Przetoki gruczołowe u psów – przyczyny powstania i leczenie

Przetokami nazywamy patologiczne połączenie dwóch lub więcej narządów, powstające w wyniku urazów, chorób lub będących powikłaniami po zabiegach medycznych. U psów najczęstszym problemem, prowadzącym do powstawania przetok, jest zapalenie gruczołów okołoodbytowych.

Czym są gruczoły okołoodbytowe?

Gruczoły okołoodytowe to przekształcone gruczoły łojowe, występujące u większości ssaków drapieżnych. Zlokalizowane są w tkance skórnej, symetrycznie po obu stronach odbytu. Produkują one wydzielinę, która ułatwia defekację i stanowi znak rozpoznawczy każdego psa – zawarte w niej feromony umożliwiają zwierzęta wzajemną identyfikację, a w dawnych czasach również oznaczanie terytorium. Obecnie ta druga funkcja, ze względu na fakt, że psy nie żyją już w dużych stadach, stała się niepotrzebna. Mimo to gruczoły okołoodbytowe nie uległy zanikowi i obecnie mogą sprawiać zwierzętom i ich właścicielom sporo problemów.

Zaburzenia pracy gruczołów

Zdrowe gruczoły okołoodbytowe samoistnie usuwają wyprodukowaną wydzielinę podczas wypróżniania się psa. Czasem ujście gruczołu zostaje zapchane przez zbyt gęsto wydzielinę. Gruczoł nie może się jej pozbyć, jednak nie przestaje jej produkować – prowadzi to nadmiernego nabrzmiewania gruczołu. Pierwszym objawem kłopotów staje się swędzenie w okolicach odbytu, które pies manifestuje między innymi przez „saneczkowanie” – polega ona na tym, że pies w pozycji siedzącej zaczyna przesuwać się do przodu, wycierają odbyt w powierzchnię dywanu, trawy lub betonu. Może również pocierać je o inne powierzchnie oraz przedmioty, a także lizać i gryźć swędzące rejony. Dodatkowym objawem może być również bardzo intensywny, nieprzyjemny zapach z okolic odbytu. Gruczoły pracujące nieodpowiednio wymagają oczyszczania poprzez wyciśnięcie ich zawartości – jest to bezbolesny zabieg, który możemy przeprowadzić w każdej lecznicy weterynaryjnej, a po przeszkoleniu również samodzielnie.

Skutki zanieczyszczonych gruczołów

Jeśli gruczoły okołoodbytowe są zanieczyszczone przez dłuższy czas, nadmiar wydzieliny doprowadzi do pojawienia się stanu zapalnego. Oprócz narastającego dyskomfortu nasz pupil narażony jest na wystąpienie ropnia, a następnie przetoki, czyli kanału łączącego odbyt ze skórą wokół niego. Tak zmieniony obszar staje się siedliskiem bakterii, prowadzących do rozwoju infekcji oraz przenoszenia się jej (pies liżąc rany może doprowadzić do infekcji migdałków, oczu i uszu). Na tym etapie nie ma innej możliwości, jak leczenie operacyjne. Jest to zabieg dość trudny, dlatego powinien być przeprowadzany w specjalistycznych lecznicach, specjalizujących się w chirurgii. Takim miejscem jest przychodnia prowadzona przez dwóch lekarzy weterynarii - Janusza Borcowskiego i Tadeusza Popławskiego.