Śruby, wkręty, kołki i nie tylko - najpopularniejsze elementy złączne.
Niejednokrotnie w życiu każdego z nas pojawiała się potrzeba wykonania różnego rodzaju prac montażowych lub remontowych. Skręcanie elementów, montaż kołków i wiele innych czynności tego typu nie zawsze okazuje się sprawą prostą i bezproblemową. Nie ułatwia nam tego również różnorodność dostępnych na rynku systemów mocowań, śrub, wkrętów lub innych elementów złącznych. Dlatego też zanim postanowimy coś skręcić lub przymocować warto sprawdzić czy wybrany przez nas sposób montażu zapewni nam trwałość i oczekiwany efekt.
Podstawowa klasyfikacja
Elementy złączne to ogromna grupa produktów. Podobnie ogromny jest wachlarz ich zastosowań - od budownictwa, aż po drobne prace wykończeniowe. Dlatego też z roku na rok zapotrzebowanie na tego typu wyroby wzrasta, a firmy oferujące sprzedaż elementów złącznych, jak na przykład Arex z Kielc, nieustannie poszerzają swoją ofertę. Niemniej jednak do podstawowych i najpopularniejszych produktów tego typu zaliczyć należy między innymi:
- śruby - stosowane zazwyczaj do łączenia elementów grubszych niż 3÷4 mm. Bardzo często dotyczy to konstrukcji o grubych ściankach, w przypadku których inne techniki scalania mogą być nietrwałe. Spajanie za pomocą śrub, stosuje się zwłaszcza do tworzenia konstrukcji rozbieralnych. Korzysta się z nich przy budowie maszyn, ale także przy pracach domowych i różnorakich remontach. Główka śruby może mieć kształt trójkątny, czworokątny, sześciokątny, kulisty, grzybkowy, walcowy, stożkowy, skrzydełkowy lub oczkowy, a zakończenie tego elementu może być płaskie, ścięte, stożkowe, soczewkowe czy wgłębione. Śruby różnią się od siebie także długością, grubością i rodzajem gwintu. Uzupełnieniem mocowania za ich pomocą są odpowiednie nakrętki i podkładki.
- wkręty – ich wybór zależy przede wszystkim od materiału, w którym mają być osadzane, od zastosowania, jak również od tego, czy będą użyte w pomieszczeniu czy na zewnątrz. Najczęściej spotykane są wkręty do drewna i do metalu lub do mocowania płyt kartonowo – gipsowych. Przy ich zakupie ważne jest zwrócenie uwagi na wymiary, określane za pomocą dwóch parametrów: średnicy i długości.
W zależności od przeznaczenia oraz twardości i wytrzymałości materiałów, jakie mają być łączone, różnią się one także skokiem i głębokością gwintu. Wkręty do drewna zazwyczaj mają głębszy gwint o wysokim skoku, a zwoje są rozmieszczone rzadziej. Natomiast przeznaczone do metalu posiadają gwint płytki i o niskim skoku. - kołki – wymagają zazwyczaj wywiercenia odpowiedniego otworu montażowego
i służą do mocowania oraz zawieszania przedmiotów na wybranych podłożach. Składają się z koszulki z tworzywa sztucznego, na której występują różnego rodzaju nacięcia oraz wkrętu. Koszulka podlega rozporowi, kiedy wkręt wkręca się do środka. Zazwyczaj dzielimy je na uniwersalne, szybkiego montażu lub specjalnego przeznaczenia. - nity – wykonane z metalu służące do łączenia płaskich elementów, takich jak np. fragmenty blach, tworzyw sztucznych i skór. Mają one formę krótkiego pręta, który
z jednej strony ma główkę, a z drugiej strony część, która jest zasklepiana podczas nitowania, czyli zakuwkę. Współcześnie stosuje się nity zrywalne, czyli rurki, przez które przetknięty jest pręcik z przewężeniem, zakończony zgrubieniem o większej średnicy niż wewnętrzna średnica rurki nitu. Po wyciąganiu pręcika z dużą siłą, zgrubienie powoduje spęcznienie rurki, które trzyma nit i zerwanie pręcika w miejscu przewężenia. Metoda ta umożliwia łączenie materiałów przy jednostronnym dostępie.
Z czego wykonane
Zarówno śruby, jak i wkręty lub nity, czyli szeroko pojęte elementy złączne, w zależności od potrzeb wykonane są najczęściej ze stali ocynkowanej (odporne warunki atmosferyczne), węglowej lub kwasoodpornej. Niekiedy spotykane są także wyroby fosfatowane (zwane też fosforanowanymi), czyli zanurzone w roztworach fosforanów cynku, żelaza, magnezu i kwasu fosforowego, co nadaje im ciemnoszarą oraz matową barwę, dzięki czemu one także nie poddają się korozji.
Wybór właściwego systemu mocowania, biorąc pod uwagę ogrom możliwości, może niekiedy sprawić nam problem. Warto jednak zadbać aby zastosowane elementy łączeniowe były dobrego gatunku, co niewątpliwie wpłynie na jakość i trwałość połączenia.
