Zasady działania kół dwumasowych
Jeszcze kilkanaście lat temu niemal wszyscy producenci wyposażali swoje pojazdy w sztywne koła zamachowe. Obecnie odchodzi się od takiego rozwiązania na rzecz kół zamachowych dwumasowych. Im mocniejszy silnik pojazdu, tym większa musi być odporność na obciążenia. Koła dwumasowe przyczyniają się do efektywnego tłumienia wibracji i drgań wywoływanych przez jednostki napędowe ze wzrastającym momentem obrotowym. Jak działają?
Budowa kół dwumasowych
Zgodnie z nazwą, na koło dwumasowe składają się dwie masy: pierwotna i wtórna. Masa pierwotna to duży i ciężki element, który łączy się z wałem napędowym. To właśnie na nim osadza się wieniec koła zębatego. W masie pierwotnej umieszczone są sprężyny tłumiące drgania skrętne, które mają tam zapewnione odpowiednie środowisko pracy. Tymczasem masa wtórna współpracuje ze sprzęgłem. W wyniku tej współpracy koło zamachowe przekazuje napęd na ten element. Masa wtórna znajduje się po stronie skrzyni biegów.
Jak wyjaśnia ekspert z firmy Regro: „Obie masy są ze sobą połączone za pomocą zmocowanego pomiędzy nimi tłumika drgań skrętnych. W tłumiku znajdują się sprężyny, które niwelują wibracje związane z pracą jednostki napędowej”.
Jak działa koło dwumasowe?
Zasada działania koła dwumasowego bazuje na dwóch fazach. W fazie pierwszej uwzględnia się działanie miękkich sprężyn w tłumiku drgań. Opisywany element zapewnia wówczas płynną pracę podczas uruchamiania i gaszenia silnika. Natomiast w fazie drugiej działanie koła dwumasowego koncentruje się na twardych sprężynach. Dochodzi do redukcji drgań skrętnych, inicjowanych zazwyczaj w czasie jazdy w różnych zakresach obrotów.
Kiedy występują największe obciążenia w kołach dwumasowych?
Najbardziej obciążającym dla koła dwumasowego momentem jest włączanie sprzęgła i ruszanie pojazdu z miejsca. Podczas jazdy koło dwumasowe nie przyjmuje już aż tak dużych sił, i to nawet przy zmianach biegów. Wystarczy dobrać odpowiednią płynność obrotów silnika do danego układu napędowego.
Kolejnym niebezpiecznym dla elementu momentem jest chwila, gdy kierowca odpuszcza gaz. Dotyczy to zwłaszcza pojazdów z silnikiem Diesla. Jeśli dochodzi do odpuszczenia gazu na 1. i na 2. biegu przy dużych obrotach, znów dochodzi do dużych obciążeń. Tak samo wygląda to w sytuacji, gdy kierowca do hamowania używa biegów, a nie hamulców. To wszystko trzeba mieć na uwadze w kontekście eksploatacji kół dwumasowych.
Dlaczego koło dwumasowe jest tak ważne?
Głównym zadaniem dwumasowego koła zamachowego jest upłynnianie pracy silnika. Przyczynia się to m.in. do oszczędności na zużyciu paliwa. „Dwumasa” niweluje drgania generowane przez układ napędowy podczas pracy w niskim zakresie obrotów silnika. Dzięki temu gwałtowny wzrost momentu obrotowego jednostek napędowych nie wywołuje nieprzyjemnych dla pasażerów skutków ubocznych. Ponadto siła, jaką należy wykonać, aby zmienić bieg, jest mniejsza, co przyczynia się do sprawnej zmiany przełożeń.
Praca wykonywana przez koło dwumasowe przyczynia się do zwiększenia wydajności eksploatacyjnej skrzyni biegów oraz jej pojedynczych elementów. Zmniejsza się również czas trwania tzw. „opóźnienia” przy dodawaniu gazu.
Regeneracja dwumasy
Kiedy dojdzie do awarii koła dwumasowego, nie musi się to wiązać z kosztowną wymianą całego elementu. W zdecydowanej większości przypadków można go naprawić poprzez regenerację. Regeneracja dwumasy pozwala przywrócić pełną sprawność. Jest to rozwiązanie równie skuteczne co wymiana podzespołu, jednak znacznie tańsze.
Decydując się na regenerację koła dwumasowego najlepiej wybrać sprawdzony serwis, który wykona naprawę przy użyciu wysokiej jakości części. Warto również zwrócić uwagę na warunki gwarancji, jakie zapewnia.
