Dobra osobiste według kodeksu cywilnego
Sprawy związane z polskim prawem cywilnym bardzo często obejmują problematykę dóbr osobistych. Samo to pojęcie dotyczy zbioru wartości o charakterze niematerialnym. Te wartości podlegają ochronie prawnej ze względu na samą swoją istotę. W praktyce oznacza to, że pod pojęciem „dóbr osobistych” możemy znaleźć bardzo wiele wartości przysługujących każdemu człowiekowi. Niektóre z nich zostały uwzględnione w konstytucji, inne w kodeksie cywilnym.
W jaki sposób konstytucja i kodeks cywilny określają dobra osobiste?
Dobra osobiste są prawami niematerialnymi, których natura wiąże się ściśle z człowiekiem oraz jego indywidualnością. Należą się one każdemu z nas do końca życia. Fundamentalne z nich określa sama konstytucja. Są to na przykład nietykalność osobista, prawo do prywatności czy wolność. Miejsce ich określenia jasno pokazuje stopień ich doniosłości. Inne dobra osobiste określa kodeks cywilny, a w szczególności artykuł 43 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku. To w nim znajdziemy informacje o dobrach osobistych osób prawnych. Opisywane tam wartości to na przykład prawo do prywatności, tajemnica korespondencji czy nazwa. Lista dóbr osobistych zawarta we wspomnianej ustawie ma otwarty charakter. Oznacza to przede wszystkim, że można ją systematycznie rozwijać – czy to przez praktykę orzeczniczą, czy to poprzez rozwój nauki. Otwartość dóbr osobistych wymusza sama ich niematerialna natura. Istotne jest więc, aby po poradę w ich kwestii udać się do zorientowanego w obecnym systemie prawnym oraz orzecznictwie radcy prawnego, takiego jak Anna Haak-Trzuskawska. Kancelaria radcy prawnego.
Jak powołać się na dobra osobiste?
Aby powołać się na dobro osobiste w sprawie cywilnej, musimy przede wszystkim znaleźć jego prawne usankcjonowanie. Nawet jeśli mocno czujemy, że jakaś wartość jest dobrem osobistym, ustawodawca może mieć na ten temat inne zdanie. Oczywiście obiektywne, zmienne czynniki, takie jak choćby rozwój nauki, cywilizacyjny czy technologiczny powinny być brane pod uwagę. Nie zawsze jednak rzeczywistość spełnia to dążenie i czasem konieczne jest zręczne wykazanie istnienia danego dobra osobistego przez wykwalifikowanego radcę prawnego. Bezwzględnie możemy powołać się na wszystkie dobra osobiste związane z nietykalnością osobistą, wyznawanymi uczuciami religijnymi lub sprawowaniem kultu po osobie zmarłej. Do tej listy dołączyły stosunkowo niedawno dobra osobiste związane z integralnością seksualną czy więziami rodzinnymi między rodzicami oraz ich dziećmi.
