Dział spadku i zachowek w polskim prawie. Co należy wiedzieć? Kancelaria Adwokacka Adwokat Marcin Rypina
Prawo spadkowe jest częścią prawa cywilnego i reguluje kwestie związane z dziedziczeniem majątku po zmarłym. Dwa główne zagadnienia, które warto szczegółowo omówić, to podział majątku oraz prawo do zachowku. W niniejszym artykule przybliżymy te istotne aspekty polskiego prawa i wyjaśnimy, jakie są ich praktyczne konsekwencje dla spadkobierców.
Dział spadku – jak dochodzi do podziału majątku zmarłego?
Dział spadku to proces, w wyniku którego majątek zmarłego przechodzi na jego spadkobierców. W ramach tego procesu, można wyróżnić dwie metody dziedziczenia majątku – ustawowego oraz testamentowego.
Dziedziczenie ustawowe ma miejsce, gdy zmarły nie zostawił testamentu lub gdy taki nie został uznany za ważny przez sąd. W takiej sytuacji majątek zmarłego rozdzielany jest pomiędzy spadkobierców według określonego porządku dziedziczenia. Polskie prawo przyjmuje hierarchię spadkobierców, która oparta jest na więzi krwi oraz małżeństwie. Pierwszeństwo w dziedziczeniu mają dzieci i małżonek zmarłego, jednak jeśli brak potomstwa, następują rodzice, rodzeństwo oraz dalsza rodzina. Możliwy jest także przypadek, gdy spadkobiercą ustawowym staje się Skarb Państwa.
Dziedziczenie testamentowe to sytuacja w prawie spadkowym, w której majątek zmarłego zostaje podzielony zgodnie z jego wolą wyrażoną w testamencie. Testament musi spełniać określone wymagania formalne, by być uznany za ważny, takie jak forma pisemna, datowanie czy zawarcie wyraźnego oświadczenia dotyczącego dziedziczenia majątku.
Zachowek – prawo do części spadku
Zachowek to instytucja prawa cywilnego, która ma na celu zabezpieczenie interesów najbliższych członków rodziny zmarłego, którzy nie zostali uwzględnieni w testamencie. Prawo do zachowku przysługuje dzieciom, wnukom, małżonkowi oraz rodzicom zmarłego.
Wartość zachowku zależy od wartości majątku spadkowego oraz stopnia pokrewieństwa z zmarłym. Przykładowo, dzieciom przysługuje zachowek w wysokości połowy wartości udziału spadkowego, który przypadałby im na mocy dziedziczenia ustawowego. W przypadku wnuków czy prawnuków wartość ta wynosi jedną czwartą udziału. Osoba uprawniona do zachowku musi zgłosić roszczenie w terminie trzech lat od dnia, w którym dowiedziała się o swoim uprawnieniu oraz o śmierci spadkodawcy. Jeśli osoba uprawniona nie zgłosi roszczenia w terminie, traci prawo do zachowku. Sprawami o dział spadku i zachowek zajmuje się m.in. Kancelaria Adwokacka Adwokat Marcin Rypina z Krasnegostawu, w województwie lubelskim.
Polskie prawo przewiduje sytuacje, w których spadkodawca może pozbawić wystawione na zgodę z prawem żądanie zachowku, jeżeli osoba uprawniona do niego dopuściła się określonego rodzaju przewinienia, np. znęcania się nad spadkodawcą czy rażącego niedopełnienia obowiązków rodzinnych. Pozbawienie prawa do zachowku musi zostać wyraźnie zawarte w testamencie.
Porozumienie między spadkobiercami
W przypadkach, gdy majątek zmarłego jest podzielony pomiędzy wielu spadkobierców, często dochodzi do konfliktów dotyczących podziału majątku. Aby uniknąć takich sytuacji, warto zawrzeć porozumienie między spadkobiercami, które ureguluje kwestie podziału majątku i innymi zobowiązaniami wynikającymi z dziedziczenia.
Dział spadku oraz prawo do zachowku to kluczowe elementy prawa spadkowego, które mają wpływ na sytuację majątkową osób dziedziczących po zmarłym. Znajomość tych regulacji pozwala na świadome i właściwe zarządzanie spadkiem oraz uniknięcie ewentualnych nieporozumień związanych z podziałem majątku.
