowych
Przy tworzeniu kanalizacji kablowych nie tylko ważne są rury osłonowe – w różnych odmiennych kolorach ułatwiających rozpoznanie danego elementu uzbrojenia ziemi – ale także akcesoria łączące. Wyróżnić można m.in. różnego typu złączki, w tym te w modelach prostym skręcanym, redukcyjnym skręcanym, z rowkiem na uszczelkę UR, a także w wersjach złączek zewnętrznych wzmocnionych, złączek wewnętrznych wzmocnionych oraz złączek piaskoszczelnych. Ponadto niektórzy producenci tworzą złączki z wentylem, kablem oraz wersje przeciskowe bez uszczelek.
Wymienione elementy na ogół produkowane są podobnie jak rury osłonowe z polietylenu o wysokiej gęstości. Tym samym akcesoria do kanalizacji kablowych pierwotnych i wtórnych są bardzo wytrzymałe.
