Minuty ratujące ludzkie życie – przewidywanie trzęsienia ziemi
Trzęsienia ziemi są zjawiskami krótkotrwałymi, polegającymi na ruchach płyt tektonicznych skorupy ziemskiej. Trzęsienia te powstają, gdy ścisk pomiędzy płytami jest na tyle duży, że powoduje wypiętrzanie się jednej z nich.
Deformacja ta związana jest z przemieszczaniem płyt litosfery, kiedy na ich granicach dochodzi do trzęsień. Przyczyn takich zjawisk można się również doszukać w zapadaniu się jaskiń, w czasie wędrówek podziemnej magmy, w celu wydostania się jej na zewnątrz oraz w dużej mierze przez działalność ludzką. Każde trzęsienie ma swoje ognisko czyli punkt, który jest uznawany za początek wydarzenia. Występuje też epicentrum, czyli obszar, gdzie trzęsienie jest najsilniejsze i posiada największą siłę wstrząsów.
Siłę tę wyraża się w falach sejsmicznych, czyli wibracji w jakiej nagromadzona energia jest uwolniona w trakcie ruchów mas skalnych na linii uskoku. Prędkość tych fal osiąga średnio 800 kilometrów na godzinę i wyróżnia się ich trzy rodzaje: fale podłużne (P), poprzeczne (S) oraz powierzchniowe.
Skutki, jakie niosą za sobą to ogromne straty materialne w postaci zniszczonych całkowicie lub częściowo domów oraz gospodarstw, środków lokomocji i innych przedmiotów, które dla wielu ludzi jest majątkiem życia. Starty są również w zwierzętach i roślinności. Wyrządzane są również szkody gospodarcze, takie jak ulegające zniszczeniu sieci wodne, kanalizacyjne czy gazowe, nie mówiąc już o stratach w dziedzictwie kulturowym (zrujnowane zabytkowe budowle tj. zamki, pałace, pomniki i inne). Jednak największą stratę jaką można ponieść to utrata życia ludzkiego.
Kraje, w których trzęsienia ziemi występują najczęściej, to kraje położone na południu Azji (Japonia, Chiny, Tajwan, Filipiny, Indie, Indonezja czy Afganistan), wschodnia i południowa Część Europy (Armenia, Włochy, Grecja oraz kraje bałkańskie) oraz kraje Ameryki Środkowej. Również w Polsce występują trzęsienia ziemi. Są one jednak najczęściej spowodowane tąpnięciami zlokalizowanymi w kopalniach. Dlatego też trzęsienia te nie powodują znacznych zniszczeń. W ostatnich latach głównym rejonem ich występowania są ziemie dolnośląskie, w obszarach miast Polkowice oraz Lubina.
Aby zmniejszyć skutki trzęsień ziemi, zarówno w Polsce, jak i na świecie, prowadzone są stałe badania nad aktywnością sejsmologiczną ziemi. Dzięki takim badaniom naukowcy są w stanie ostrzec wcześniej mieszkańców danego regionu o zbliżającym się trzęsieniu. Do określenia siły tych zjawisk służy im skala Richtera, która ma swój umowny podział liczbowy od 0 do 9 i wzwyż, przy czym trzęsienia do 3,5 stopni są niemalże nie odczuwalne, do 6,1 stopnia są odczuwalne lecz nie niosą za sobą większych szkód, do 7 stopni są uważane za duże i powodują bardzo duże straty, a powyżej siedmiu stopni to już są trzęsienia na ogromną skalę, potrafiące wyrządzić niesamowite straty.
Do pomiarów sejsmograficznych służą głównie czujniki drgań, takie jak akcelerometry, geofony lub hydrofony. Podstawowym urządzeniem w tej branży jest również sejsmograf, który jest wielokanałowym oscyloskopem, przystosowanym do badań pomiarów sejsmicznych. Niektóre z urządzeń, których można użyć do takich pomiarów można znaleźć na stronie internetowej www.ects.pl, gdzie oprócz opcji zakupu, zainteresowany ma też możliwość wypożyczenia tego profesjonalnego sprzętu. Firma EC Test Systems oferuje również pomoc w zakresie udzielenia niezbędnej informacji dotyczącej obsługi oraz użytkowania zakupionego lub wypożyczonego sprzętu.
