Jak samodzielnie przygotować podobrazie?
Wygoda przemawia za stosowaniem gotowych podobrazi. Jednak szacunek dla wielowiekowej tradycji malarskiej nakazuje przynajmniej znać zasady samodzielnego przygotowywania podłoża. Z myślą o tych, którzy chcieliby spróbować zrobić swoje pierwsze w życiu podobrazie, przygotowaliśmy praktyczny tutorial.
Artyści, którzy stosują gotowe podobrazia malarskie, nie zawsze zdają sobie sprawę z tego, na czym tak naprawdę malują. Choć może się to wydać nieprawdopodobne, to często nie wiedzą, czym różni się surowe płótno od profesjonalnie przygotowanego podłoża do malowania.
Czy można malować na surowym płótnie?
Dlaczego w ogóle malujemy na płótnie? Oczywiście można malować na drewnie, papierze, szkle, metalu czy porcelanie. Jednak płótno ma kilka niepodważalnych zalet, które zadecydowały o jego sukcesie i powszechnym stosowaniu. Po pierwsze: płótno doskonale przyjmuje farby i pozwala im przetrwać przez całe wieki w niemal nienaruszonym stanie. Płótno jest elastyczne: na czas transportu można je odpiąć od ramy i zwinąć, co pozwala łatwo transportować nawet obrazy w bardzo dużym formacie. Płótno rozpięte na ramie jest znacznie lżejsze od każdego innego podłoża.
Wszystkie walory płótna można wykorzystać pod warunkiem, że zostanie właściwie przygotowane. Próba malowania na surowej tkaninie lnianej lub bawełnianej może być rozczarowująca. Aby zamienić ją w profesjonalne podobrazie malarskie, należy zagruntować i wyrównać powierzchnię materiału. Dzięki zastosowaniu odpowiednich substancji uszczelniających płótno staje się nieprzenikliwe dla wody, ale także dla oleju i rozpuszczalników. Dzięki temu możemy używać wszystkich rodzajów farb artystycznych. Powierzchnia o ujednoliconej chłonności zapewnia powtarzalność efektów malowania. Oznacza to, że farba położona w dowolnym miejscu zachowa się tak samo: w takim samym stopniu zostanie wchłonięta przez podłoże i będzie miała dokładnie taki sam kolor i jego nasycenie. Efektem gruntowania jest też powstanie na powierzchni płótna chropowatej, cieniutkiej warstwy, która zapewnia doskonałą przyczepność farbom. Aby stworzyć możliwie neutralne tło, podobrazia zazwyczaj malowane są na biało.
Prawidłowo przygotowane podobrazie jest doskonałym tłem dla dowolnego rodzaju prac malarskich. Jednak nie nadaje się do wszystkich farb, na co zwraca uwagę sprzedawca ze sklepu dla plastyków Loveart: – Jeżeli chodzi o rodzaje farb, to zasadniczo nie używa się do malowania na płótnie farb akwarelowych. Wymagają one podłoży o dużej chłonności, czyli przede wszystkim papieru. Natomiast do malowania na podobraziach idealnie nadają się tempery, akryle i oczywiście farby olejne. Przy okazji warto zauważyć, że tempery są jedynymi farbami, którymi możemy malować na surowym płótnie. Jednak oznacza to większe zużycie farby i znacznie trudniejsze prowadzenie pędzla w stosunku do malowania po zagruntowanej powierzchni.
Samodzielne przygotowanie podobrazia malarskiego krok po kroku
Przygotowanie podobrazia we własnym zakresie nie jest trudne. Jeżeli jednak nigdy tego nie robiliśmy, to czeka nas kupowanie wszystkich materiałów i mediów od podstaw. Gdy poprzestaniemy na jednym podobraziu, okaże się ono relatywnie kosztowne. Jednak z każdym następnym cena będzie malała.
Podajemy opis kolejnych etapów powstawania podobrazia, wraz z wyszczególnieniem potrzebnych materiałów:
zbicie blejtramu (krosna) – najlepiej kupić gotowy lub zamówić w profesjonalnym zakładzie stolarskim czy pracowni oprawiania obrazów: wycięcie listew połączeniami na pióro i wpust wymaga nie tylko dużych umiejętności, ale także odpowiednich narzędzi do obróbki drewna,
naciągnięcie płótna – dobrej jakości surowe płótno kupimy bez problemu w sklepie z tkaninami lub w hurtowni internetowej: naciągamy je na krosno i mocujemy przy użyciu takera tapicerskiego – sposób ułożenia płótna na krośnie powinien być taki, aby możliwe było równomierne napięcie materiału,
przeklejenie płótna – oznacza pomalowanie i nasączenie płótna żelatyną, klejem kostnym lub króliczym: płótno wchłania klej, który czyni je nieprzenikliwym dla płynów, a co za tym idzie także dla farb, które pozostają na powierzchni podobrazia,
gruntowanie (nakładanie gesso) – grunt można przygotować samodzielnie (w tym celu należy połączyć żelatynę, kredę, biel tytanową lub cynkową, olej lniany, wodę i olej goździkowy) lub kupić gotowe akrylowe gesso malarskie, które ma gwarantowaną siłę krycia – grunt można nakładać wielokrotnie, a po każdej warstwie stosować szlifowanie drobnoziarnistym papierem, co zapewni nam idealną gładkość podobrazia.
Jakość podobrazia możemy ocenić jeszcze przed rozpoczęciem malowania: jeżeli odwrotna strona płótna zachowała naturalny kolor (media malarskie nie przebiły się przez tkaninę), oznacza to, że wszystkie czynności wykonaliśmy właściwie. Własnej roboty podobrazie daje wiele satysfakcji i jest pięknym nawiązaniem do dawnej tradycji malarskiej. Nie zmienia to faktu, że gotowe podobrazia oferują nieporównywalnie większy komfort i łatwość użycia.
