W walce z gorącem – materiały do ochrony przed wysokimi temperaturami
Wysoka temperatura w określonych warunkach może być niebezpieczna dla ludzkiego organizmu. Dopuszczalne normy w tym zakresie określają przepisy BHP. Jako że nie zawsze można uniknąć pracy w sąsiedztwie rozgrzanych maszyn czy ciągów przesyłowych, konieczne jest stosowanie odpowiednich zabezpieczeń.
Temperatura w miejscu pracy – co na to BHP?
Przepisy BHP bardzo rygorystycznie podchodzą do warunków, jakie pracodawca powinien stworzyć pracownikowi na jego stanowisku. Jeśli cykl produkcyjny wymaga stosowania kotłów albo w hali fabrycznej pracują pompy czy duże silniki z tendencją do rozgrzewania się, emitowane przez nie ciepło może systematycznie podnosić temperaturę wnętrza, przekraczając dopuszczalne normy.
W zasadzie instrukcje BHP nie przewidują konkretnych wielkości temperatur maksymalnych (z wyjątkiem tych dla osób młodocianych), jednak jest w nich mowa o tzw. obciążeniu dla organizmu, jakie powoduje podwyższona temperatura w określonych warunkach. Obciążenie to wyliczane jest za pomocą specjalnego współczynnika, który bierze pod uwagę takie elementy jak: rodzaj wykonywanej pracy, wilgotność powietrza w pomieszczeniu, aklimatyzacja pracownika czy jego wzrost i waga.
Pomijając stan zdrowia, na który wpływa obecność rozgrzanych maszyn, praca w gorącym mikroklimacie wpływa też na koncentrację. Im jest cieplej, tym większe prawdopodobieństwo, że pracownik straci czujność i doprowadzi do wypadku. Podobnie negatywnie ciepło wpływa na wydajność. W gorącym pomieszczeniu pracuje się wolniej. Ale to nie jedyne czynniki decydujące o potrzebie izolowania gorących elementów maszyn i konstrukcji.
Po co osłania się rozgrzane maszyny?
U laika rozgrzana maszyna może budzić porównania do kuchennego piekarnika. Jednak w warunkach przemysłowych zdarza się, że pracownicy wykonują swoje zadania w sąsiedztwie ciągów czy maszyn rozgrzanych nawet do 1000 st. C, nie zaś 180 czy 220, jak to bywa w kuchni. Osłanianie takich elementów jest konieczne z dwóch powodów.
Jednym z nich jest wspomniane już ograniczenie emisji ciepła do pomieszczeń oraz ochrona przed bezpośrednim kontaktem z gorącą powierzchnią. Drugi powód to ekonomia, ponieważ często jest tak, że przetwarzane czy przesyłane w ciągach substancje stygną, tracąc swoje właściwości i wymagają ponownego podgrzania. Izolowanie termiczne takich elementów eliminuje straty energii cieplnej, nie tylko skracając proces produkcji, ale też ograniczając nakłady finansowe.
Najlepsze izolacje wysokotemperaturowe
Do osłaniania i izolowania urządzeń oraz elementów konstrukcji rozgrzanych do bardzo wysokich temperatur stosuje się specjalne materiały. W ich produkcji specjalizują się firmy takie, jak Europolit Sp. z o.o. Oferują one dużą rozmaitość asortymentu przeznaczonego zarówno do tworzenia zewnętrznych osłon, jak i do uszczelniania. W pierwszej grupie znalazły się takie produkty jak: płyty i maty wysokotemperaturowe czy też specjalne taśmy o różnej szerokości umożliwiające owijanie rurek o małej średnicy i trudno dostępnych miejsc. Jedną z postaci takich materiałów są tkaniny techniczne wykonywane z surowców odpornych na wysokie temperatury.
Bez względu na to, czy wybrany produkt izolacyjny ma postać taśmy, tkaniny czy specjalnego płaszcza, każdy wykazuje wysoką odporność na rozgrzanie i jest przystosowany do określonego zakresu temperatur. W praktyce do wytrzymałych surowców zalicza się włókno szklane, ceramiczne oraz krzemowe, jednak wśród oferowanych produktów coraz częściej pojawiają się też innowacyjne rozwiązania technologiczne. Do takich właśnie zalicza się tkaninę Bio-Tex.
– To nowoczesna tkanina typu TCW-BIO wykonana z wysokiej jakości biorozpuszczalnych włókien ogniotrwałych – informuje przedstawiciel firmy Europolit Sp. z o.o. – Jej szczególną zaletą jest fakt, że nie podlega restrykcjom higienicznym w krajach Unii Europejskiej. Tkanina wyróżnia się wysoką trwałością, stabilnością termiczną i niezmienną strukturą w przewidzianym dla niej zakresie temperatur – dodaje.
Szczeliwa plecione
Ciągi produkcyjne korzystające z różnych instalacji, które wykorzystują w procesie wytwarzania substancje płynne, wymagają bardzo dużej szczelności. Stosowanie tradycyjnych uszczelek w takich miejscach mija się z celem – pod wpływem wysokiej temperatury guma itp. materiały ulegają degradacji. Firma Europolit Sp.z o.o. produkuje między innymi szczeliwa plecione, które z jednej strony są odporne na wysokie temperatury, a z drugiej doskonale gwarantują szczelność nawet w mediach agresywnych chemicznie.
Szczeliwa wykonywane są z włókien syntetycznych, węglowych, aramidowych, grafitu oraz różnych odmian PTFE. W produkcji, w celu uzyskania lepszych parametrów stosuje się też różne kombinacje materiałów, jak chociażby szczeliwo aramidowe impregnowane PTFE. Materiały te służą przede wszystkim do uszczelniania pomp, armatur, mieszadeł, młynów, włazów, zbiorników, klap itp. Te najbardziej wytrzymałe, jak szczeliwo ceramiczne zbrojone impregnowane grafitem, mogą być wykorzystywane w temperaturach do 800 st. C.
