Jak zwalczać problemy zdrowotne w pasiece?

Pszczoły są niezwykle ważnym elementem ekosystemu, bez którego niemożliwa byłaby uprawa roślin, a rośliny stanowią podstawę naszego pożywienia. Niestety współczesny świat nie jest przyjazny tym stworzeniom. Do najważniejszych zagrożeń należy przede wszystkim niewłaściwe stosowanie środków ochrony chemicznej roślin. Poważnym problemem w pasiece są również choroby pszczół.

Problemy zdrowotne pszczół miodnych

Miliony lat ewolucji środowiska naturalnego sprawiły, że pszczoły i rośliny stanowią symbiotyczne połączenie – usunięcie z ekosystemu jednego z nich spowoduje całkowite jego zawalenie. Większość kwiatów też przystosowała się swoją budową do zapylania przez pszczoły, te natomiast przystosowały się do optymalnego wykorzystania zasobów pokarmu znajdujących się w kwiatach. Działalność pszczół ma przy tym znaczenie nie tylko w rolnictwie, ale również prawidłowym funkcjonowaniu przyrody w ogólności. Dlatego tak ważna jest ochrona pszczół oraz dbałość o ich zdrowie.

Chyba każdy pszczelarz zaobserwował w swojej pasiece występujące co jakiś czas:

• odmienny wygląd i zachowanie pszczół;
• obecność czerwiu;
• nadmierną śmiertelność pszczół.

Nieocenioną pomocą może być tu literatura i prasa pszczelarska, gdzie znajdziemy porady dla pszczelarzy dotyczące między innymi informacji o nowych rozwiązaniach czy sposobach leczenia. Przyczyn chorób pszczół trudno dociekać, jest ich bowiem wiele. Wyróżniamy tu między innymi:

• choroby wywoływane przez wirusy (chroniczny paraliż pszczół, ostry paraliż pszczół, choroba woreczkowa, choroba czarnych mateczników);
• choroby wywoływane przez bakterie (zgnilec amerykański, zgnilec europejski);
• choroby wywoływane przez grzyby (nosemoza, grzybica wapienna, grzybica kamienna);
• choroby wywoływane przez pasożyty (warroza, choroba roztoczowa pszczół, inwazja Tropilaelaps spp., inwazja małego chrząszcza ulowego);
• choroby niezakaźne (zaziębienie czerwiu, zatrucia pszczół).

Ważne jest przy tym poznanie nie tylko objawów oraz metod leczenia pszczół, ale również czynników chorobotwórczych.

Ochrona pszczół miodnych

Dla pszczelarza ogromne znaczenie będzie miało zapobieganie chorobom pszczół oraz szybkie ich leczenie. Najlepszym wsparciem w diagnostyce problemów zdrowotnych będzie dobrze ilustrowany atlas, opisujące najważniejsze schorzenia, na jakie narażone są pasieki. Największym zagrożeniem dla pszczoły miodnej jest człowiek i jego ingerencja w środowisko naturalne. Liczne artykuły i raporty publikowane w czasopismach takich jak miesięcznik „Pszczelarstwo” jasno pokazują, jak niszczący mamy wpływ na funkcjonowanie pasiek.

Poważny problem stanowi niepoprawne użycie środków ochrony roślin. Rolnicy oraz sadownicy, którzy z nich korzystają, pamiętać powinni przede wszystkim o stosowaniu wyłącznie preparatów dopuszczonych do obrotu na podstawie zezwoleń wydanych przez ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi lub pozwoleń na handel równoległy. Ponadto niezwykle ważne jest przestrzeganie zasad użycia określonych w etykietach środków ochrony roślin. W okresie kwitnienia roślin uprawnych  oraz na uprawach, na których występują kwitnące chwasty, nie należy stosować toksycznych preparatów. Ponadto przestrzegać należy okresów prewencji, a wszelkie zabiegi wykonywać w warunkach, które uniemożliwiają znoszenie cieczy.