Filtr cząstek stałych – ważny element układu wydechowego

W ostatnich latach kładzie się duży nacisk na to, aby zmniejszona została emisja spalin zawierających cząstki stałe. W ten sposób producenci samochodów zostali zmuszeni do przestrzegania rygorystycznych norm i muszą montować w pojazdach specjalne filtry. Problem występuje w przypadku starszych samochodów bez filtra oraz w autach, w których filtr nie jest wydajny. W drugim przypadku możliwa jest regeneracja filtra, którą zajmują się mechanicy.

Działanie filtra cząstek stałych

Układy wydechowe pojazdów coraz częściej wyposażone są w filtry cząstek stałych. Inaczej skrótowo są one nazywane DPF, GPF lub FAP. Najczęściej te elementy znajdują się w samochodach posiadających silniki wysokoprężne lub benzynowe. Zadaniem filtra cząstek stałych jest oczyszczanie spalin z cząstek zawierających sadzę, czyli niespalony węgiel. Na sadzy zaadsorbowane są inne szkodliwe dla środowiska substancje, głównie tlenki metali i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne.

Jak tłumaczy specjalista z tej branży z firmy Wojt Mar Asmet z Łodzi, aby zwiększyć eliminację ilości cząstek stałych i innych szkodliwych związków chemicznych, filtry cząstek stałych stosowane są wraz z innymi częściami układu wydechowego. Elementami, z którymi łączy się filtry cząstek stałych są katalizatory.

Cząstki stałe znajdujące się w spalinach pojazdów z silnikiem Diesla mają rozmiary od 1 do 300 μm i traktuje się je jako jedną z głównych przyczyn niskiej emisji, w tym szkodliwych dla ludzi cząstek PM 2,5 i PM10, które są jedną z przyczyn smogu.

Filtr cząstek stałych ma przestrzenną strukturę, a wewnątrz znajdują się porowate ścianki, na których gromadzą się cząstki stałe. Filtr cząstek stałych wykonany jest najczęściej z metalu lub materiałów ceramicznych. Występują także filtry stworzone ze specjalnego papieru, jednak są występują one w filtrach jednorazowych. Prawidłowo działający filtr cząstek stałych zatrzymuje od 85% do 100% zanieczyszczeń, czego skutkiem jest przedostawanie się dużo mniejszej ilości szkodliwych cząstek stałych do środowiska.

Regeneracja filtra cząstek stałych

Z czasem filtr cząstek stałych zużywa się. Gromadzone w nim cząstki powodują jego zapychanie, czego skutkiem jest mniejsza wydajność. Żywotność filtra cząstek stałych zależna jest od kilku czynników:

• sposobu jazdy,
• używanego oleju,
• używanego paliwa,
• stanu technicznego samochodu.

W przypadku zużycia się filtra można podjąć kilka kroków. Jednym z nich jest zakup nowego filtra, jednak na tę opcję decyduje się niewielka liczbą kierowców, ponieważ nowy filtr cząstek stałych jest bardzo drogi. Oczywiście na rynku dostępne są już tańsze zamienniki, jednakże ich praca nie jest tak wydajna jak w przypadku oryginalnego filtra. Właściciele pojazdów wyposażonych w filtry cząstek stałych najczęściej decydują się na odnowienie starego filtra. Regeneracją takich elementów układu wydechowego zajmują się profesjonalne firmy świadczące usługi warsztatowe. Proces odnawiania filtra trwa nawet kilka godzin i składa się z wielu etapów, jednak w efekcie można uzyskać nawet do 99% jego sprawności. Dzięki temu jego dalsza eksploatacja może trwać długi czas. Warto pamiętać, że regeneracja filtrów cząstek stałych jest skuteczniejsza, gdy będziemy odpowiednio dbać o inne elementy takie jak zawór EGR, czujnik różnicy ciśnień, turbosprężarka, układ paliwowy i przepływomierz.