Diagnostyka zaburzeń ze spektrum autyzmu przy wykorzystaniu testu ASRS
ASRS to narzędzie diagnostyczne wykorzystywane do pomiaru zachowań związanych z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Zachowania te obejmują deficyty uwagi, trudności w relacjach z rówieśnikami i członkami rodziny oraz problemy z umiejętnościami komunikacyjnymi. Test ASRS jest przydatny podczas rozpoznawania zaburzeń oraz w procesie planowania terapii. Czym jest autyzm oraz spektrum autyzmu? Jak przebiega procedura przeprowadzania testu ASRS?
Zaburzenia ze spektrum autyzmu
Zaburzenia ze spektrum autyzmu to zaburzenia neurorozwojowe, najczęściej diagnozowane u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Symptomy pojawiają się przed ukończeniem przez dziecko trzech lat. W niektórych przypadkach pierwsze objawy mogą pojawić się nawet przed ukończeniem pierwszego roku życia. Jest to zaburzenie neurorozwojowe związane z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu mózgu. Zaburzenia ze spektrum autyzmu u każdego przejawiają się inaczej, jednak niezależnie od indywidualnego sposobu prezentowania objawów, osoby w spektrum autyzmu mogą doświadczać trudności w trzech głównych obszarach, które obejmują: funkcjonowanie społeczne, komunikację oraz sztywne wzorce zachowań.
Test ASRS – pomoc w diagnostyce zaburzeń
ASRS to zestaw pytań, które zostały dobrane tak, aby umożliwić skuteczne rozpoznanie i ustalić cele terapeutyczne/ interwencję terapeutyczną. Wyniki uzyskane z kwestionariusza, wraz z informacjami z wywiadów i obserwacji klinicznych, mogą być wykorzystane do podjęcia decyzji o terapii. Test ten stosuje się również w masowych badaniach dzieci w szkołach i przedszkolach. Pozwala to badaczom określić, czy potrzebna jest szersza diagnoza lub czy niektóre dzieci potrzebują większego wsparcia. Test ASRS możemy przeprowadzić także w przychodni NZOZ Lar-Med. W badaniach klinicznych wyniki testu mogą być porównywane na początku leczenia i w określonych punktach czasowych, aby sprawdzić, czy program jest związany ze zmianami w zachowaniu dziecka.
Z drugiej strony, w badaniach naukowych można porównać wyniki osób badanych na początku i na końcu leczenia. Test ten jest także przydatny w różnych projektach badawczych – używają go psychologowie, pediatrzy oraz psychiatrzy. Test powinien być wypełniony przez osobę, która czuje się swobodnie czytając tekst napisany w języku polskim. Należy pamiętać, że kontekst, w jakim kwestionariusz jest podawany – relacja między rodzicem lub nauczycielem podającym test a danym pacjentem – znacząco wpływa na uzyskane wyniki. Wyniki te należy porównać z danymi z innych istotnych źródeł w celu ustalenia diagnozy i zaplanowania leczenia. Wspomniane dane możemy uzyskać z wywiadu, obserwacji klinicznej, kontaktu oraz rozmów z badanym i z osobami z jego otoczenia. Wyniki należy interpretować mając na uwadze również dodatkowe czynniki, które mogą na nie wpływać np. nieuważne wypełnianie kwestionariusza, trudności ze zrozumieniem treści lub skłonność do podawania odpowiedzi, które są społecznie akceptowane.
Jak wygląda procedura przeprowadzania badania?
Osoby przeprowadzające badanie ASRS muszą postępować zgodnie ze schematem przebiegu procesu. Pomaga to zwiększyć chęć respondentów do współpracy. Zapewnia również uzyskanie niezbędnych informacji oraz przestrzeganie norm prawnych i etycznych. Należy upewnić się, że rodzice lub opiekunowie prawni wyrazili świadomą zgodę na badanie. Kwestionariusz powinien zostać wypełniony za jednym razem, dlatego należy przeznaczyć na niego odpowiednią ilość czasu, aby badany mógł na spokojnie do niego podejść.
Wypełniający test muszą wiedzieć, na czym polega ich zadanie. Niezwykle ważne jest, aby poinformować ich, że skale ASRS dotyczą specyficznych zachowań, które czasami obserwuje się u dzieci i młodzieży.
