Aromaty – poznaj prawdę o najpopularniejszych dodatkach do żywności

Aromaty to substancje nadające żywności pożądany zapach i smak. Na opakowaniach produktów żywnościowych często znaleźć możemy informację o ich obecności. Czy jednak kiedykolwiek zastanawiałeś się, co to właściwie znaczy? Jak powstają i skąd biorą się aromaty? Czym różnią się poszczególne ich rodzaje? Czy są bezpieczne dla zdrowia? Przeczytaj, aby się dowiedzieć.

Czy aromaty są potrzebne?

Aromaty znajdziemy w bardzo wielu produktach żywnościowych, głównie wyrobach cukierniczych, lodach i innych produktach mlecznych (jogurtach, serkach, deserach), słodyczach, napojach, przekąskach, ale też na przykład w produktach mięsnych (aromat dymu wędzarniczego). Celem ich stosowania jest oczywiście zadowolenie konsumenta i, co za tym idzie, zwiększenie sprzedaży. Dzięki aromatom można podkreślić i wyostrzyć smak potraw lub kompletnie go zmienić. W wysoko przetworzonej żywności spotkać możemy się z sytuacją, w której jej smak jest zasługą wyłącznie aromatów i dodatków.

Prawda jednak jest taka, że wieloletnie spożywanie pełnej aromatów i innych dodatków żywności przyzwyczaiło nasze kubki smakowe do jej określonego smaku i zapachu. Dzięki nim wiele produktów może też być tańszych. Rynek dodatków do żywności jest więc jednym z prężniej rozwijających się na całym świecie. Jest też bardzo restrykcyjnie regulowany, dlatego nie powinniśmy się obawiać spożywania wszelkich aromatów w rozsądnych ilościach. Ich właściwości zostały dokładnie przebadane, a rodzaje i ilości tych substancji, jakie mogą być dodawane do żywności, są określone w prawie zarówno polskim, jak i europejskim.

Czym różnią się poszczególne substancje aromatyczne?

Aromaty zasadniczo dzielimy na naturalne, identyczne z naturalnymi i syntetyczne, choć oficjalnie nomenklatura ta nie występuje od wprowadzenia w życie dyrektywy Unii Europejskiej z 2008 roku. Różnią się one właściwościami, przeznaczeniem i, przede wszystkim, sposobem pozyskiwania. Wysokiej klasy aromaty spożywcze oraz zapachy i barwniki produkuje firma IPRA France, a dystrybutorem w Polsce jest jej oddział IPRA Polska Sp. z o.o.

Aromaty naturalne pozyskuje się bezpośrednio z naturalnych surowców, najczęściej z cytrusów i innych owoców. Mogą mieć postać olejków, ekstraktów, naparów, destylatów czy nalewów alkoholowych. To najdroższy sposób ich produkcji. Co ciekawe, aromaty naturalne niekoniecznie pochodzić muszą z oczywistych źródeł – aromat truskawkowy można więc na przykład pozyskać z innych owoców, ekstrahując z nich naturalne związki aromatyczne występujące też w truskawce.

Dyrektywa UE z 2008 roku wprowadziła podział na pojęcia „aromat naturalny” i „aromat”.
W tej drugiej grupie mieszczą się wszystkie substancje aromatyczne otrzymane w wyniku syntezy chemicznej, w tym tak zwane aromaty „identyczne z naturalnymi”, które od naturalnych różnią się w zasadzie jedynie sposobem produkcji. Ich budowa chemiczna nie różni się bowiem niczym od naturalnych substancji aromatycznych. To najczęściej stosowany rodzaj tych substancji, ze względu na tańszy i prostszy proces syntezy.

Mianem aromatów określa się też substancje aromatyczne, których struktura chemiczna nie ma naturalnych odpowiedników. Ich zaletą jest odporność na wysokie temperatury, dlatego doskonale nadają się do stosowania w wypiekach. Często intensywność zapachu i smaku takiego sztucznego aromatu jest też kilkakrotnie wyższa od tego naturalnego, co powoduje, że jest to rozwiązanie najbardziej ekonomiczne.