W jaki sposób laboratoria uzyskują wiarygodne wyniki?

Od każdego laboratorium pomiarowego – niezależnie od jego wielkości – wymaga się, by dostarczało wiarygodnych wyników pomiarów. Na ich bazie określa się jakość produktów lub cechy charakterystyczne przedmiotu badań. Z tego względu laboratoria coraz częściej decydują się na wdrożenie systemów zapewnienia jakości, w szczególności opartych o normę ISO 17025. Co charakteryzuje laboratoria akredytowane i jakie wyposażenie powinny posiadać?

Co charakteryzuje laboratoria akredytowane?

Laboratoria akredytowane, tzn. posiadające certyfikat potwierdzony przez Polskie Centrum Akredytacji, spełniają najwyższe kryteria jakości wdrożone zgodnie z powyższą normą. W akredytowanych laboratoriach zatrudniany jest personel, który zobowiązany jest do podnoszenia swoich kwalifikacji. Laboratoria zaopatrują się także w wyspecjalizowany sprzęt analityczny, który umożliwia prowadzenie badań i uzyskanie wiarygodnego wyniku pomiaru. Jednakże, aby analityk mógł ocenić czy uzyskany wynik jest poprawny i w pełni odzwierciedla wartość rzeczywistą konieczne, jest zastosowanie wzorców analitycznych, czyli materiałów odniesienia. 

W przypadku laboratoriów akredytowanych wymagane jest stosowanie certyfikowanych materiałów odniesienia (ang. certified reference material, CRM), które wytworzone zostały zgodnie z normą ISO 17034. Do każdego certyfikowanego materiału odniesienia musi być dołączony dokument (certyfikat) potwierdzający powiązanie parametrów danego materiału odniesienia ze wzorcami wyższego rzędu (NMI). W certyfikacie musi być podana wartość zmierzona wraz z niepewnością rozszerzoną i odniesienie do zastosowanej procedury badawczej.

Skąd brać wzorce CRM?

Takie wzorce CRM pozyskać można wyłącznie od sprawdzonych i kwalifikowanych dostawców, którzy również posiadają wdrożone wspomniane normy jakości. USL Sp. z o.o. prowadzi dystrybucję wzorców firmy Alpha Resources wytwarzanych według ISO 17025 i ISO 17034, które przygotowywane są z najwyższej jakości surowców. Certyfikowane materiały odniesienia na bazie węgla lub koksu dedykowane są głównie do laboratoriów sektora energetycznego. Odbiorcami wzorców na bazie stali i innych metali jest przemysł metalowy, jak również motoryzacyjny, czy producenci maszyn. Paliwa płynne to głównie przemysł petrochemiczny. W laboratoriach kontroli żywności stosowane są przede wszystkim wzorce o określonej zawartości białka, czyli azotu oraz węgla, jak również innych pierwiastków – wodoru, tlenu czy siarki.

Co oprócz wzorców?

Wzorce są jedynie jednym z elementów wpływających na sprawną pracę laboratorium. Istotnym aspektem jest także zakup wysokiej jakości urządzeń analitycznych i niezbędnych do pracy materiałów eksploatacyjnych. Stąd też USL Sp. z o.o. prowadzi doradztwo w zakresie doboru odpowiedniej aparatury i dostarcza wysokiej jakości materiały eksploatacyjne oraz odczynniki do analizatorów składu chemicznego. Są wśród nich urządzenia do określania zawartości węgla, siarki, wodoru, azotu i tlenu w paliwach stałych i ciekłych, a także w metalach, próbkach środowiskowych czy żywności. W laboratoriach powszechnie stosowane są także kalorymetry do badania wartości opałowej paliw i osadów, gdzie jako wzorzec wykorzystywany jest certyfikowany kwas benzoesowy.

Kompleksowe podejście do tematu zapewnienia odpowiedniej jakości materiałów wykorzystywanych w laboratoriach, w tym certyfikowanych materiałów odniesienia, odczynników i materiałów eksploatacyjnych, szybka i sprawna obsługa oraz wieloletnie doświadczenie w branży analitycznej wyróżniają USL Sp. z o.o. na tle firm o podobnym profilu.