Jak leczyć krztusiec? Objawy i leczenie kokluszu
Krztusiec dzięki zastosowaniu szczepień ochronnych przez wiele lat był nieobecny. Odporność nabyta za pomocą szczepienia z roku na rok jednak maleje, a choroba może wystąpić zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Jest to groźna infekcja, która może doprowadzić do poważnych powikłań. Sprawdź, jak ją rozpoznać i na czym polega leczenie kokluszu.
Co to jest krztusiec?
Krztusiec jest ostrą dolegliwością zakaźną, którą wywołują pałeczki Bordatella pertussis. Zakażenie chorobą następuje drogą kropelkową – podczas mówienia, kaszlu czy kichania w towarzystwie zdrowej osoby. Koklusz może również pojawić się u niemowląt, które nie otrzymały biernej odporności od matki.
Podczas choroby w organizmie człowieka wydziela się toksyna krztuścowa – powoduje ona zmiany nie tylko w drogach oddechowych, ale też w tkance mózgowej. Jest ona również przyczyną zwiększonej wrażliwości ośrodka kaszlowego, w następstwie czego podczas choroby pojawia się charakterystyczny kaszel przypominający pianie koguta. Może on się utrzymywać nawet kilka miesięcy po wyzdrowieniu.
Na zachorowanie najbardziej narażone są niemowlęta i dzieci do czwartego roku życia. Przebyty krztusiec u dzieci nie daje jednak gwarancji, że w starszym wieku pacjent nie zachoruje ponownie.
Objawy krztuśca
W pierwszej fazie choroby, tzw. fazie nieżytowej, objawy krztuśca są słabe i niecharakterystyczne. Przypominają one zwykłe przeziębienie i trwają około dwa tygodnie. Wówczas może występować m.in.:
- zapalenie spojówek
- katar
- podwyższona temperatura
- suchy kaszel
W fazie napadowej, która trwa około 2-4 tygodnie, zależnie od pacjenta mogą pojawiać się:
- duszności
- łzawienie oczu
- bezdech
- napady kaszlu
- wymioty
- ślinienie i wytrzeszcz gałek ocznych
- obrzęk twarzy
- krwawienia z nosa
Symptomów choroby nie należy lekceważyć, ponieważ mogą one powodować poważne powikłania, takie jak zapalenie płuc, rozstrzenie oskrzeli, zapalenie ucha środkowego i groźne krztuścowe uszkodzenie mózgu. To ostatnie może spowodować u dziecka nawet zaburzenie rozwoju psychofizycznego.
Jak rozpoznać koklusz?
W początkowej fazie choroby koklusz, szczególnie u dorosłych, zazwyczaj jest diagnozowany jako infekcja górnych dróg oddechowych. Dopiero później – gdy pojawia się napadowy kaszel, który utrzymuje się ponad 3 tygodnie, lekarz może podejrzewać krztusiec. W określeniu choroby pomocne są badania krwi, które w przypadku infekcji wykazują podwyższony poziom leukocytów, badanie na obecność przeciwciał pałeczki krztuśca oraz posiew plwociny. Jeśli pacjent miał wcześniej styczność z chorym, badania często nie są potrzebne do postawienia diagnozy.
Jak leczyć krztusiec?
U dorosłych leczenie kokluszu polega głównie na podawaniu specjalnych antybiotyków – czasem również dożylnie. Aby złagodzić napady kaszlu, stosuje się leki oraz dietę bogatą w witaminy. Bardzo ważne jest również dbanie, aby powietrze w pokoju pacjenta było wilgotne i chłodne.
Krztusiec u dzieci leczy się makrolitami – klarytromycyną i azytromycyną oraz kotrimoksazolem. Należy również zadbać o to, by maluch przebywał dużo na świeżym powietrzu. Przeciwwskazane są jednak dłuższe spacery i intensywny wysiłek.
Bardzo ważna jest również profilaktyka, która polega w głównej mierze na wykonywaniu szczepień. Szczepionka jest podawana dzieciom w pierwszych miesiącach życia – 2 oraz na przełomie 3 i 4 oraz 5 i 6 miesiąca. Twój bliski jest chory? Pamiętaj, że koklusz jest bardzo zaraźliwy, dlatego najlepiej unikać kontaktów z chorą osobą. Jeśli nie da się tego uniknąć, powinno się zastosować tzw. chemioprofilaktykę poekspozycyjną.
