Jak stwierdza się u dziecka niskorosłość?
Wielu rodziców na bieżąco zapisuje razem ze swoim dzieckiem jego postępy w osiąganiu kolejnych centymetrów wzrostu. Temu służą również regularne kontrole pediatryczne nazywane badaniami bilansowymi. Zaobserwowane nieprawidłowości w ramach tego parametru mogą wymagać wizyty w poradni endokrynologicznej. Jakie przyczyny kryją się za niskorosłością i czym leczy się takie schorzenie?
Co wpływa na wzrost u dziecka?
Za ten aspekt rozwoju odpowiada przede wszystkim hormon wzrostu – somatotropina – który jest wytwarzany przez przedni płat przysadki mózgowej. Najwięcej przedostaje się go do krwiobiegu dziecka w nocy. Do jego zadań zalicza się między innymi aktywowanie rezerw energetycznych w organizmie, przyspieszenie rozkładu tłuszczów, a także usprawnienie wchłaniania wapnia, fosforanów i syntezy białek. To wszystko wpływa na prawidłowy wzrost, czyli wydłużenie chrząstek znajdujących się w częściach nasadowych kości długich. Oczywiście znaczenie dla tego procesu ma nie tylko układ hormonalny, ale także metabolizm wraz z czynnikami genetycznymi.
Kiedy można mówić o niskorosłości?
Nie u wszystkich dzieci, u których rodzice zaobserwują wolniejsze tempo wzrostu, oznacza to nieprawidłowości. Każdy organizm rozwija się w swoim tempie, a kontrolowaniu tego procesu służą badania bilansowe u pediatry. To właśnie wtedy dokonuje oceny między innymi tego parametru. Służy do tego nie tylko stadiometr – wzrostomierz – ale również siatki centylowe. Te ostatnie to specjalne wykresy stworzone osobno dla chłopców i dziewczynek, na których uwzględniono średni wzrost dzieci w danym wieku oraz populacji. O ile wartości przy badaniu mieszczą się między 3 a 97 centylem, nie ma konieczności zlecania dodatkowych badań. Jeśli zaś wzrost dziecka nie mieści się w normie – poniżej 3 centyla – lub nastąpiło nagłe jego zatrzymanie, konieczna staje się konsultacja z endokrynologiem.
Za niedobór wzrostu poza przysadką mózgową, może być odpowiedzialna także tarczyca, a dokładnie jej niedoczynność. Takie schorzenie objawia się również nadmiernym przyrostem masy, ospałością, nadmiernym i ciągłym odczuwaniem zimna. Niekiedy przyczyn niskorosłości upatruje się także u podłoża genetycznego. Najczęściej ma to związek z występowaniem zespołu Turnera u dziewczynek. Poza nieprawidłowym wzrostem obserwuje się między innymi także ogólne dysproporcje ciała.
Czy schorzenie można leczyć?
Wszystko jest zależne od tego, jakie są jego przyczyny. Niektóre z nich można wyeliminować lub zmniejszyć ich negatywny wpływ na omawiany parametr. W odpowiedniej diagnostyce oraz doborze terapii może pomóc między innymi endokrynolog z Kliniki „Zdrowe Dziecko” w Pruszkowie. Jeśli niskorosłość spowodowana jest inną chorobą, to jej leczenie polega na terapii schorzenia głównego. Niemniej jednak na przykład w przypadku niedoczynności przysadki mózgowej lub tarczycy zastosowanie ma terapia hormonalna z wykorzystaniem rekombinowanego ludzkiego hormonu wzrostu. Podaje się go w formie zastrzyków podskórnych i cały proces trwa aż do osiągnięcia wieku kostnego u dziecka, czyli 16 lat u dziewczynek oraz 18 lat u chłopców.
