Co powinieneś wiedzieć o historii kebaba?

Według statystyk zjada go regularnie co drugi mieszkaniec kraju nad Wisłą. Choć podbił nasze gusta kulinarne, mało kto zna jego historię. Kebab, bo o nim tu mowa, w tradycyjnej wersji różni się od tej, jaką znamy z popularnych barów szybkiej obsługi. Chociaż większości Polaków kojarzy się głównie z Turcją, jego tradycje sięgają jeszcze dalej na wschód. Zapraszamy do lektury.

Legendarny kebab

Kebab cieszy się taką samą popularnością jak włoska pizza bądź amerykańskie burgery. Pyszne kawałki mięsa w towarzystwie świeżych warzyw lądują na chrupiącej bułce, pozwalając zaspokoić nawet największy głód. Zdecydowanie do najlepszych należą te przyrządzane przez Panda Kebab. Mieszkańcy Bydgoszczy i okolic koniecznie powinni odwiedzić ten lokal, jeśli chcą zjeść smacznie i w korzystnej cenie.

Ciesząc się smakiem kababu, raczej nie rozmyślamy o kwestii pochodzenia tego dania. Co więcej, wielu z nas nie ma zielonego pojęcia, jakie ma ono korzenie. O początkach kebabu mówi licząca już tysiące lat legenda. Ponoć został on wynaleziony w starożytności przez perskich żołnierzy, którzy piekli nad ogniem mięso nadziane na swe miecze. Jako że Persowie w tamtych czasach  prowadzili politykę podbojów, zwyczaj ten przeniósł się również na zdominowaną ludność. W ten sposób pierwowzór kebabu poznawały kolejne plemiona bliskiego i środkowego Wschodu, gdzie w różnych postaciach popularny jest do dziś.

Z poziomu do pionu

Kebab początkowo przyrządzany był w formie szaszłyków. Nad ogniem bądź rozżarzonym węglem umieszczało się ułożone poziomo drewniane szpikulce, które obracano na kamiennym rożnie. Z taką metodą pieczenia mięsa (shish kebab) można się nadal spotkać w wielu krajach arabskich.

Idea pionowego ułożenia baraniny pojawiła się dopiero w XIX w. Na taki pomysł wpadł turecki kucharz Ískender Efendi w swojej rodzinnej miejscowości Bursa. Tzw. döner kebab najpierw podbił  Bliski Wschód, by za sprawią greckich i osmańskich imigrantów dotrzeć do Grecji. Tam wynalazek pionowego grilla w znacznym stopniu przyczynił się do powstania gyrosu.

Prawdziwy bum na mięso z pionowego rożna wybuchł w Turcji w latach 40. XX w. Najsłynniejsza restauracja, która serwowała kabab została otwarta w Stambule przez Beyti Gülera. Tam sycącym daniem zachwycała się cała rzesza smakoszy z całego świata. Po wojnie döner kebab dotarł do innych krajów Europy, zwłaszcza do Niemiec. Tureccy imigranci pierwsze bary z kebabem otworzyli w Berlinie, przez co uznaje się go za europejską stolicę króla fast foodu.

Ewolucja kebaba

Tureccy przybysze zmodyfikowali skład kebabu do potrzeb europejskich konsumentów. Baraninę stopniowo zastępowano dużo tańszym i bardziej dostępnym mięsem drobiowym i wołowym. Zamiast stawiać na popularny na Bliskim Wschodzie ryż, danie połączono z bułką bądź też plackiem yufka, który stanowi odpowiednik dobrze znanej nam meksykańskiej tortilli. Do mięsa dołączano ponadto ukochane przez Europejczyków frytki. Takie zestawy szybko stały się jednym z ulubionych dań miejscowych. Bary szybkiej obsługi serwujące kebab dotarły do Polski w latach 90. po okresie transformacji. Pierwsze budki były prowadzone przez imigrantów bądź też Polaków, którzy zakochali się w kebabie od pierwszego kęsa.