Dlaczego trzeba wzorcować aparaturę pomiarową?
Dokładność wykonywanych pomiarów jest niezwykle ważna w różnych sektorach przemysłu lub realizacji usług. Umożliwiają to wyłącznie prawidłowo skalibrowane urządzenia. Aparatura kontrolno-pomiarowa musi przejść proces wzorcowania, aby otrzymać dokument potwierdzający rzetelność otrzymywanych wyników. Czynności te muszą być cyklicznie powtarzane w trakcie eksploatacji sprzętu.
Na czym polega wzorcowanie?
To zbiór czynności inaczej nazywanych kalibracją urządzeń służących do pomiaru różnych parametrów, na przykład ciśnienia, temperatury, wilgotności, zanieczyszczenia powietrza etc. Głównym celem tego rodzaju działań jest ustalenie właściwej relacji pomiędzy wartościami wskazywanymi przez przyrząd a wzorcem konkretnej jednostki miary. Obejmuje również podanie niepewności wykonanego pomiaru. Tylko aparatura, która pomyślnie przeszła proces wzorcowania w uprawnionym do tego laboratorium, może zostać dopuszczona do obrotu i prawidłowo spełniać swoje zadanie. Jest kilka argumentów, które przemawiają za tym, że kalibracja sprzętu kontrolno-pomiarowego jest konieczna.
Jakie są powody wzorcowania?
Jednym z nich jest po prostu wiarygodność wykonywanych pomiarów. Ponadto stanowi on niezbędną część procesu legalizacji przyrządu. Świadectwo kalibracji może być wymagane między innymi przez zleceniodawcę konkretnej usługi. Ma to znaczenie na przykład podczas okresowego przeglądu instalacji elektrycznej w budynku. Jego administrator musi mieć pewność, że otrzymane sprawozdanie, a w nim wyniki pomiarów są rzetelne w razie nastąpienia awarii, która zagrozi zdrowiu lub życiu mieszkańców. Ponadto wykorzystywanie wyłącznie dobrze skalibrowanych urządzeń świadczy o profesjonalizmie wykonawcy zlecenia. Takie działania prowadzą do jak największego zminimalizowania ewentualności popełnienia błędu podczas pracy.
Bardzo ważny powód to zapisy znajdujące się w normie ISO 9001, która obowiązuje wszystkie systemy zarządzania jakością. Nakazują one dbałość o stan techniczny urządzeń pomiarowych, a w tym również ich regularnego wzorcowania. Przeprowadzanie badań z wykorzystaniem skalibrowanej aparatury ogranicza bowiem ryzyko powstania strat finansowych w sektorze produkcyjnym lub logistycznym, gdzie utrzymanie odpowiedniego mikroklimatu ma znaczenie dla zachowania trwałości produktów. Dodatkowo przekłada się to na poprawę jakości oraz wydajności, gdyż poprawne wyniki pomiarów mogą być cenną wskazówką w kwestii ulepszenia oferowanych usług lub przebiegu wytwarzania konkretnych towarów.
Jaka jest częstotliwość kalibracji?
Warto mieć na uwadze, że wzorcowanie przyrządów pomiarowych nie jest wystarczające tylko jednorazowo. Czynności te muszą być powtarzane na przykład w akredytowanym laboratorium Lab-El także w trakcie eksploatacji urządzenia. Wszystko ze względu na to, że użytkowanie może wiązać się z usterkami, których nie widać na pierwszy rzut oka, ale wpływającymi na dokładność pomiaru. Im bardziej agresywne warunki pracy, między innymi wysoka wilgoć, korozja, skrajne temperatury, pylenie, tym częściej należy powtarzać kalibrację. Przepisy nie nakładają szczegółowej częstotliwości, dlatego to na użytkowniku spoczywa obowiązek dopilnowania tej kwestii. Producenci urządzeń często w instrukcji użytkowania wskazują zalecenia co do okresu ponowienia świadectwa wzorcowania. Konkretne terminy powinny być zawsze na bieżąco wpisywane w dokumentach systemu zarządzania właściciela sprzętu pomiarowego.
