Jak komponenty paszy wpływają na jakość mięsa wieprzowego?
Mięso wieprzowe a zdrowie człowieka
Na samym wstępie warto wspomnieć o właściwościach mięsa wieprzowego oraz jego wpływie na zdrowie człowieka. W Polsce spożywamy ogromne ilości wieprzowiny, gdyż wartość ta wynosi około 39 kilogramów rocznie na jedną osobę! Dla porównania, drobiu Polacy zjadają około 28 kg, natomiast najmniej wołowiny – 1,6 kg. Czy to dobrze? Zdania na ten temat są podzielone. Jedni uważają, że wieprzowina jest mięsem ciężkim i tuczącym, inni zachwalają jej pozytywny wpływ na organizm. Obie grupy mają rację, gdyż kluczowym elementem jest nie rodzaj mięsa, a jego jakość! Najbardziej pożądane jest mięso wieprzowe, które zawiera bardzo dużo tłuszczu śródmięśniowego i minimum międzymięśniowego.
Anita Kołodziej-Skalska oraz współautorzy, w swoim artykule dla czasopisma „KOSMOS Problemy Nauk Biologicznych” piszą, że:
„(…) Uświadamianie społeczeństwa o dobroczynnym działaniu stosowania prawidłowej diety wymusza podejmowanie działań związanych z poprawą jakości wieprzowiny. Obecnie polskie świnie charakteryzują się zdecydowanie mniejszą zawartością tłuszczu w ciele na korzyść zwiększenia ilości mięsa. Zarówno sposób utrzymania, jak i modyfikowanie składu oraz stosowanie dodatków żywieniowych do paszy mają ogromny wpływ na skład i jakość mięsa wieprzowego, które może być źródłem związków mających dobroczynny wpływ na zdrowie człowieka.”.
Oznacza to, że istotną kwestią, warunkującą jakość mięsa wieprzowego, jest stosowanie odpowiedniej paszy. W ten sposób pozyskiwane produkty odzwierzęce będą zawierały właściwą ilość pozytywnych składników odżywczych oraz jak najmniejszą negatywnych.
Składniki negatywnie wpływające na mięso
Stosowanie składników negatywnie oddziałujących na mięso jest szczególnie niebezpieczne w ostatnim okresie tuczu – tuż przed ubojem. Wśród komponentów paszy, mających niewłaściwy wpływ na mięso można wymienić przede wszystkim:
- Mączka rybna – jej maksymalny udział nie może przekraczać 15%. Podawana na kilka tygodni przed ubojem zmienia smak i zapach mięsa na rybny.
- Świeża serwatka – podawana w bardzo dużych ilościach i do samego końca tuczu może powodować zbyt miękką konsystencję słoniny.
- Ziarno kukurydzy – dodawane w dużych ilościach zmienia konsystencję słoniny na mazistą, a barwę na intensywnie żółtą.
- Gryka – nie nadaje się dla zwierząt, które mają dostęp do wybiegów zewnętrznych. Zwiększa wrażliwość na słońce, co negatywnie wpływa na zdrowotność świń.
- Śruta rzepakowa – w bardzo dużych jest niechętnie zjadana. Podobnie jak gryka nie ma bezpośredniego wpływu na jakość mięsa, jednak może przyczyniać się do chorowitości zwierząt.
Co poprawia właściwości mięsa wieprzowego?
Oprócz komponentów o negatywnym działaniu istnieje również kilka takich, które warto podawać tucznikom:
- Mleko chude i maślanka – dodatek maksymalnie 3 litrów pozytywnie wpływa na smak i jakość mięsa.
- Jęczmień – może stanowić nawet 50% mieszanki, zapewnia twardą słoninę.
- Owies oraz otręby (pszenne, żytnie) – dodatek 10-15% ze względu na zawartość włókna pozytywnie wpływa na zdrowotność przewodu pokarmowego. Składniki są lepiej przyswajane.
- Pszenica, pszenżyto – podobnie jak jęczmień mogą stanowić do 50% paszy i gwarantuje jędrną słoninę.
- Śruta sojowa – do 25% to doskonały składnik do zbilansowania aminokwasów.
- Łubin – niewielki dodatek od 5% do 10% poprawia jędrność słoniny.
- Ziemniaki – podawane w formie ugotowanej doskonale wpływają na smak i jakość mięsa. Polecane w okresie intensywnego tuczu.
Pasze neutralne i gotowe mieszanki
Warto stosować również różnego rodzaju pasze neutralne, które mimo wysokiej zawartości pozytywnych składników, nie zmieniają właściwości organoleptycznych mięsa. Przykładem może być młóto browarniane, będące uzupełnieniem białka i włókna w paszy. Jest ono traktowane jako odpad przy produkcji piwa, dlatego będzie rozwiązaniem wyjątkowo ekonomicznym, gdyż jego ceny są naprawdę niskie. Dystrybutorem wysłodzin jest firma Domino, która oferuje sprzedaż młóta wraz z dowozem do rolnika. Należy pamiętać, żeby zawsze mieć pod kontrolą ilość witamin i minerałów dostarczanych wraz z paszą i w razie konieczności stosować różnego rodzaju dodatki paszowe. Alternatywą dla samodzielnego sporządzania paszy są gotowe mieszanki, jednak trzeba liczyć się z ich wysokimi kosztami. Gotowe granulaty są wygodne dla rolnika, gdyż nie wymagają wcześniejszego przygotowania. Oprócz ceny, ich dużym minusem jest też stały skład – posiadając kilka grup produkcyjnych trzody chlewnej (prosięta, warchlaki, lochy, lochy karmiące, tuczniki w I, II i III okresie żywieniowym) musimy zakupić odrębne mieszanki dla każdej z nich.
