Procedury w mediacjach sądowych i pozasądowych

Rozwiązywanie sporów w sądzie to ostateczność, która ma na celu rozstrzygnięcie konfliktu i wydanie wiążącej decyzji. Zanim jednak sprawa pojawi się na wokandzie, warto sięgnąć po inne opcje, dzięki którym obie strony zaoszczędzą czas, pieniądze i unikną stresu. Do takich form porozumienia zaliczają się mediacje prowadzone przez wykwalifikowanego prawnika i zgodnie z procedurami.

Co to jest mediacja?

Mediacja to forma porozumienia się w sprawie, w której każda ze stron ma inne zdanie. Rozstrzygnięcie konfliktu wymaga pójścia na kompromis i znalezienia tzw. złotego środka, który zadowoli osoby uczestniczące w sporze. Ponieważ nie można osiągnąć takiego porozumienia bez ustępstw każdej ze stron, często mediacje wymagają czasu i właściwego podejścia osoby prowadzącej.

W Polsce spotkania mediacyjne nie są jeszcze wystarczająco popularne, chociaż ta forma porozumienia jest znacznie praktyczniejsza. Przykładowo w USA na wokandy trafia zaledwie 5% wszystkich sporów, podczas gdy pozostałe są rozstrzygane na drodze polubownego porozumienia. Jego atutem jest też dobrowolne decydowanie obu stron o ustępstwach, które są skłonne zaakceptować – w przeciwieństwie do sądu, który wydaje decyzję ostateczną, często niekorzystną dla jednego z zainteresowanych. 

Mediacje prowadzi Kancelaria Radcy Prawnego Anna Jędrzejczak-Kancelaria Mediacji, której przedstawiciele posiadają wiedzę o procedurach mediacyjnych, zasadach wypracowywania porozumień, a także legitymują się dużym doświadczeniem w tej sprawie.

Jak wygląda procedura mediacyjna?

Jak większość spraw opartych o przepisy polskich kodeksów, mediacje odbywają się zgodnie z określonymi procedurami. Obejmują one cztery etapy.

1. Zgłoszenie sprawy do rozstrzygnięcia w drodze mediacji, które odbywa się za pośrednictwem odpowiedniego sądu. Postanowienie o przekazaniu sprawy do mediatora podejmuje sędzia sądu rejonowego lub okręgowego na podstawie wniosku jednej ze stron. W sprawach cywilnych może nią być zarówno osoba prywatna, jak i firma czy instytucja. W sprawach karnych wniosek składa policja lub prokuratura.
2. Wstępne posiedzenie mediacyjne odbywa się z każdą ze stron oddzielnie i ma charakter informacyjny. Zainteresowani dowiadują się, na czym polega cały proces, jakie obowiązują podczas niego zasady i dlaczego warto skorzystać z opcji mediacji. Mediator wysłuchuje też obie strony konfliktu i poznaje ich roszczenia, motywację oraz warunki, jakie muszą zostać spełnione w celu rozwiązania konfliktu.
3. Właściwe posiedzenie mediacyjne odbywa się przy udziale mediatora. Mogą w nim uczestniczyć obie strony lub – jeśli któraś z nich nie wyraża zgodny na bezpośredni kontakt – każda ze stron przekazuje swoje uwagi za pośrednictwem mediatora. Taka mediacja nazywana jest pośrednią. Prowadzona dyskusja ma na celu wypracowanie porozumienia i ustalenie warunków, które usatysfakcjonują obie strony.
4. Podpisanie ugody jest ostatnim i zarazem najistotniejszym etapem procesu mediacji. Sporządzony dokument musi być zatwierdzony przez sąd, dlatego do mediatora należy dopilnowanie realności jego postanowień oraz zgodności z prawem i wymogami formalnymi.

Mediacja sądowa i pozasądowa jest doskonałym rozwiązaniem, które pomaga w rozwiązywaniu wielu różnych sporów – zarówno rodzinnych, majątkowych, dotyczących opieki czy zasiedzenia, jak i spraw karnych, także w przypadku przestępstw popełnionych przez nieletnich. Warunkiem udanej mediacji jest jej bezstronność, dobrowolność, neutralność, poufność i akceptowalność.