Wybierając się do salonu optycznego, spotykasz się z wieloma pojęciami, które dla laika mogą być niejasne. Astygmatyzm, soczewki dwuogniskowe, cylindry, dioptrie... to tylko kilka spośród słów i wyrażeń powszechnie używanych przez optyków, optometrystów czy lekarzy okulistów. Wbrew pozorom ich definicje nie są skomplikowane. Warto je zatem poznać, by dobierając okulary czy soczewki, rozmawiać z ekspertem po partnersku.

Pomoże Ci w tym nasz słowniczek terminów związanych z branżą optyczną. Zgromadziliśmy w nim wszystkie najpopularniejsze terminy i pojęcia, w prosty i przystępny sposób tłumacząc, co się pod nimi kryje. Przeczytaj i przeglądaj oferty salonów optycznych, dokładnie rozumiejąc specyfikę oferowanych przez nie produktów oraz usług!

Słownik

  • Astygmatyzm - Jedna z najczęstszych wad wzroku polegająca na tym, że widzenie zniekształca się pod wpływem różnic siły załamania światła wzdłuż różnych południków gałki ocznej. Koryguje się ją z wykorzystaniem cylindrycznych (torycznych) szkieł lub miękkich soczewek kontaktowych.
  • Cylinder - Jest cechą soczewki optycznej, którego zadaniem jest korygowanie krzywizny rogówki, a więc astygmatyzmu. Może przyjąć wartość ujemną lub dodatnią, wyrażaną w dioptriach. Parametrem, który często pojawia się na receptach, gdy wydawane są szkła cylindryczne jest oś cylindra, podawana w stopniach.
  • Dalekowzroczność - Wada wzroku polegająca na niewyraźnym widzeniu na niewielką odległość. Osoby cierpiące na dalekowzroczność mają problem z czytaniem bez okularów z bliska. Często mylona jest z nadwzrocznością starczą czy prezbiopią (starowzrocznością). Skorygować ją można, stosując "plusowe" soczewki korekcyjne.
  • Dioptria - Jest jednostką mocy optycznej. To odwrotność długości ogniskowej soczewki wyrażonej w metrach. Liczby dodatnie oznaczają soczewkę skupiającą, stosowaną najczęściej przy dalekowzroczności, ujemne - soczewkę rozpraszającą, stosowaną przy krótkowzroczności.
  • Dioptromierz - Przyrząd optometryczny wykorzystywany w celu zmierzenia mocy optycznej okularów. Stosuje się go w salonach optycznych do sprawdzenia, jak mocne są okulary klienta.
  • Foropter - Przyrząd optometryczny stosowany w celu precyzyjnego dobrania okularów. Z jego pomocą sprawdzić można wszystkie parametry widzenia - włączając w to widzenie stereoskopowe, widzenie barwne, jak i zezy.
  • Indeksowanie szkieł (pocienianie) - Technika pozwalająca na stworzenie soczewek o wyższym niż standardowy współczynniku załamania światła. Im wyższy jest indeks (1,6, 1,67, 1,7) - tym soczewka cieńsza i bardziej estetyczna. Z uwagi na gorsze odwzorowanie obrazu, soczewki tego typu są pokrywane specjalnymi powłokami uszlachetniającymi. Soczewki indeksowane są polecane osobom z większą wadą wzroku - dla estetyki i komfortu noszenia.
  • Krótkowzroczność - Wada wzroku polegająca na niewyraźnym widzeniu z daleka. Może być wrodzona lub nabyta. Jej korekcja odbywa się z wykorzystaniem "minusowych" soczewek korekcyjnych - przy poważniejszej wadzie, okulary/soczewki muszą być noszone cały czas.
  • Krzywizna soczewki - Jest jednym z wymiarów istotnych przy doborze soczewek kontaktowych. Idealna soczewka nie tylko ma odpowiednią ilość dioptrii, ale i idealnie przylega do oka, nie przesuwa się, zapewniając komfort. Podczas doboru soczewek, optometrysta wskazuje optymalną krzywiznę - należy się nią kierować, samodzielnie kupując soczewki w późniejszym czasie.
  • Nadwzroczność starcza - Wada wzroku ujawniająca się u seniorów. Zaobserwowano, że w miarę starzenia się, zmianie ulega współczynnik załamania światła przez rogówkę - o ok. 1,5 dioptrii dla 70-latków i 2,5 dioptrii po 80 roku życia. Nie należy jej mylić ze starowzrocznością.
  • Polaryzacja - Zjawisko oślepiania przez słońce - szczególnie niebezpieczne m.in. dla prowadzących pojazdy. Soczewki z filtrem polaryzacyjnym zapobiegają jego powstaniu, zwiększając kontrast widzenia nawet w trudnych warunkach.
  • Powłoka antyrefleksyjna - Powłoka na szkle okularowym, która pozwala wyeliminować wszelkiego rodzaju odblaski i odbicia na powierzchni soczewki. Soczewki z tą powłoką zwiększają komfort widzenia – zwłaszcza osobom korzystającym z komputerów i po zmroku.
  • Powłoka antystatyczna - Specjalna warstwa na soczewce, która zapobiega osiadaniu na niej kurzu czy tłuszczu i ułatwia jej czyszczenie.
  • Powłoka fotochromowa - Jej zadaniem jest zabarwianie soczewki na wybrany kolor pod wpływem ilości promieni słonecznych. Gdy słońce świeci intensywnie, okulary wyglądają jak przeciwsłoneczne, po wejściu do pomieszczenia - soczewki znów stają się przezroczyste.
  • Powłoka hydrofobowa - Zwiększa odporność szkła okularowego na wodę - nie pozwalając się jej osadzać na soczewce. Woda, zamiast rozmyć się na szkle, skupia się w kroplach i szybko spływa - zwiększa to komfort noszenia okularów także w deszczowe dni oraz redukuje zaparowanie przy dużej amplitudzie temperatur.
  • Powłoka utwardzająco-ochronna - Najczęściej łączona z antyrefleksyjną powłoką soczewek okularowych. Jej zadaniem jest zmniejszenie podatności szkieł na zarysowania powierzchni. Stosowana w soczewkach plastikowych.
  • Soczewka - Nazywana inaczej szkłem, służy korekcji wad wzroku poprzez odpowiednie rozproszenie bądź skupienie promieni świetlnych. Wyróżniamy soczewki klasyczne, okularowe i kontaktowe - które osadzane są bezpośrednio na powierzchni oka
  • Soczewki jednodniowe - Typ soczewek kontaktowych jednorazowego użytku. Są najbardziej miękkie i wyróżnia je najwyższa przepuszczalność powietrza. Po wykorzystaniu należy je wyrzucić do kosza. Okuliści często określają je najbezpieczniejszymi spośród wszystkich soczewek kontaktowych.
  • Soczewki miesięczne - Soczewki kontaktowe wielokrotnego użytku, które można stosować przez ok. 30 dni od pierwszego założenia. Po wyjęciu z oczu, soczewki należy przechowywać w specjalnym płynie - dla zachowania higieny.
  • Starowzroczność - Wada wzroku wynikająca ze zmniejszenia bądź utraty akomodacji oka. Jest typowa dla wieku starszego - najczęściej ujawnia się po 40. roku życia. Często mylona z nadwzrocznością starszą, jednak korekcja wzroku w obu przypadkach jest inna.
  • Szkła dwuogniskowe - Soczewki jednocześnie korygujące problemy z widzeniem do dali i do bliży. Mają dwa segmenty - w dolnej części umieszczony jest dodatkowy, o większej mocy, który służy korekcji niewyraźnego widzenia z bliskiej odległości.
  • Szkła progresywne - Są stworzone, by korygować widzenie na każdą odległość. Nie mają wydzielonych, jak soczewki dwuogniskowe, dwóch oddzielnych sfer, jednak ich moc zmienia się od góry do dołu stopniowo (progresywnie), co pozwala na płynną zmianę mocy dali na moc bliży. Obecnie są opracowywane najczęściej na indywidualne zlecenie - tak, by zapewniały pacjentowi maksymalny komfort widzenia.