Pomniki, obiekty w Warszawie

Grób Antka Rozpylacza nie jest prawdziwym grobem, ale pamiątką po powstańczej mogile bohatera. Antek, a dokładnie kapral Antoni Godlewski, został rozstrzelany 8 sierpnia 1944 roku na rogu ul. Brackiej i Alej Jerozolimskich, gdy szturmowano Cafe Cristal. Zginął w wieku 21 lat jako żołnierz Konspiracyjnego Korpusu AK i żołnierz kompanii szturmowej batalionu "Sokół". Jego przydomek pochodzi od karabinu maszynowego używanego przez Antka, który miał "rozpylić" 18 wrogów już w pierwszym tygodniu użytkowania. Według pogłosek karabin przynosił pecha, a jego właściciele szybko ginęli. W 1945 roku zwłoki kaprala ekshumowano i pochowano na Cmentarzu Powązkowskim. Obecnie Grób Antka Rozpylacza na Brackiej ma symboliczny wydźwięk. Na ścianie budynku w miejscu mogiły matka zmarłego napisała: "Antek Rozpylacz pochowany został na Cmentarzu Powązki Wojskowe".

Koło Elekcyjne, na którym niegdyś wybierano królów, położone jest dzisiaj w dzielnicy Wola. W tym miejscu wybrano na władców Polski: Stefana Batorego, Zygmunta III Wazę, Władysława IV, Jana Kazimierza, Michała Korybuta Wiśniowieckiego, Jana III Sobieskiego, Augusta II Mocnego, Stanisława Leszczyńskiego i Stanisława Augusta Poniatowskiego. W czasie elekcji ustawiano drewnianą szopę, by mógł w niej obradować Senat. Na zewnątrz gromadziły się koła rycerskie, od których pochodzi nazwa miejsca. W 1997 roku Koło Elekcyjne wzbogaciło się o pomnik autorstwa Stanisława Michalika, przypominający o dawnym przeznaczeniu miejsca, który ma formę kolumny z koroną na szczycie i trzema postaciami pod nią: interreksa, senatora i posła. Kolumna pochodzi z nieistniejącego już Pałacu Kronenberga i czekała od 1962 roku na wykorzystanie. Pomnik ustawiony został dokładnie w 400-lecie stołeczności Warszawy. Teren wokół pomnika wyłożono kostką i miejsce rzeczywiście wygląda jak Koło Elekcyjne.

Kopiec Powstańców Getta Warszawskiego został utworzony z ruin stojącego tu budynku, w którym w czasie wojny mieścił się największy w getcie bunkier. Początkowo służył on przemytnikom jako magazyn, później Mordechaj Anielewicz wraz z Żydowską Organizacją Bojową chronił się tu przez trzy tygodnie przed naporem wojsk niemieckich. W wyniku zdrady 8 sierpnia 1943 roku hitlerowcy wtargnęli do środka. Łącznie w bunkrze zginęło około 100 powstańców, z czego około 80 na rozkaz swojego komendanta popełniło zbiorowe samobójstwo. Placyk przed kopcem oraz sam Kopiec Powstańców Getta zostały usypane z gruzów budynku i bunkra, które zniszczyło bombardowanie w 1945 roku. Kopiec skrywa ciała powstańców rozstrzelanych w 1943 roku wraz z komendantem Anielewiczem. Na szczycie kopca, na który wchodzi się po schodkach, stoi obelisk z napisem pamiątkowo-informacyjnym.

Ustawiona w Parku Śródmieście przy ulicy Świętokrzyskiej Ławeczka Laury i Petrarki ma aż 5 m długości. Została wykonana z drewna cedrowego, dzięki funduszom Włoskiego Instytutu Kultury. Stanęła w parku w 700. rocznicę urodzin Francesco Petrarki. Ławeczka Laury i Petrarki skonstruowana jest tak, by prócz standardowej funkcji ułatwiała zakochanym całowanie. Dzięki kształtowi pętli dwie osoby siedzące czy leżące po przeciwnych stronach mają oparcie i łatwo mogą się dosięgnąć. Ławka jest niezwykle znana i popularna, oczywiście najbardziej wśród zakochanych.

Mauzoleum Walki i Męczeństwa 1939-1945 jest miejscem szczególnie ważnym dla historii Warszawy. W czasie II wojny światowej znajdował się tutaj areszt śledczy gestapo, zaś w czasie powstania hitlerowcy dokonywali tu masowych egzekucji Polaków. Mauzoleum zostało utworzone w 1952 roku w miejscu aresztu. Jako że budynek nie został zniszczony w czasie wojny, zachowały się cele zbiorowe, izolatki i pokój przesłuchań dyżurnego funkcjonariusza gestapo. Na ścianach można zobaczyć ponad tysiąc tekstów, zapisanych przez więźniów.

Cmentarz Mauzoleum został założony w latach 1949-1950 i zajmuje powierzchnię 19,2 hektara. Powstał według projektu Bohdana Lacheta. W 834 mogiłach, w tym 294 grobach indywidualnych, pochowano prochy 21 468 żołnierzy radzieckich 1 Frontu Białoruskiego. Polegli oni w walkach o wyzwolenie Warszawy w latach 1944-1945. Główną osią mauzoleum jest szeroka aleja prowadząca do 21-metrowego obelisku wykonanego z granitu. Na nim wyryto napis "Ku wiecznej chwale bohaterskich żołnierzy niezwyciężonej Armii radzieckiej, poległych w bojach z hitlerowskim najeźdźcą o wyzwolenie Polski i naszej stolicy Warszawy".

Jedna z kamienic przy placu Zamkowym kryje w sobie wejście do schodów ruchomych, które prowadzą pieszych do tunelu trasy W-Z. Schody ruchome podarowane zostały w latach 50. XX wieku przez Związek Radziecki, a dokładnie fabrykę Mietrostroj, i były pierwszymi zmechanizowanymi schodami w Polsce. W latach 90. po długim czasie działalności schody zamknięto w celu przeprowadzenia kompleksowego remontu i oddano ponownie do użytku w 1997 roku. Cieszą się one dużą popularnością. Ta sama kamienica kryje jeszcze jedną ciekawostkę, po zejściu schodkami w dół, gdzie znajdują się toalety, można się natknąć na maszynerię ze starych radzieckich schodów. Oryginalny mechanizm zajmuje całą ścianę pomieszczenia przy ubikacjach publicznych, wygląda jak machina z książek science fiction i jest niezwykłą pamiątką po czasach, gdy schody ruchome dostarczały wielkich emocji.

Blok uznawany przez warszawiaków za najdłuższy budynek w Warszawie zwany jest potocznie Jamnikiem, Tasiemcem czy Długasem. Sprawia niesamowite wrażenie. Ma 508 m długości, 7 kondygnacji, z których 2 są podziemne, składa się z 43 klatek schodowych z 430 mieszkaniami. Został zbudowany według projektu Jana Kalinowskiego w latach 1971-1973. Niedługo po zasiedleniu budynek zaczął osiadać i pękać, ale problem szybko rozwiązano, do dzisiaj przypominają o nim szklane płytki mierzące poziom spękań. Mieszkańcy mają dostęp do licznych sklepów i punktów usługowych umieszczonych na parterze. Tak naprawdę Jamnik jest najdłuższym prostym budynkiem w Warszawie. Faktycznie najdłuższy jest Pekin na Gocławiu.

Park Rzeźby na Bródnie to inicjatywa lokalna. W 2009 powstała tu unikatowa przestrzeń dla sztuki, dostępna dla wszystkich. Spacerowicze mogą oglądać dzieła nie tylko polskich artystów. Miejsce stało się znane poza granicami kraju i swoje prace nadsyłali artyści m.in. z Islandii i Tajlandii. Projektowanie i tworzenie Parku Rzeźby na Bródnie było wspomagane przez artystę i mieszkańca Bródna - Pawła Althamera. Pieczę nad miejscem sprawuje Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Jednym z najbardziej znanych dzieł jest sześcian wykonany z blachy, który stoi na jednej ze swoich krawędzi, prowadzą do niego schodki i można wejść do środka. Największym dziełem sztuki jest część parku zwana Raj, którą zaprojektował i wraz z innymi architektami krajobrazu przebudował Paweł Althamer. Park Rzeźby to unikatowe miejsce w stolicy, gdzie każdy może dotknąć sztuki.