Zabytki architektury we Wrocławiu

W średniowieczu w podwórzu Kamienicy Pod Złotym Dzbanem mieścił się browar, który połączony był podziemnym tunelem z Piwnicą Świdnicką. Wtedy służył on do transportu beczek z piwem, obecnie użytkowany jest na magazyny.

Swój dzisiejszy wygląd kamienica zawdzięcza m.in. architektowi Janowi Jerzemu Kalckbrennerowi. Pierwotnie była kamienicą typowo renesansową. Posiada cztery osie okien. Fasada ozdobiona puttami oraz naczółkami na przemian trójkątnymi i półkolistymi. Na narożnikach znajdują się bonie, a elewacje wyróżnione są płaskimi gzymsami. Dach zwieńczony skromnym szczytem. W 1713 roku przybrała ona barokową formę. Portal z kolumnami i godłem "Złotego Psa" pojawił się w roku 1730. Po 1945 roku kamienica została rozebrana, następnie w 1994 wzniesiona ponownie w konstrukcji żelbetonowej.

Archikatedra św. Jana Chrzciciela jest jednym z najważniejszych zabytków Wrocławia. Pierwszy kościół powstał już w roku 1000. Swój ostateczny kształt świątynia uzyskała po wielu wiekach ciągłej przebudowy i modernizacji dopiero w 1926 roku. Odbudowana po zniszczeniach spowodowanych działaniami prowadzonymi w czasie II wojny światowej do dziś zachwyca pięknymi kształtami i bogatym, zabytkowym wyposażeniem, m.in. rzeźbami i obrazami. Do katedry przylegają kaplice, m.in. św. Elżbiety, w której znajduje się bogato zdobiony grobowiec biskupa Friedricha von Hessen.

Katedra św. Marii Magdaleny należy do najważniejszych zabytków Wrocławia. Dawna fara została zbudowana w XIV wieku. Posiada dwie wieże, połączone mostkiem, zwanym Mostkiem Czarownic. W południowej wieży znajdował się słynny Dzwon Grzesznika, odlany przez mistrza ludwisarskiego Michaela Wilde, zniszczony wraz z wieżą tuż po zakończeniu II wojny światowej przez przypadkowy wybuch. Katedra przed wojną służyła ewangelikom, zaś w 1972 roku została przekazana polskokatolikom.

Kościół św. Elżbiety jest jedną z najważniejszych świątyń we Wrocławiu. Trzynawowa bazylika, z ponad 90-metrową wieżą, jest zabytkiem architektury i częścią historii miasta. Obiekt powstał w XIV wieku, utrzymany jest w stylu gotyckim. W murach świątyni znajdziemy wiele cennych zabytków, m.in. barokowy ołtarz, gotyckie sakramentarium. Ciekawostką będą nagrobki i epitafia, znajdujące się w kościele.

Kościół św. Idziego jest najstarszym zachowanym budynkiem Wrocławia i jednocześnie najstarszym działającym kościołem w mieście. Powstał prawdopodobnie około 1242 roku. To niezwykle interesujący przykład ceglanej architektury romańskiej. Ta jednonawowa budowla zachowała oryginalne otwory okienne i ceglaną dekorację ścian wewnętrznych. Do środka prowadzą dwa portale, jeden w stylu romańskim, drugi późniejszy, renesansowy. W czasie epoki baroku kościół pokryto tynkami, jednak po II wojnie światowej usunięto je, odsłaniając zabytkową cegłę. Kościół sąsiaduje z XVI-wieczną kapitułą, z którą połączony jest tzw. Bramą Kluskową. W kapitule mieści się dzisiaj Muzeum Archidiecezjalne.

Pierwszym właścicielem pałacu był baron Heinrich Gottfried Spätgen, od którego pałac nabył w 1750 roku król pruski. Budynek powstał w stylu barokowym w 1717 roku, przylegał do niego przepiękny ogród. Królewski architekt Johann Boumann St. przebudował rezydencję na potrzeby Fryderyka II Wielkiego w latach 1751-1753. Od strony ogrodu dobudowano, niezachowane obecnie, skrzydło, mieściły się w nim: jadalnia, sypialnia króla, pokój muzyczny, biblioteka oraz sala przyjęć. Kolejny władca, Fryderyk Wilhelm II, zażyczył sobie w latach 1795-1796 następnej przebudowy swoich komnat, tym razem w duchu klasycyzmu. Dziedziniec od strony bramy wjazdowej otaczały dwie jednokondygnacyjne kordegardy. Wilhelm III zażyczył sobie, by w jego komnatach znajdowały się mieszczańskie meble w stylu empirowym. Ściany komnat obito różnokolorowymi tkaninami: pokoje nosiły nazwy: Żółty i Niebieski. W połowie XIX wieku berliński architekt Friedrich August Stüler ponownie przebudował Pałac Królewski. Dla Fryderyka Wilhelma IV wzniesiono południowe skrzydło w stylu florenckiego renesansu. Władze miejskie Wrocławia otrzymały budynek w 1918 roku. Najpierw otwarto tam dawne Muzeum Zamkowe (20 września 1926 r.). Do 1939 roku boczne skrzydła zajmowały władze wojskowe, wkrótce i one oddały te pomieszczenia w celu organizowania w nich wystaw historycznych, rzemiosła śląskiego oraz sztuki współczesnej. Po odbudowie pałacu, w latach 1963-1999, był on siedzibą Muzeum Archeologicznego oraz do 2004 r. Muzeum Etnograficznego. W 2008 roku, po gruntownym remoncie, pomieszczenia zajęło Muzeum Miejskie Wrocławia. Obecnie możemy tam podziwiać wystawę stałą: 1000 lat Wrocławia oraz Galerię Wrocławskiej Sztuki XIX i XX wieku, jak również tzw. Pokój Beyersdorfów, oryginalną barokową komnatę mieszczańską.

Synagoga Pod Białym Bocianem jest jedną z dwóch czynnych synagog we Wrocławiu. Powstała w pierwszej połowie XIX wieku według projektu niemieckiego architekta Carla Ferdinanda Langhansa. Została zdewastowana w czasie Nocy Kryształowej w 1938 roku, jednak służyła Żydom aż do 1943 roku. Potem została przeobrażona w magazyn i warsztat samochodowy. Po wojnie synagoga została wyremontowana i do dziś służy wrocławskim Żydom.

Uniwersytet Wrocławski to wyższa szkoła państwowa założona w 1702 roku i jest jedną z najstarszych uczelni w Europie. Jej powstanie Wrocław zawdzięcza jezuitom i cesarzowi austriackiemu Leopoldowi I, który 1 października 1702 roku podpisał przywilej fundacyjny. W 1911 roku nadano mu nazwę Śląski Uniwersytet Fryderyka Wilhelma, zaś w 1945 roku powołano faktyczny Uniwersytet Wrocławski. Rok później wydano pierwszy dyplom magisterski. Dzisiaj to najprężniej działająca jednostka uniwersytecka na Dolnym Śląsku i jedna z najlepszych uczelni w Polsce.