Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego a obowiązkowe badania okresowe w pracy
Z dniem 30 czerwca 2023 roku, stan zagrożenia epidemicznego został odwołany, co wprowadziło istotne zmiany w zakresie obowiązkowych badań okresowych dla pracowników. W związku z zakończeniem tego stanu, wszyscy pracodawcy są zobowiązani do niezwłocznego skierowania swoich pracowników na obowiązkowe badania medycyny pracy, które były tymczasowo zawieszone w wyniku wprowadzenia ustawy "covidowej". To znaczy, że po okresie od marca 2020 roku, w którym wiele firm nie kierowało swoich pracowników na badania okresowe, obecnie należy je przeprowadzić w celu spełnienia wymogów prawnych.
Obowiązki pracodawców i pracowników w zakresie badań okresowych
Orzeczenia lekarskie wydane w ramach badań wstępnych, okresowych i kontrolnych, które straciły ważność po 7 marca 2020 roku, będą nadal aktualne do momentu upływu 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Należy jednak pamiętać, że zawieszenie nie dotyczy badań wstępnych oraz kontrolnych, które muszą być realizowane bez względu na wcześniejsze regulacje.
W świetle obecnie obowiązujących przepisów, zarówno pracodawca, jak i pracownik są zobowiązani do wykonania badań okresowych. Pracodawca powinien umożliwić swoim pracownikom odbycie tego rodzaju badań w godzinach pracy, za które nie powinien potrącać wynagrodzenia. Z kolei pracownik ma obowiązek zgłosić się na badania oraz wykonać je w terminie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
Kategorie pracowników podlegających obowiązkowym badaniom okresowym
W myśl polskiego prawa, do wykonania badań okresowych zobowiązani są wszyscy zatrudnieni pracownicy, których terminy badań są określone przez lekarza medycyny pracy w orzeczeniu o braku przeciwwskazań do pracy. Ponadto, badaniom tym muszą się poddać również osoby narażone na kontakt z substancjami i czynnikami rakotwórczymi lub pyłami zwłókniającymi. W przypadku tych drugich, konieczność wykonania badań utrzymuje się nawet po zaprzestaniu pracy w kontakcie z wymienionymi substancjami oraz rozwiązaniu stosunku pracy, pod warunkiem zgłoszenia przez daną osobę wniosku o przeprowadzenie takiego badania. Badania medycyny pracy są wykonywane w przychodni Medan w Jarocinie.
Konsekwencje odmowy poddania się badaniom medycyny pracy
Odmowa wykonania badań okresowych może prowadzić do poważnych konsekwencji, ponieważ jest uznawana za złamanie podstawowych obowiązków pracowniczych, określonych w Kodeksie Pracy. W rezultacie, pracodawca może zdecydować się na rozwiązanie umowy z pracownikiem bez wypowiedzenia. Dlatego istotne jest, aby wszystkie strony związane z procesem zatrudnienia zdawały sobie sprawę z obowiązków wynikających z przepisów prawa oraz dbały o ich właściwe realizowanie.
