Rozwijanie umiejętności społecznych u dziecka
Rozwój dziecka dla rodzica oznacza konieczność przechodzenia przez różne okresy, wyróżniające się specyficznymi formami zachowań, czasami trudnymi do zrozumienia i opanowania. Większość z nich opisuje psychologia, jednak nie zawsze są one prawidłowe, a wówczas wymagają profesjonalnego wsparcia.
Od nieśmiałości do agresji
Problemy psychologiczne małych dzieci pojawiają się w różnych sytuacjach i chociaż wiele z nich uwarunkowanych jest środowiskiem i podejściem do wychowania samych opiekunów, znaczny procent trudnych zachowań wynika też z cech fizjologicznych i genetycznych organizmu. Kiedy maluch nie chce chodzić do przedszkola, a pozostawiony w nim na kilka godzin reaguje agresywnymi zachowaniami wobec innych dzieci lub też wycofaniem, to sygnał, że trzeba bliżej przyjrzeć się jego problemom. Osoby dorosłe często powtarzają swoim dzieciom zdanie: „Jakie ty możesz mieć problemy?”, porównując to, do swoich własnych spraw - finansowych, zawodowych, wychowawczych czy odpowiedzialności za dom i rodzinę. Dla większości z nich życie dziecka jest szczęśliwe i beztroskie, bo ma zapewnione jedzenie, ubranie, zabawki i opiekę. Niestety bagatelizowanie tego, co zaprząta psychikę kilkulatka może zaowocować rozwinięciem się negatywnych zachowań, utrwaleniem ich, a w konsekwencji trudnością z przystosowaniem się do życia w społeczeństwie.
Kiedy zachowanie dziecka powinno budzić niepokój?
Sytuacje świadczące o nieprawidłowościach w psychice dziecka nie są łatwe do rozpoznania. Wynika to z niewielkiej wiedzy młodych rodziców oraz braku ich doświadczenia. Pomocą mogą służyć pedagodzy w przedszkolach, potrafiący rozpoznawać symptomy ADHD czy zaburzeń opozycyjno-buntowniczych na wstępnym etapie ich rozwoju. Dla rodziców problemem może być odróżnienie tzw. podręcznikowych zachowań, wynikających z procesu rozwoju psychicznego. Kiedy maluch rzuca się na podłogę w sklepie, krzyczy i kopie, bo nie dostał zabawki, takie zachowanie nie musi być przejawem problemów, ale typowym etapem dorastania kilkulatka. Rozpoznawanie nieprawidłowych zachowań, z którymi warto zwrócić się do psychologa zazwyczaj bywa intuicyjne. Niepokój powinna budzić niechęć do kontaktów z innymi dziećmi, ciągłe trzymanie się spódnicy mamy, brak ochoty do podejmowania samodzielnych działań, reakcje nieadekwatne do sytuacji, wdawanie się w bójki, reagowanie krzykiem, płaczem w najdrobniejszych problemach i inne tego typu sytuacje.
Terapie dla dzieci
Jedną z metod pomagania maluchów w przygotowywaniu się do życia w społeczeństwie są terapie psychologiczne. Pojęcie terapii wielu z nas kojarzy się negatywnie, a łączymy je z takimi problemami, jak alkoholizm, narkomania czy przestępczość. W przypadku małych dzieci specjalne zajęcia z psychologiem mogą w miarę szybko wyeliminować rozwijające się dysfunkcje, a przynajmniej nauczą dziecko, jak się nie bać, jak poprawnie utrzymywać relacje społeczne, jak radzić sobie ze stresem czy jak się dowartościowywać. W przypadku terapii dziecięcych warto kierować się podobnymi zasadami, jak w leczeniu nowotworów. Im wcześniej wykryta dysfunkcja i podjęte kroki naprawcze, tym lepsze będą efekty i większa szansa, że psychika dziecka ustabilizuje się. Specjalistyczne ośrodki jak Linia Zdrowia. Gabinet terapii prowadzą zajęcia dla dzieci pomagające im między innymi w nauce samokontroli, zrozumieniu sytuacji społecznych i ćwiczeniu adekwatnych zachowań, zrozumieniu własnych emocji, umiejętności komunikowania się w grupie i innych tego typu sytuacjach.
