Choroba zwyrodnieniowa stawów – przyczyny, objawy, leczenie

Nasz układ ruchu codziennie narażony jest na niezliczone uszkodzenia oraz choroby. Jedną z najczęściej występujących jest choroba zwyrodnieniowa stawów. Duża część przypadków związana jest ze starzeniem się organizmu, dlatego zazwyczaj problem ten dotyka osób starszych. Może jednak też wynikać z nadmiernego obciążenia i urazów związanych z uprawianiem sportu.

Przyczyny choroby zwyrodnieniowej

Stawy kolanowe to jedne z najbardziej skomplikowanych pod względem budowy części naszego ciała. Dlatego też mogą łatwo ulegać uszkodzeniu. Choroby zwyrodnieniowe mają rozmaite przyczyny i mogą pojawiać się w każdym wieku, choć zauważyć można większą ich częstotliwość wśród osób starszych. Zwyrodnienie stawów kolanowych może być wynikiem nieleczonych urazów więzadeł i łąkotek, co prowadzi do przyspieszonego ścierania powierzchni stawu i tym samym jego degeneracji. Inną przyczyną są schorzenia reumatyczne oraz tarczycy czy zmiany zapalne błony maziowej – te spowodowane są natomiast przez zakażenie bakteriami wywołującymi boreliozę lub chlamydie. Niekiedy też powodem jest niedobór selenu w diecie. Ponadto ortopedia wyróżnia zwyrodnienia stawów o nieustalonej przyczynie, nazywane idiopatycznymi.

Czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia choroby zwyrodnieniowej stawów, to:

• otyłość;
• osłabienie mięśni otaczających staw;
• czynniki zawodowe (częste klęczenie lub zginanie kolan itp.);
• uprawianie sportu;
• zaburzenia budowy stawów;
• wiek;
• płeć (kobiety chorują częściej);
• wrodzone skłonności.

W dużym stopniu zatem kondycja naszych stawów zależy od przyjętego stylu życia.

Objawy i leczenie zwyrodnienia stawów

Zazwyczaj pierwsze niepokojące objawy pojawiają się między czterdziestym a sześćdziesiątym rokiem życia i mogą dotyczyć jednego lub kilku stawów. Początkowo choroba daje o sobie znać jedynie podczas ruchu, ale w miarę rozwoju jej symptomy obecne są też w stanie spoczynku oraz w nocy. Na co zwracać uwagę? Jedną z oznak jest ból mechaniczny obecny podczas ruchu stawu i ustępujący w spoczynku. Jego cechą charakterystyczną jest nasilenie pod koniec dnia i zazwyczaj odczuwalny jest w dotkniętym chorobą stawie. Różni się on od bólu zapalnego, który wskazuje na zaostrzenie choroby.

Często występuje też sztywność poranna po obudzeniu się, która ustępuje kilku minutach. W ciągu dnia pojawia się również po okresie bezruchu. Ponadto chore stawy tracą stopniowo pełen zakres ruchu. Wśród niepokojących oznak należy wymienić również trzeszczenie stawu, zniekształcenie oraz poszerzenie obrysów. Jeśli zauważymy wystąpienie któregoś z tych objawów, powinniśmy jak najszybciej udać się do specjalisty, takiego jak doktor Artur Skolarczyk, prowadzący w Krakowie gabinet ortopedyczny. Szybkie postawienie diagnozy w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów jest kluczowe – im mniejsze zmiany chorobowe, tym mniej zabiegów wymaga leczenie ortopedyczne.

Sposobów na poprawienie kondycji stawów jest kilka. Należy do nich rehabilitacja obejmująca odpowiednio dobrane ćwiczenia mięśni oraz zabiegi fizykoterapeutyczne. Przynoszą one efekty w przypadku niewielkich zmian zwyrodnieniowych. Chory może przyjmować też preparaty, na przykład zawierające siarczan glukozaminy i chondroityny, które jednak nie regenerują chrząstki stawowej, ale spowalniają rozwój choroby. Lekarz ortopeda może zalecić też wiskosuplementację, która ma poprawić jakość płynu stawowego. Nie ma jednak skutecznej metody na całkowite powstrzymanie zmian zwyrodnieniowych i w przypadku daleko postępujących problemów konieczna może być operacja.